Iea'nın Hesaplamalarında Ortaya Çıkan 800 Bin Varillik Petrol Açığı

Uluslararası Enerji Ajansı hesaplamalarında ortaya çıkan 800 bin varil petrol açığı 'ufak' bir matematik hatası mı? Yoksa Çin'in gizli stokçuluk politikasının sonucu mu?

Petrol piyasası son günlerde büyük bir gizem ile çalkalanıyor.

Geçtiğimiz yıl Uluslararası Enerji Ajansı'nın (IEA) hesaplarında olmayan ancak petrol piyasası arz-talep datalarında kendini gösteren 800 bin varil petrol ile ilgili bahisler açıldı.

800 bin varil petrol neredeydi? Gerçekten böyle bir durum söz konusu muydu? Eğer gerçekten ortada 800 bin varil petrol varsa, bu arz fazlası petrol piyasasının içinde bulunduğu baskının açıklaması olabilir miydi?

Bazı analistlere göre 800 bin varil Çin'de. Bazıları ise 'ufak' bir hesaplama hatası yaşandığını ve aslında 800 bin varil petrolün hiç varolmadığını savunuyor.

Gizemini koruyan sorunun cevabı ne olursa olsun, verilerin çelişkili durumu petrol fiyatlarını da tartışmaya açacaktır.

Yatırımcılar petrol verilerine güvenmeli mi?

Hesaba katılmayı unutulan variller aslında yeni bir haber değil. Önceki yıllarda da benzer vakalar yaşanmıştı. Geçtiğimiz yılı özel kılan ise, son 17 yılın en büyük hesaplama hatasının yapılması oldu. Hesaplama hataları, arz fazlasından yana sürmeye devam ederse, bu piyasa için ciddi bir sorun olabilir.

Peki bu hata nasıl yapıldı?

IEA, geçtiğimiz yıl dünya genelinde günlük ortalama petrol üretimini, talep edilenden daha fazla bir şekilde, 1,9 milyon varil olarak tahmin etmişti. Bunun yaklaşık 300 bin varili boru hatlarıyla transit olarak aktarılmak üzere 770 bin varili depolama tesislerine aktarıldı. Hepsi bu. Geriye 800 bin varil hesap fazlası petrol kaldı.

2015 yılı son çeyrekte 'unutulan variller'in oranı yüzde 43 oranında artarak, günlük 1,1 milyon varile yükseldi.

IEA, dünya genelindeki petrol üretim ve talep verilerini topluyor ve her ay düzenli olarak fiyat hareketleri ile ilgili raporlar hazırlıyor.

Standard Chartered petrol analisti Paul Horsnell, "Kayıp varillerle ilgili genel açıklama, aslında onların hiç var olmadıkları yönünde" diyor.

IEA, mevcut tahminlerini stokçuluk da yapan OECD ülkeleri verilerine dayandırarak yapıyor. Bazı analistlere göre bu durum, kayıp varillerin Çin gibi OECD üyesi olmayan ülkelerde olabileceği anlamına gelebilir. Tabi tüm analistler böyle düşünmüyor.

Ancak hepsi de tek bir ortak noktada buluşuyor: Petrol piyasasında veri toplamanın zorluğu!

125 milyar dolar değerinde varlık yönetimi gerçekleştiren US Bank yatırım analisti Rob Haworth, "Petrol verileri 'kusurlu bir bilim' gibi" diyor.