Osmanlı'nın Kılıç Üretim Merkezinde İki Bıçakçı Kaldı

Osmanlı döneminde, yaklaşık 300 yıl önce ordunun kılıç ihtiyacının karşılandığı, onlarca atölyenin yer aldığı Ayvacık ilçesi Babakale köyünde şimdilerde sadece iki iş yerinde bıçak üretiliyor. Türkiye'nin en batısındaki yerleşim birimlerinden Babakale, bir dönem Osmanlı'nın kılıç ihtiyacının karşılandığı önemli merkezler arasında yer alıyordu. O yıllarda onlarca atölye bulunan köydeki kılıç üretimi, Cumhuriyet döneminde bıçakçılığa dönüştü. Üretim tezgahlarında ise kılıçların yerini meşhur "Babakale bıçakları" aldı. Bıçak üretimi de son yıllarda iyice azaldı ve köyde bu işi yapan sadece iki atölye kaldı. Bıçak ustası Doğan Tosun, köyde yüzyıllardır bu mesleğin var olduğunu söyledi. Dedesinden öğrendiği işi 30 yıldır aynı tezgahta sürdürdüğünü belirten Tosun, en büyük sıkıntısının çırak bulamamak olduğunu anlattı.

10 YAŞINDAKİ OĞLUNA ÖĞRETİYOR

Mesleğinin yok olmaması için işinin inceliklerini 10 yaşındaki oğluna öğrettiğini, onun da üretime başladığını aktaran Tosun, şöyle konuştu: "Yüzyıllar önce Osmanlı'nın silah ihtiyacını karşılamak amacıyla Babakale'de kılıç ve kama üretimi yapılıyormuş. Bu bölgede dedelerimiz, kılıç üretimi gerçekleştirirmiş. Şimdi ise bu mesleğin temsilcisi olarak ben ve amcam kaldık. Biz de kullanım amaçlı dayanıklı bıçaklar üretiyoruz. Bıçaklarımızın tamamı el yapımı olup yüzü krom ve dövme çelikten oluşuyor. Bir bıçağın imalatı yaklaşık iki hafta sürüyor. Bıçakları 30 liradan başlayıp 200 liraya varan fiyatlarla iç piyasada satışa sunuyoruz." Tosun, atalarının ürettiği 150 yıllık kuşak kamasını hatıra olarak sakladığı sözlerine ekledi.

BABAKALE BIÇAKLARI

Babakale bıçaklarının en büyük özelliği, tamamen el yapımı olması diye biliniyor. İsteğe göre yüzü krom çelikten ya da dövme çelikten, kabzaları ise sarı pirinçten yapılıyor. Bıçağın sapı iki veya 6 parçalı olabiliyor. Ürünün 6 parçalısı "özel yapım bıçak" olarak adlandırılıyor. Büyük bıçakların yüzü desenli oluyor, desenin güzelliği ise ustanın maharetini gösteriyor. Babakale bıçaklarının sapları boynuzdan, plastikten ve ağaçtan üretiliyor. Sapı ise kulaklı veya kulaksız olabiliyor. Bıçakların kını ağaçtan yapılıp üzeri deriyle kaplanıyor.