Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu'na Onay

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün onayladığı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu ile İçişleri Bakanlığına bağlı, göç alanına ilişkin politika ve stratejileri uygulamak üzere Göç İdaresi Genel Müdürlüğü kurulacak.

Kanuna göre, uluslararası koruma başvurularında işkence, cinsel saldırı ya da diğer ciddi psikolojik, bedensel ya da cinsel şiddete maruz kalan kişilere, yeterli tedavi imkanı sağlanacak.

Uluslararası koruma talebinde bulunan başvuru sahipleri, sadece uluslararası koruma başvurusunda bulunmalarından dolayı idari gözetim altına alınamayacak.

Başvuru sahipleri, kimlik veya vatandaşlık bilgilerinin doğruluğuyla ilgili ciddi şüphe varsa sınır kapılarında usulüne aykırı olarak ülkeye girmekten alıkonulması, kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından ciddi tehlike oluşturması halinde idari gözetim altına alınabilecek. Başvuru sahibinin, idari gözetim süresi 30 günü geçmeyecek.

Uluslararası koruma başvuruları valiliklerce kaydedilecek. Kayıt sırasında, başvuru sahibinden ülkesini terk ettikten sonra başından geçen ve başvuru yapmasına neden olan olaylar, Türkiye'ye giriş şekline ilişkin bilgi ve belgeleri alınacak.

Kişilerin hayatının veya hürriyetinin, ırkı, dini, tabiiyeti, belli bir toplumsal gruba mensubiyeti veya siyasi düşünceleri nedeniyle tehdit altında olmaması, işkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya muameleye tabi tutulacağı ülkelere geri gönderilmemesi, mülteci statüsü talep etme ve mülteci olarak nitelendirilmesi durumunda koruma elde etme imkanının bulunması, "güvenli üçüncü ülke" olarak kabul edilecek.

Başvuru sahibiyle etkin ve adil karar verebilmek amacıyla kayıt tarihinden itibaren 30 gün içinde bireysel mülakat yapılacak.

Mülakatı tamamlanan başvuru sahibine ve varsa birlikte geldiği aile üyelerine, uluslararası koruma talebinde bulunduğunu belirten ve yabancı kimlik numarasını içeren 6 ay süreli "uluslararası koruma başvuru sahibi kimlik belgesi" düzenlenecek.

Başvuru, kayıt tarihinden itibaren en geç 6 ay içinde sonuçlandırılacak. Başvuru sahibine, zulüm veya ciddi zarar görme tehdidine karşı vatandaşı olduğu ülke koruma sağlayabiliyorsa, başvuru sahibinin uluslararası korumaya muhtaç olmadığına karar verilebilecek.

Mülteci statüsü verilenlere, yabancı kimlik numarasını içeren üçer yıl süreli kimlik belgesi düzenlenecek.

Uluslararası koruma statüsü sahibi kişinin, vatandaşı olduğu ülkenin korumasından kendi isteğiyle tekrar yararlanması, kaybettiği vatandaşlığını kendi isteğiyle tekrar kazanması, terk ettiği veya zulüm korkusuyla dışında bulunduğu ülkeye kendi isteğiyle dönmesi halinde uluslararası koruma statüsü sona erecek.

Başvuru sahibi veya uluslararası koruma statüsü sahibi kişi ve aile üyeleri, ilköğretim ve ortaöğretim hizmetlerinden, sosyal yardımlardan yararlanabilecek. Herhangi bir sağlık güvencesi ve ödeme gücü olmayan başvuru sahibi veya uluslararası koruma statüsü sahibi kişi, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na tabi olacak.

Başvuru sahibi veya şartlı mülteci, uluslararası koruma başvurusu tarihinden 6 ay sonra çalışma izni almak için başvurabilecek, mülteci veya ikincil koruma statüsü sahibi, statü almasından itibaren bağımlı veya bağımsız olarak çalışabilecek. Türkiye'de 3 yıl ikamet eden, Türk vatandaşıyla evli olan ya da Türk vatandaşı çocuğu olan mülteci ve ikincil koruma statüsü sahipleri için iş piyasasına erişimde sınırlama uygulanmayacak.

-Ülkesine geri dönemeyene geçici koruma-

Ülkesinden ayrılmaya zorlanan, ayrıldığı ülkeye geri dönemeyen, acil ve geçici koruma bulmak amacıyla kitlesel olarak Türkiye sınırlarına gelen veya sınırları geçen yabancılara, geçici koruma sağlanabilecek.

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği, Uluslararası Göç Örgütü ve diğer uluslararası kuruluşlar ve sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği yapılabilecek. Yabancılar, ülkenin siyasi yapısı, dili, hukuki sistemi, kültürü ve tarihi ile hak ve yükümlülüklerinin temel düzeyde anlatıldığı kurslara katılabilecekler.

Türkiye'ye yasa dışı giren veya Türkiye'yi yasa dışı terk eden, buna teşebbüs eden yabancılar hakkında 2 bin, yasaklanmasına rağmen Türkiye'ye girenler, kendilerine tanınan süre içinde ülkeden ayrılmayanlar ve işlemler sırasında kaçanlar hakkında biner lira ceza uygulanacak. Suçların 1 yıl içinde tekrarı halinde, para cezaları yarı oranında artırılacak.

-Göç İdaresi Genel Müdürlüğü kurulacak-

Göç alanına ilişkin politika ve stratejileri uygulamak, bu konularla ilgili kurum, kuruluşlar arasında koordinasyonu sağlamak, yabancıların Türkiye'ye giriş, kalış, çıkış ve sınır dışı edilmeleri, uluslararası koruma, geçici koruma ve insan ticareti mağdurlarının korunmasıyla ilgili iş ve işlemleri yürütmek üzere Göç İdaresi Genel Müdürlüğü kurulacak.

İçişleri Bakanlığı'na bağlı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, insan ticareti mağdurlarının korunmasına ilişkin işlemleri yürütecek, Türkiye'deki vatansız kişileri tespit edecek, düzensiz göçle mücadelede kurumlar arasında koordinasyonu sağlayacak.

İçişleri Bakanı'nın başkanlığında, 10 bakanlığın müsteşarı, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanı ve Göç İdaresi Genel Müdürü'nün katılımıyla Göç Politikaları Kurulu oluşturulacak.

Kurul, Türkiye'nin göç politika ve stratejilerini, kitlesel akın durumunda uygulanacak tedbirleri, Türkiye'ye kabul edilecek yabancılar ile bu yabancıların ülkeye giriş ve ülkede kalışlarıyla ilgili usul ve esasları belirleyecek.

Göç İdaresi Genel Müdürlüğü merkez, taşra ve yurtdışı teşkilatına toplam 3 bin 5 kadro ihdas edilecek.

Yabancılar, ilk çalışma izni başvurularını bulundukları ülkelerdeki Türkiye Cumhuriyeti konsolosluklarına yapacak.

Yasanın Göç İdaresi Genel Müdürlüğü'nün kurulmasına ilişkin hüküm, yasanın yayımı tarihinde, diğer hükümler ise yayımı tarihinden 1 yıl sonra yürürlüğe girecek.

(Bitti) - ANKARA