Yemen'de Ateşkes Belirsizliği

Yemen'de meşru hükümete destek veren Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ile Husiler arasında Umman'da varılan ateşkes anlaşmasının uygulanmasının kolay olmayacağı belirtiliyor.

Yemenli uzmanlar, Umman'ın başkenti Maskat'ta meşru hükümetin katılmadığı müzakereler çerçevesinde varılan ve yarın itibarıyla saldırıların durdurulması, ay sonunda da müzakerelerin başlamasını öngören anlaşmayı AA muhabirine değerlendirdi.

Anlaşmanın hayata geçirilmesi konusunda "iyimser" konuşmayan uzmanlar, Birleşmiş Milletler (BM) Yemen Özel Temsilcisi İsmail Vild eş-Şeyh Ahmed'in sunduğu barış planının da Yemen Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi'yi etkisiz hale getireceği için kabul edilmesinin zor olduğunu savundu.

Sana Stratejik Araştırmalar Merkezi Genel Müdürü Macid el-Mizahci, öncelikle Umman'daki müzakerelere Yemen hükümetinin katılmamasını eleştirerek, "Ülkedeki tüm tarafları bir masada toplayamayan anlaşmanın uygulanması zor. Bu topraklarda kendisine destekçi bulamayacak." dedi.

Maskat'taki görüşmelere Şeyh Ahmed'in de katılmadığını kaydeden Mizahci, "Barış planının arkasındaki etkin gücün Amerikalılar olduğu sanılıyor. Bu durum, barış planını daha da önemli hale getiriyor." ifadelerini kullandı.

Mizahci, anlaşmanın ilk aşamada, çatışmaların şiddetlendiği Suudi Arabistan-Yemen sınır hattında uygulamaya konmasının öngörüldüğünü ifade etti.

"Yol haritası, barış sağlanmasına fırsat tanımıyor"

Siyasi analist ve yazar Abdunnasır el-Muvedda da anlaşmadan çözüm beklemenin doğru olmadığını dile getirerek, "Yol haritası, ülkede gerçek bir barış sağlanması için herhangi bir fırsat tanımıyor. Söz konusu barış planı, ülkedeki savaşın boyut değiştirmesinden başka bir işe yaramayacak." dedi.

Husileri yok etmeye yönelik askeri operasyonların başarısız olmasının "barış planına" zemin hazırladığını ifade eden Muvedda, "Barış planının uygulanması, ülkede en güçlü taraf haline gelen Husilerin güç kazanmasına yol açar." diye konuştu.

"Hükümetin yol haritasını kabul etmemesi doğal"

Barış planı kapsamında, yetkilerini yeni seçilecek cumhurbaşkanı yardımcısına devretmesi öngörülen Hadi'nin etkisiz hale getirilmek istendiğini savunan Muvedda, "Yemen hükümetinin, yol haritasını kabul etmemesi gayet doğal." dedi.

Muvedda, "Yönetimlerin kendisini devre dışı bırakacak bir barış planını kabul etmesi makul değildir. Söz konusu planın arkasında duran uluslararası taraflar, ülkedeki krizin çözümü için atılacak ilk adımın, mevcut yönetimi etkisiz hale getirme ve denklemin dışına itme noktasında olması gerektiğini öngörüyor." ifadelerini kullandı.

Bunun kolay olmadığı ve barışı getirmeyeceği yorumunu yapan Muvedda, barış planı kapsamında oluşturulması öngörülen yönetimin Husilerin hegemonyası altında olacağını, bu nedenle Husileri zayıflatmaya ve silah bırakmalarına zemin hazırlamayacağını ifade etti.

Umman'da varılan anlaşma

ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, dün Umman'da yürütülen müzakereler sonucunda Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ile Husilerin Yemen'de ateşkes için prensipte anlaştığını ve perşembe günü ateşkesin başlayacağını açıklamıştı.

Umman Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada da taraflar arasında 10 Nisan'da varılan anlaşmaya uyulması ve yarından itibaren saldırıların durdurulması konusunda uzlaşıldığı belirtilmişti. Anlaşmaya varılan konular arasında, BM Yemen Özel Temsilcisi Şeyh Ahmed'in geçen ay sunduğu barış planı kapsamında müzakerelerin başlatılmasının da yer aldığı ifade edilmişti.

Yemen Dışişleri Bakanı Abdulmelik el-Mihlafi'nin varılan anlaşman meşru hükümeti ilgilendirmediğini belirtmesine rağmen Umman'dan yapılan açıklamada Yemen'deki hükümet tarafının da söz konusu anlaşmaya uyması gerektiği vurgulanmıştı.

BM Yemen Özel Temsilcisi Şeyh Ahmed'in ekim ayının sonunda sunduğu barış planında, yeni bir cumhurbaşkanı yardımcısı tayin edilmesi, geçiş dönemini yönetecek ve siyasi diyalog sürecinin yeniden başlamasına öncülük edecek ulusal uzlaşı hükümeti kurulması, anayasal sürecin tamamlanması ve ardından seçimlerin yapılması gibi maddeler yer alıyor.