Türkiye Cezai Konularda Uluslararası Adli İşbirliği Yapacak (1)

Cezai Konularda Uluslararası Adli İşbirliği Kanunu Tasarısı TBMM Başkanlığına sunuldu.

Tasarı, cezai konularda uluslararası adli işbirliğinin usul ve esasları ile yabancı devletlerle cezai konularda yapılacak adli işbirliğini kapsıyor.

Tasarıya göre, Adalet Bakanlığı, taraf olunan milletlerarası andlaşmalar veya mütekabiliyet ilkesi çerçevesinde, yabancı devletlerin adli işbirliği taleplerinin kabulü ile Türk adli mercilerinin yapacağı işbirliği taleplerinin uygunluğu ile uygulanacak adli işbirliğinin türü ve izlenecek yöntem konusunda karar verecek. Bakanlık, adli işbirliği kapsamında devletlerce talep edilen bilgi ve belgelerin kullanılmasına muvafakat verebilecek, bunların kullanılmasını sınırlandırabilecek, teminat veya şarta bağlayabilecek.

Yabancı devletlerin adli işbirliği talepleri, Türkiye'nin egemenlik hakları, milli güvenliği, kamu düzeni veya diğer temel

çıkarlarının ihlal edilmesi; talebe konu fiilin sırf askeri suç, düşünce suçu, siyasi suç veya siyasi suçla bağlantılı bir suç olması; talebe konu kişinin ırkı, etnik kökeni, dini, vatandaşlığı, belli bir sosyal gruba mensubiyeti veya siyasi görüşleri nedeniyle bir soruşturma veya kovuşturmaya maruz bırakılacağına veya cezalandırılacağına ya da işkence veya kötü muameleye maruz kalacağına dair inandırıcı nedenlerin bulunması; talepte bulunan devlette savunma hakkına ilişkin temel güvencelerin bulunmaması hallerinde reddedilebilecek.

Adli işbirliği talepleri yerine getirilirken, bu kanunda ve diğer kanunlarda düzenleme bulunmayan hallerde Ceza Muhakemesi Kanunu hükümleri uygulanacak.

Adli işbirliği kapsamında gelen bilgi ve belgeler, gönderen devlet izin vermedikçe, talebe konu olan soruşturma veya kovuşturma ya da infaz işlemleri dışında kullanılamayacak.

Talebe konu suçun hukuki vasfının değişmesi; adli işbirliği işleminden sonra ortaya çıkan yeni şüpheli veya sanıkların soruşturma ya da kovuşturmaya dahil edilmesi; talebe konu suçla ilgili bilgi ve belgelerin, bu suçla bağlantılı olan hukuk davalarında gerekli olması halinde izin şartı aranmayacak.

Türk adli mercilerin talepleri

Adli merciler, soruşturma veya kovuşturmanın sonuçlandırılması ya da verilen mahkumiyet kararlarının yerine getirilmesi için ihtiyaç duyulan konularda adli yardımlaşma talebinde bulunabilecek. Bu durumda şu hükümler uygulanacak:

"- Gecikmesinde sakınca bulunan hallerde adli yardımlaşma talebinden önce delillerin

korunması amacıyla geçici tedbirlerin alınması istenebilecek.

Tebligata ilişkin adli yardımlaşma taleplerinde, kısıtlayıcı veya zorlayıcı tedbir uygulanacağına ilişkin ihtarlara yer verilmeyecek.

Adli yardımlaşma talebine konu işlemin yerine getirilmesi sırasında hazır bulunma

talebinde bulunulabilecek.

Adli yardımlaşma talebi kapsamında ilgili devletin iç hukukuna uygun olarak yerine getirdiği işlemler, Türk hukuku bakımından da geçerli sayılacak.

Adli mercilerce, yürütülen bir soruşturma veya kovuşturma kapsamında başka bir

devletin ceza soruşturması başlatmasına neden olabilecek bilgilerin öğrenilmesi halinde, talep olmaksızın bu bilgiler, ilgili devlete iletilmek üzere Adalet Bakanlığına bildirilebilecek."

(Sürecek)