Tüketicinin Etiket Fiyatlarına İnancı Etkileniyor

Dünyanın önde gelen işe alım ve danışmanlık şirketlerinden PageGroup ev sahipliğinde perakende sektörünün önde gelen firmalarının satıştan sorumlu direktörleri bir iş kahvaltısında buluştu. Nike, Estee Lauder Companies, Joker, Magrabi ve Ayakkabı Dünyası'nın üst düzey yöneticilerinin katıldığı toplantıda 2015'te Türkiye'de perakende sektörünün durumu ve değişken döviz kurlarının sektöre etkileri konuşuldu.

PageGroup Perakende Bölümü Kıdemli Yöneticileri Fatih Cömert ve Yiğit Güleç, bu toplantıda, perakende pazarının ayakkabı, kozmetik, oyuncak, optik gibi farklı alanlarından yöneticilerin birbiriyle görüş alışverişinde bulunarak, sektöre ayna tutacak görüşler paylaştıklarını ifade ettiler. Toplantıda ortaya çıkan sonuçlara göre; Türkiye'de perakende dünyasında sektörler ayrı olsa da, sorunlar ve çözümler benzerlik gösteriyor.

Perakende sektörü markaları 2015'te ekonomik kriz tehlikesi görmüyor ve perakende pazarının önümüzdeki süreçte yavaş adımlarla büyümeye devam edeceği öngörülüyor. Satıştan sorumlu direktörlere göre Türkiye pazarında markalar kriz ortamında yaşamaya alıştı. Firmalar kısa vadeli planlarla istikrarı korumaya çalışıyor.

Sektörün başlıca sorunları şöyle sıralanabilir;

Döviz kuru artışı: Döviz kurundaki ani artışlar yabancı markaları zorluyor. Uluslararası markalar, kur artışını satış fiyatlarına direkt yansıtmamaya çalışıp, yıllık karlılık hedeflerini tutturabilme kaygısı içinde dikkatli davranıyorlar.

Dövize endeksli kiralar: Markalar AVM'lerdeki mağazaların dövize endeksli kiraları nedeniyle sıkıntı yaşıyor. Kirada dolar kurunun sabitlenmesi ya da kira indirimine gidilmesi konusunda birkaç AVM'nin olumlu adım attığı gözleniyor.

Doğru markanın doğru lokasyonda iyi bir planlamayla sunulması karlılık oranlarında fark yaratıyor. Akıllıca bir stratejik düzenleme ile küçük bir mağaza ile daha büyük bir mağazanın kar oranı aynı olabiliyor.

Gümrük işlemleri: Türkiye'de özellikle ayakkabı sektöründe, yabancı markalar döviz kurlarındaki artışın yanı sıra gümrük işlemlerindeki güçlüklerle de boğuşuyor. İthal ürünlerin gümrüklerde uzayan işlemleri, ürünlerin yapısına dair laboratuvar testlerinin uzun süren incelemeleri, tüketiciye ulaştırılmalarını geciktiriyor.

Orantısız rekabet: Perakende sektörünün en önemli sıkıntılarından biri sektörel anlamda orantısız rekabetin söz konusu olması. Rekabetin son derece sert ve yer yer acımasız boyutlara ulaşması piyasanın sürdürülebilirliğini zorlaştırmakla beraber sektör ayakta kalmaya devam ediyor. Tüketicinin ürünlerin etiket fiyatlarına inancı etkileniyor.

Satış Danışmanı pozisyonu dünya genelinde ciddi ve sürdürülebilir bir meslek iken Türkiye'de geçici bir iş olarak görülüyor.

Perakende sektöründe en dikkat çekici konulardan birisi de mağazalardaki elemanların sık iş değiştirmesi. Dünyanın her yerinde bu sektörde iş değiştirmeler diğer sektörlere göre daha fazla oranda oluyor. Ancak Avrupa ile kıyaslandığında Türkiye'de işten ayrılma oranı çok yüksek.

Perakende sektöründe satış elemanlarının iş sadakati diğer sektörlere göre daha zayıf. Bunun en büyük nedeni, elemanların bu sektörde iş alternatiflerinin fazla olması. Tek kriteri maaş olan, sadakat duygusu güçlü olmayan genç çalışanları aynı işte uzun süre tutmak zor oluyor. Özellikle İstanbul ve Ankara'da turnover (işten ayrılma) ortalaması yüzde 70 civarında görülüyor. Üç ayda bir yüzde 100 ekip değişimi yaşayan mağazalar da var. Bu oran Anadolu şehirlerinde çok daha az oranlarda seyrediyor.

İlk üç ayda işten ayrılmalar genelde üç temel sebebe dayanıyor; yanlış istihdam, mağaza müdürünün yanlış yönetim biçimi ve ücretlerin, yan hakların yetersiz bulunması. İşe yanlış eleman seçimi ve mağaza müdürlerinin görev dağıtım stratejisindeki hataları istenilen verimi almayı engelleyebiliyor. Yurt dışında mağaza satış danışmanı statüsü ciddi ve ileri yaşlarda da sürdürülebilen bir meslek olarak algılanırken, Türkiye'de kazancı az ve geçici bir iş olarak görülüyor. Bu da işten kısa sürede ayrılma nedenlerinin başında geliyor.