Darphane Kapılarını Aa'ya Açtı

Ahmet Hacıfazlıoğlu - Darphane'de haftalık ortalama 1,5 ton Cumhuriyet Altını üretiliyor. Külçe altın, döküm, hadde, doğrama, tolerans, tav ve baskı gibi üretim aşamalarından geçerek Cumhuriyet Altını haline geliyor.

Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürü Sadettin Parmaksız, Cumhuriyet Altını üretiminin tüm evrelerini AA muhabirlerine yerinde anlattı.

Süreç, gerçek ve tüzel kişilerin altın borsasında işlem görmüş 24 ayar standart külçe altınlarının salı günleri Darphane'ye teslim edilmesiyle başlıyor. Üretilen Cumhuriyet altınlarının Perşembe günü teslimi ile süreç sonuçlandırılıyor.

Külçe altın, döküm, hadde, doğrama, tolerans, tav ve baskı gibi üretim aşamalarından geçerek Cumhuriyet altını haline geliyor. Kalite kontrolü yapılan Cumhuriyet altınları paketlendikten sonra talep sahiplerine veriliyor.

-Cumhuriyet altınları 1951 yılı meclis kararında belirtilen standartlarda basılıyor-

Darphane'nin türüne göre değişmekle birlikte haftalık ortalama 1.500 kilogram Cumhuriyet Altını üretim kapasitesi mevcut.

Cumhuriyet Altını kendi içinde ikiye ayrılıyor, ziynet ve sikke grubu... Bunların birbirinden ayrılan beşer türü var. Cumhuriyet ziynet tam denildiğinde 7.016 gram Cumhuriyet altınından bahsedilirken, Sikke(Ata) denilince de tamı 7,216 gram olarak anlaşılması gerekiyor. İkisi arasında resim ve ağırlık farkı var. Sikke daha ağır olurken, ziynetlerin değişim tarihi yıllık. Takvim yılı üzerine basılıyor ve sikke altının tarih bölümünde ise 1923 ve Cumhuriyet'in kaçıncı yılının olduğu yazılıyor. Cumhuriyet altınları 1951 yılı meclis kararında belirtilen standartlarda basılmaya devam ediliyor.

-Cumhuriyet altınları 6 aşama sonucunda üretiliyor-

Cumhuriyet altını üretimi bir çok aşamadan geçerken ilk önce "Döküm"de 24 ayar külçe altın belli oranda saf bakırla 1.250 derecede eritilerek 8 santimetre eninde 0,8 santimetre kalınlığında yaklaşık 25 metre uzunluğunda ve 270 kilogram ağırlığında rulo haline getiriliyor.

Rulolardan alınan ve bütünü temsil edecek en az ikişer numune laboratuvarda ayar tespiti yapılmak üzere gönderilirken 22 ayara (916,66) getirildiği saptanırsa ikinci aşamaya geçiliyor, değilse tekrar aynı aşamadan geçiriliyor.

İkinci aşama "Haddeleme". Burada dökümden geçen rulolar talep edilen ve üretilecek Cumhuriyet altını türüne göre inceltiliyor. İnceltilen rulo, üretim yapılacak Cumhuriyet Altını türüne göre "Doğrama" denilen üçüncü aşamada kesim aşamasına gönderiliyor ve kesilen pullar "Tolerans" denilen dördüncü aşamada tek tek otomasyon sistemiyle tartılıp ve standart gramda olmayanlar ayrıştırılıyor.

Standart olan pullar "Tavlama" denilen beşinci aşamada baskı öncesi sertlikleri ortalama 500 derece sıcaklık verilerek daha esnek bir hale getiriliyor.

Baskıya giden Cumhuriyet Altını pulları, ilgili türlere göre üzerlerine resim, tarih gibi kendine has görseliyle "Basım" gerçekleşiyor.

Basımdan sonra ziynet olanlara tırtık oluşturulup, kalite kontrolü yapıldıktan sonra paketleme işlemi ile Cumhuriyet altınları talepte bulunanlara hazır hale getirilmiş olarak süreç sonlandırılıyor.

Yayıncı: Ali Bayaslan - İSTANBUL