Windows'un Tarihe Gömdükleri!

Tarihteki ilk Windows, 20 Kasım 1985'de piyasaya sürüldü. Microsoft, işletim sistemini 1983'de duyurmuş, ancak bazı nedenlerle çıkışı iki yıl gecikmişti. Bu iki yıl içinde bazı DOS eklentileri birden fazla programı 'pencerede' çalıştırma özelliğini eklemişti bile.

Geç kalma alışkanlığını sonraki ürünlerinde de tekrarlayan Microsoft, bunu zamanla kendi lehine çevirmeyi başardı. Erken yapılan Windows duyuruları, kullanıcıların pencere özelliği sunan rakip uygulamaları satın almayı geciktirmelerine neden oldu.

Ayrıca, Windows'un rakipleri bir manada kendi kendilerini imha etmişlerdi. Bu firmaların sunduğu uygulamalar yüksek donanımlara ihtiyaç duyuyordu ve bu da çok az kişide vardı. Bazıları bir takım davalar içinde kaybolurken bazısı ise üçüncü parti geliştirici bulmakta başarılı olamadı. ve bütün bunlar olurken Windows ortaya çıktı.

Bu makalemizde IBM uyumlu PC'lerde ve DOS üzerinde çalışan Windows rakiplerini, Windows'dan üstün veya farklı yanlarını ve neden başarısız olduklarını inceledik.

Visi On

Yayımcı: VisiCorp

Çıkış tarihi: Aralık 1983, Windows'tan yaklaşık iki yıl önce

İşletim sisteminde bulunan VisiCalc, ilk tablo işlem programıydı. Visi On ise PC'lerdeki ilk pencereli ortamı sunuyordu. Metin tabanlı ve fare ile kontrol edilebilen bir arayüzde sahipti. VisiCorp; Visi On Word, Vidi On Calc, Visi On Graph gibi yazılımlar DOS ortamında çalışmadığından entegre yazılımları da pakete dahil etmişti. İlk demoları kullanan kullanıcılar, işletim sisteminden oldukça etkilenmişti.

Neden başarısız oldu: VisiCorp, Visi On'un disket sürücü tabanlı PC'lerde çalışacağını planlıyordu. Ancak işletim sistemi yayınlandığı zaman 2.2 MB hard disk alanı gerektiriyordu. Ancak o zamanlar iki disket sürücüsü olan PC'ler dahi lüks PC'lerden sayılıyordu. Şirket, VisiCalc'la ilgili yasal ve finansal bazı sorunlar da yaşıyordu ve Lotus 1-2-3 de, VisiCalc'ı oldukça geride bırakmıştı. InfoWorld tarafından yapılan değerlendirmeye göre tablo işlemcisi, VisiCalc'dan çok daha zor kullanılıyordu ve hesaplamalarda kırk kat daha yavaştı.

1984'ün Ağustos ayında VisiCorp geliştirme haklarını Control Data'ya devretti. Bundan üç ay sonra ise Paladin adlı bir şirket tarafından satın alındı. 1986'nın başlarında Windows yayınlandığında, Visi On artık ömrünü tamamlamıştı.

TopView

Yayımcı: IBM

Çıkış tarihi: Şubat 1985, Windows 1.0 dan on ay önce

TopView, 1980 yılında IBM PC piyasaya el atmadan önce bir IBM araştırma ürünü olarak ortaya çıkmıştı. TopView 1984'ün Ağustos ayında IBM PC AT ile aynı anda duyuruldu. TopView, DOS programlarını çalıştırmak için tasarlanmıştı ancak geliştiriciler TopView'in avantajlarını kullanan özel yazılımlar geliştirebileceklerdi.

Neden başarısız oldu: Windows'da olduğu gibi TopView'de henüz hazır değilken duyurulmuş ve fazlaysıyla abartılmıştı. Birkaç geliştirici 'TopView'a özel' olan yazılımlar geliştirmişti ve bazı DOS uygulamalarını TopView'da çalışır hale getirmişlerdi. Ancak bu uygulamaları çalıştırmak hayli sorunlu ve zahmetliydi. IBM ise bir açıklamasında sadece bir kaç yüz uygulama satabildiğini açıklamıştı. 1985'in Ağustos ayında IBM, Microsoft'la bir sözleşme imzalayarak işletim sistemlerini beraber geliştirmeye karar verdi. Bu sözleşme, 1987'nin Aralık ayında OS/2'nin ortaya çıkışına yol açacaktı.

GEM

Yayımcı: Digital Research

Çıkış tarihi: Şubat 1985, Windows 1.0'dan on ay önce

Şirketin Windows'a rakip paketi Apple'ın Macintosh'una oldukça benziyordu. Şirket, işletim sistemine GEM WordChart, Venture Publisher gibi bir takım verimlilik uygulamaları da eklemişti. Yayımcısına göre GEM sadece bir yazılım değil, bir akımdı.

Neden başarısız oldu: GEM yayınlandıktan kısa bir süre sonra sorunlar yaşamaya başladı. Apple, Digital Search'ı sistemin Mac benzeri ara yüzünden dolayı suçladı ve yeni bir sürüm yayımlamaya zorladı. Bu yeni yayım Windows'la boy ölçüşemese de Digital Research'ün MS-DOS benzeri DR-DOS'uyla 1990'lara kadar mücadeleye devam etti. 1991 yılında DR-DOS'u satın alan Novell, DR-DOS'un önemli bir potansiyeli olduğuna inanıyordu. Yazılım 1999 yılında açık kaynak kodlu hale geldi ve şu an hala FreeGEM ve OpenGEM gibi isimler altında mevcut.

DESQview

Yayımcı: Quarterdeck

Çıkış tarihi: Temmuz 1985, Windows 1.0'dan beş ay önce

DESQview, Quarterdeck'in önceki bir yazılımı olan DESQ'i baz alıyordu ve IBM'in TopView sistemine rakip olarak tanıtılmıştı. Metin ve klavye tabanlı yazılım, DOS uygulamarı arasında çoklu görevi desktekliyor, ve QEMM olarak bilinen ünlü bellek yöneticisiyle geliyordu. Quarterdeck'e göre yazılım DOS görev yönetiminde çığır açıyordu. 1990'lara kadar DESQview'i çok seven bir kullanıcı kitlesi vardı.

Neden başarısız oldu: DESQview'un satışları Windows'la kıyaslığında çok az kalıyordu, ama yapısıyla yine de başarılı sayılırdı. Ancak DOS uygulamalarına bağlı kalmak ve bunları DESQview içerisinden çalıştırmak bir süre sonra kullanıcılara sıkıcı gelmeye başladı. Quarterdeck 1990'da X Windows, DOS ve Windows uygulamalarını çalıştırabilen DESQview/X'i yayınlasa da bunun için artık çok geçti. Quarterdeck, 1998'de Symantec tarafından satın alındı. Windows'a rakip olamayan Quarterdeck, daha sonrasında Windows için uygulamalar geliştirmeye başlamıştı.

DeskMate

Yayımcı: Tandy (Radio Shack)

Çıkış tarihi: 1986

Windows'un kaynakları fazlasıyla israf ettiği düşünüldüğü bir dönemde, DeskMate metin tabanlı pencere sistemini Tandy 1000 gibi makinelerle sunmaya başladı. DeskMate, bazı güncellemelerle Lotus 1-2-3 ve Quicken gibi programlar için bir merkez haline gelmişti. DeskMate, bilgisayarlardan fazla anlamayan ve PC'sinin donanım gücü yüksek olmayan kullanıcılar için iyi bir seçenekti.

Neden başarısız oldu: 1990'da Windows 3.0'ın yayınlanmasıyla beraber sadece DOS'la çalışan bilgisayarlara ilgi azladı ve yavaş yavaş tükenmeye başladılar. Windows 95'in çıkışı ise DOS PC'lerinin sonu olmuştu. Bu sıralarda ise Tandy elini bilgisayar faaliyetlerinden artık çekmişti.

PC/GEOS

Yayımcı: Berkeley Softworks

Çıkış tarihi: 1990, Windows 3.0 ile aynı senede

GEOS, görünüm ve kullanım açısından Windows'a oldukça benziyordu. İşletim sistemi, Unix'de sıkça kullanılan Motif arayüzünü baz alıyordu. GEOS, donanım konusunda Windows'a göre çok daha alçak gönüllüydü ve çok düşük sistem konfigürasyonlarında bile başarılı bir şekilde çalışıyordu. O sıralarda Windows 3.0'ın satışları tavan yapsa da, birçokları tarafından piyasada iki işletim sistemine de yer olduğu düşünülüyordu.

Neden başarısız oldu: Windows 3.0 ve Windows'un sonraki sürümleri, GEOS'u geride bırakmıştı. Ancak başarısız olan bir yazılım için GEOS oldukça iyi sayılırdı. HP'nin 1995'de piyasaya sürdüğü avuç içi OmniGo'larda ve AOL'nin DOS sürümünde platform olarak kullanılmıştı. GEOS, Sony ve NEC CD-ROM sürücüleriyle de beraber geliyordu.