Ceviz Islah Çalışması Üniversiteye Gelir Oldu

Ahmet Caner Baysal - Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) Ziraat Fakültesi öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Mehmet Sütyemez tarafından 18 yıl süren ıslah çalışması sonucu tescil edilen 2 ceviz çeşidinin üretim hakkı, 775 bin lira karşılığında özel sektöre devredildi.

KSÜ öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Sütyemez, ceviz konusunda araştırmalara, akademik kariyerinin ilk yılında başladı. Doktora tezini ceviz ıslahı üzerinde hazırlayan Sütyemez, tam 18 yıl aralıksız ceviz üzerinde çalıştı, bu süre zarfında 170 bin ceviz ağacını inceleme fırsatı buldu. 18 yılın sonunda ıslah çalışmasını tamamlayan Sütyemez, "Maraş-18" ve "Sütyemez-1" adını verdiği 2 ceviz çeşidini tescil ettirdi.

Neredeyse akademik hayatının tamamını cevize adayan Yrd. Doç. Dr. Sütyemez'in girişimleri ile bu iki ceviz çeşidinin üretim hakkı, KSÜ tarafından ihale ile özel sektöre devredildi.

Çalışmaları hakkında AA muhabirine bilgi veren Yrd. Doç. Dr. Sütyemez, dünya genelinde uygulamanın bu şekilde olduğunu söyledi. Sütyemez, "Islah çalışması hem zaman hem de sabır isteyen bir konu. Ben de akademik kariyerimin büyük bölümünü cevize ayırdım. Tam 18 yıl süren zorlu bir süreci 2009'da tamamladım. Şimdi ise bu iki ceviz çeşidinin üretim hakkı özel sektöre devredildi. Gerçekten çok mutluyum. Artık Türkiye'nin her bölgesinde belki de yurt dışında bu ceviz çeşitlerinin üretimi yapılacak" dedi.

-"Bilimsel araştırmalara kaynak olacak"-

KSÜ Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Kadir Saltalı ise Kahramanmaraş'ın genetik kaynağını ortaya çıkaran ve büyük emek harcayan Sütyemez'e çalışmaları dolayısıyla teşekkür etti.

Sütyemez'in 18 yılda 170 bin cevizi inceleyerek büyük emek harcadığını kaydeden Saltalı, "Şu anda 2 ceviz çeşidini üniversite olarak ihaleye çıkarak üretim hakkını özel sektöre devrettik. Aslında üniversitelerin aslı görevi bu olmalı. Bilimsel çalışmaların neticesi milli ekonomiye katkı sağlamaktır" şeklinde konuştu.

İhaleyi alan firmanın, iki ceviz çeşidi için 775 bin lira para ödeyeceğini bildiren Prof. Dr. Saltalı, fidan olarak üretilecek bu cevizlerin Türkiye'nin dört bir yanına gönderileceğini kaydetti. Özel sektörün ödeyeceği bu paranın da bilimsel araştırmalara kaynak olacağını belirten Saltalı, "Bu paranın tamamını araştırmalar için kullanacağız. Yine başka çalışmalar ortaya çıkacak ve ülkemizin gelişimine, ekonomisine katkı sağlayacaktır. Bu çalışma ceviz konusunda Türkiye'de bir ilk oldu. İlk kez ıslah edilen ceviz çeşidinin üretim hakkı özel sektöre devredildi. Başka çalışmalara da örnek olmasını diliyorum" diye konuştu.

-"Dünyanın en iri cevizi"-

Yrd. Doç. Dr. Mehmet Sütyemez, ıslah çalışmasını yaptığı "Maraş-18" ceviz çeşidinin, "kalite, verim ve lezzet yönünden üstün özelliğe sahip olduğunu" söyledi. "İç oranının yüzde 55 ve diğer iç kalite özelliklerinin yüksek olması yanında ceviz kurduna karşı dayanıklı olduğunu" ifade eden Sütyemez, ceviz yetiştiriciliğinde aranan en önemli özelliklerden birinin de meyve içinin tüm yada en fazla iki parçaya ayrılması olduğunu vurguladı. Sütyemez, "Bu özellikler bakımından Maraş-18, yüksek randımana sahip" dedi.

"Sütyemez-1" adlı diğer ceviz çeşidininse "bugüne kadar yurt içi ve yurt dışında verim ve kalite özellikleri belirlenerek tescil edilmiş dünyanın en iri cevizi olma özelliğine sahip olduğunu" kaydeden Sütyemez, iç kalitesi yüksek olan bu ceviz çeşidinin tanesinin 26 gram ağırlıkta olduğunu belirtti.

- KAHRAMANMARAŞ