Rus Medyası: Rus-Türk İlişkilerinin Kırım Sınavı

Ukrayna'da siyasi sarsıntıların başladığı Şubat ayının ikinci yarısından beri Türkiye'nin Ukrayna'daki olayları yakından takip ettiği belirtilirken, "Şubat sonu- Mart'ta Kırım'da yaşanan olaylar onu çok zor durumda bıraktı" yorumları yapılıyor.

Rusya'nın Sesi, "Rus-Türk ilişkilerinin Kırım sınavı" başlığını kullandığı analizde "Ankara'nın Ukrayna krizinde karşı taraf tutan ABD-AB ile Rusya'ya bağımlılığı onun Kırım'daki olaylar konusunda tutumunu belirlemesini zorlaştırıyordu. Bu koşullarda Türkiye'nin Kırım olaylarına siyasi yaklaşımını kendi stratejik vizyonu ve ulusal çıkarlarına göre oluşturdu" diyor.

Rusya'nın Sesi, "Türkiye'nin bağımsız Ukrayna'nın Kırım dahilinde onun eski devlet sınırları içinde bulunmasının onun çıkarlarına uyduğu bellidir" değerlendirmesini yapıyor ve bu bağlamda Türkiye'nin 1991 yılının Aralık ayında Ukrayna'nın bağımsızlığını tanıyan ilk devletlerden biri olduğunu, ertesi yıl ise Kiev ile diplomatik ilişkiler kurup büyükelçiliğini açtığını anımsatıyor. Analizde şu savlar da dile getiriliyor:

"Kırım'ın Rusya'ya bağlanması Karadeniz'de Türkiye'nin bölgedeki lider rolünü olumsuz şekilde etkileyen durum yaratmıştır. Rusya'nın, Kırım ve Sivastopol'un onun içine girmesiyle Karadeniz'de jeostratejik ve askeri varlığının önemli ölçüde güçlendirilmesi Türkiye'yi rahatsız ediyor. Kırım'ın Rusya'ya bağlanması ayrıca Ukrayna'nın doğu bölgelerinde protesto gösterileri ve ayrılıkçı hareketlerinin meydana gelmesine neden olmuştur, bu da Türkiye'yi endişelendiren faktörlerden biridir. Çünkü Ukrayna devletinın dağılması halinde 20'den fazla yıl boyunca Rusya'nın Karadeniz bölgesinde hakimiyetini yeniden kurmasını engelleyen duvar ortadan kaldırılmış olacaktır."

Kırım'ın Türkiye'nin dış politika stratejisinde yerine değinen Rusya'nın Sesi, "Ukrayna'nın sınırları içinde bulunduğu sürece yarımada Ankara tarafından Kiev yönetimine giden yolun başladığı bir kapı olarak algılanıyordu. Bu algılama Kırım'ın Türkiye'ye yakın olması ve Kırım Tatar faktöründen kaynaklanıp Türkiye'nin Kırım'a sürekli olarak dikkatle ve ilgiyle bakmasının sebebidir. Rusya'nın bir parçası olduğunda bile bu ilgi azalmıyor" diyor.

Rusya'nın Sesi, Ankara'nın, Rusya ile ilişkilerini ekonomik çıkarlarına göre geliştirdiğini belirtirken bunun nedeni olarak da Türkiye'nin herşeyden önce enerji, ticari-ekonomik ve turizm alanlarında Rusya'ya bağımlılığı gösteriyor. Analizde şu savlar dile getiriliyor:

"Şu an Ukrayna'nın doğu bölgelerinde yaşanan gerginlik koşullarında Karadeniz'e kıyısı olmayan NATO üye ülkelerinin savaş gemilerinin Karadeniz'e giriş sayısında artış gözleniyor. Gemilerin Boğaz'dan geçişini kontrol eden Türkiye'nin bundan habersiz olması mümkün değildir. Gerçi, Türkiye Dışişleri Bakanı, Rusya Dışişleri Bakanlığı'na yaptığı açıklamada Türkiye'nin Montrö Sözleşmesi'ni asla ihlal etmediği konusunda teminat verdi. Türkiye Dışişleri Bakanlığı Basın Dairesi'nden yapılan açıklamada ABD'ye ait olan Taylor savaş gemisinin karaya oturması yüzüden onarılması gerektiği ve bu nedenle Karadeniz'de bulunma süresini aşmış olduğu belirtildi.

Büyük bir ihtimalle Türkiye birkaç Amerikan ve Fransız savaş gemisinin Karadeniz'e girmesine izin vermeye mecbur kaldı. O, Batı'nın Rusya ile ilişkilerinde yaşanan büyük kriz koşullarında müttefiklerine baskı arttıran ABD'nin ilgili talebini yerine getirmek zorunda kaldı."

Rusya'nın Sesi, "Önemli olan Türkiye'nin Rusya'ya karşı somut adım atmadığıdır" dediği analizinde Türkiye yetkililerinin, ülkesinin Batı ile Rusya arasındaki jeopolitik çatışmaya sürüklenmesine izin verilmemesi gerektiğini net bir şekilde gördüklerini öne sürüyor.

Rusya'nın Karadeniz'de jeostratejik ve askeri gücünün artırılmasının Türkiye'yi korkutup ABD ve Avrupa müttefiklerinin kollarına atmaması için onun ölçülü ve dikkatli davranması gerektiği vurgulanan analizde şöyle devam ediliyor:

"Bunun için Moskova Ankara ile sürekli olarak kapsamlı diyalog içinde bulunmalı, onun jeopolitik endişelerini ciddiye almalı ve şimdiki Türk yetkililerinin ülke içinde istikrar ve güvenliğin sağlanmasına yönelik çabalarını desteklemeli. Eğer Rusya bunu yapmazsa Kırım'ın sınırları içinde bulunması bile Karadeniz bölgesinde kendisini rahat hissetmesine yardım edemez."