Yer Altında Bekleyen Hazine Metan Gazı

FERDİ AKILLI - Zonguldak, Bartın ve Kastamonu kömür havzasında metan gazının üretilmesine yönelik çalışmalar sürdürülüyor.

Türkiye Taşkömürü Kurumunca (TTK), 2005'te açılan Kömür Kaynaklı Metan Gazı Araştırma ve İşletme Projesi ihalesinin ardından çalışmalara başlanan taş kömürü havzasında, maden ocaklarında açığa çıkan ve işçilerin güvenliği için atmosfere püskürtülen metan gazının değerlendirilmesi amaçlanıyor.

Kömür ocaklarının büyük pervaneleri aracılığıyla yer altında birikmesi önlenen patlayıcı ve boğucu özellikteki gazın, üretilmesine yönelik sondaj çalışmaları devam ediyor.

Zonguldak, Bartın ve Kastamonu'da işletme, arama ve üretime yönelik 15 sondaj yapılan metan gazı, özellikleri dolayısıyla direkt doğal gaz şebekesine bağlanabiliyor.

TTK Genel Müdürü Burhan İnan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bir firmanın Kozlu, Karadon, Üzülmez, Amasra ve Armutçuk sahalarında 11 metan gazı arama sondajı yaptığı, gaz üretimi yapılabilecek beş kuyuda çatlatma operasyonu gerçekleştirdiğini söyledi.

Bir başka firmanın ise Kastamonu'nun Azdavay ilçesi ve çevresinde 4 sondaj yaptığını ve sonuçların olumlu olması üzerine üretim kuyusu açmak için faaliyete başladığını anlatan İnan, gazın ekonomiye kazandırılmasının ülke ekonomisi için önem taşıdığını dile getirdi.

İnan, TTK'nın taş kömürü üretim faaliyetleri sırasında ortaya çıkan metan gazının tehlike arz ettiği için ortamdan uzaklaştırıldığını vurguladı. İnan şöyle devam etti:

"Metan gazı üretimiyle ilgili değişik firmaların 1987'den itibaren kuruma müracaatları var. Hema firmasının, metan gazını bulduğuna dair beyanı üzerine 2007'den itibaren 15 yıllık işletme safhasına geçilmiştir. Ancak sondaj yerlerinin hukuki durumlarında aksaklıklar olması nedeniyle bir süre ara verilen çalışmalar, bu konunun aşılmasını müteakip devam edecektir. Delta firması ise sözleşme gereği sondajlar yapmış, sonuçların olumlu olması üzerine üretim kuyusu açmak için faaliyetine başlamıştır. Çalışmalar devam ediyor."

"Yaklaşık 230-470 milyar metreküp rezerv"

Madenlerde üretilen ton başına kömür içerisinden çıkan metan gazı oranı ortalama binde 6-25 metreküp/ton olduğunu kaydeden İnan, "Bunlar kömür damarlarına göre değişlik gösterebiliyor. Yer altında yapılan araştırma ve yapılan sondajlardan alınan verilere göre kömürlerin yeterli miktarda metan oluşturmaya uygun olduğu görülmüştür. Kömür havzasında yaklaşık 230-470 milyar metreküp düzeyinde bir potansiyel bulunmaktadır" ifadelerini kullandı.

İnan, ticari amaçlı gaz üretim çalışmaları devam edeceğini, söz konusu rezervin yapılacak çalışmalarla daha fazla olacağını tahmin ettiklerini söyledi.