Yarasa Azalıyor, Böcek Artıyor

ZAFER AKPINAR - Türkiye'nin de aralarında bulunduğu dünyanın birçok ülkesinde, yarasaların sayısının azalması nedeniyle sıtmaya yol açan sivrisinekler başta olmak üzere böcek popülasyonunun arttığı bildirildi.

Kırıkkale Üniversitesi Fen- Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İrfan Albayrak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, dünyadaki 5 bin 416 memeli türünün beşte birini yarasa türlerinin oluşturduğunu söyledi.

Çeşitli ekosistemlerde yaşayan bin 116 yarasa türü bulunduğunu, bu yarasaların yüzde 70'inin böcek, yüzde 23'ünün ise meyveyle yaşamını sürdürdüğünü dile getiren Prof. Dr. Albayrak, kalanlarının ise kan, nektar, bazı omurgasız ve omurgalı hayvanlarla beslendiğini anlattı.

Böcekle beslenen yarasaların Türkiye'de 35 türle temsil edildiğini vurgulayan Albayrak, yarasaların, bulundukları ekosistemlerde doğal dengenin yararına önemli hizmet sunduğunu ifade etti.

Albayrak, yarasaların, insan refah ve sağlığı için önemli hayvanlar olduğuna dikkati çekerek, "Yarasaların önemli bölümü böcekle besleniyor. Onlar olmasa böcekler, dünyayı istila eder. Sivrisinekler dahil birçok hastalık yapan böcekler, yarasa ve kuşlar sayesinde dengede kalıyor, aşırı çoğalmıyorlar" dedi.

"Yarasaların öldürülmesi tüm doğal dengeyi alt üst etti"

Türkiye ve dünyanın birçok ülkesinde bu hayvanların sayısının giderek azaldığını ifade ederek, şunları kaydetti:

"Meksika'da 30 milyon yarasa, 6 yıl içinde, avcıların ve meraklıların avlaması nedeniyle yok edildi. Bunun sonucunda yaşadıkları alanda bir gecede 159 ton böcek birikir oldu. Bölgede her gece bu oranda böcek birikmesi inanılmaz bir sonuç doğurdu. Yapılan hesaplara göre 30 milyon yarasa, gecede 159 ton böcek yiyordu. Böcekler arttı, daha fazla böcek artışını dengelemek, onları yok etmek için ilaçlar kullanılmaya başlandı. Bu ilaçlara çok paralar harcandı. Sonuç itibarıyla, yarasaların öldürülmesi tüm doğal dengeyi alt üst etti."

Dünyadaki yarasaların yediği sivrisineklerin miktarının tahmin edilemeyecek kadar fazla olduğunu belirten Albayrak, "Bir yarasa hava kararmaya başladığı saatlerde uçmaya başlar. 1 dakika içinde 8-10 sivrisinek, 10'nun üzerinde böcek yer. İnsanlar nasıl önce çorbayı yer ana yemek sonra gelir. Sivrisinekler de yarasaların çorbası gibidir. Yarasa, çorba niyetine önce sivrisinekleri yer ardından ana yemek olarak diğer böcekleri avlarlar" diye konuştu.

ABD'de 6 yarasa türü, federal listede

Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN) tarafından ülkeler bazında türlerin koruma statülerinin ortaya konduğuna işaret eden Albayrak, Türkiye'deki yarasa barınaklarının tahribatı yüzünden böcekçi türlerin giderek yok edildiğini anlattı.

Doğal dengenin sürdürülebilir kılınması ve ekosistemlerde yarasaların rollerinin devamlılığı için türlerin habitatlarıyla korunması gerektiğine vurgu yapan Prof. Dr. Albayrak, şöyle devam etti:

"Dünya genelinde yarasalara yönelik amansız imha eylemleri halen yaygın olarak devam ediyor. ABD'de 6 yarasa türü, IUCN kriterine göre tehlike kategorisinde federal listede yer almıştır. Milyonlarcası yakılmış, zehirlenmiş ve dinamitlenmiştir. Genellikle yılda bir yavru doğurduklarından ve herhangi bir sıcakkanlı hayvanın büyük ve çok savunmasız kolonilerini oluşturduklarından yok olmaya karşı savunmasızdırlar. Türkiye'deki 36 yarasa türünün azalan sayıları, böcek popülasyonlarının hızla artışına işaret etmektedir." - Balıkesir