Esas Olan Vizesiz Avrupa Amacının Gerçekleştirilmesi"

İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV) Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, ihracatçılar açısından rahatlama yaratacak olan yeşil pasaport uygulamasını olumlu değerlendirdiklerini ancak esas olanın vize serbestliği diyaloğunun tamamlanarak, vizesiz Avrupa amacının gerçekleştirilmesi olduğunu bildirdi.

Zeytinoğlu, yaptığı yazılı açıklamada, son 3 takvim yılı itibarıyla yıllık ortalama ihracatı 1 milyon doların üzerinde olan mal ihracatçısı firmaların temsilcilerine, ihracat tutarlarına göre değişen sayıda hususi damgalı (yeşil) pasaport verilmesine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

İhracatçıların vizesiz seyahat edebilmesi açısından yeşil pasaport verilmesinin faydalı olacağını düşündüğünü belirten Zeytinoğlu, "İhracatçılar açısından rahatlama yaratacak olan yeşil pasaport uygulamasını olumlu değerlendiriyoruz. Pratik bir yöntemle en azından büyük ihracatçıların Schengen alanı gibi ihracat pazarlarına girişlerinde kolaylık sağlayacaktır." ifadelerini kullandı.

Zeytinoğlu, ancak esas olanın vize serbestliği diyaloğunun tamamlanarak, vizesiz Avrupa amacının gerçekleştirilmesi olduğunu dile getirildi.

AB üyeliğine aday ve Gümrük Birliği ortağı bir ülke olarak AB ülkelerine seyahat ederken vize bariyeri ile karşı karşıya olmanın kabul edilemeyeceğini vurgulayan Zeytinoğlu, şunları kaydetti:

"2013 yılında başlatılan vize serbestliği diyaloğu kapsamında Türkiye bu konuda önemli adımlar attı ve 72 kriterin 65'ini tamamladı. Kalan kriterlerde anlaşma sağlanamadığından süreç sürüncemede kaldı ve geçtiğimiz ekim ayında gerçekleşeceğini umduğumuz vize serbestliği gerçekleşmedi. AB'nin bu konuda daha fazla vakit geçirmeden adım atmasını bekliyoruz. Ancak bunun için iki taraf arasında diyalog ve müzakerelerin devamı gerekiyor."

-" Vize uygulaması olumsuz etkiler doğurmaya devam ediyor"

Ayhan Zeytinoğlu, İKV'nin ilk olarak Almanya tarafından vize uygulamasının başlatıldığı 1980'den bu yana vizelerin kaldırılması konusunda girişimlerde bulunan bir sivil toplum kuruluşu olduğunu anımsattı.

Vize uygulamasının haksızlığına ve vizelerin kaldırılmasının AB ile ilişkiler açısından önemine değinen Zeytinoğlu, benzer süreçler yürüten Gürcistan ve Ukrayna'nın AB'ye vize serbestliğinin arifesinde olduğu bir dönemde, Türk vatandaşlarına yönelik haksız vize uygulamasının sürmesinden dolayı büyük bir memnuniyetsizlik taşıdıklarını dile getirdi.

Zeytinoğlu, hem Türkiye'nin hem de AB'nin vize serbestliği gibi ilişkileri canlandıracak bir başarı hikayesine her zamankinden fazla ihtiyacı olduğunu düşündüğünün altını çizdi.

"Türkiye-AB vize serbestliği diyaloğu, taraflar arası iletişimin ve birlikte çalışma deneyiminin artmasına yönelik önemli bir fırsattı." diyen Zeytinoğlu, bütün bu kazanımlara rağmen, gerçekleştirilen reform hamleleri, imzalanan geri kabul anlaşması ve uygulamadaki mülteci uzlaşısı; vize serbestliği ile taçlanmadığı takdirde, tamamen eksik bir çaba olarak kalacağının altını çizdi.

Zeytinoğlu, sözlerine şöyle devam etti:

"Avrupa Komisyonunun en güncel verileri, 2015 yılında Türk vatandaşları tarafından 900 bin 789 Schengen vize başvurusunun gerçekleştiğini gösteriyor. Yani en iyimser hesapla, Schengen vize uygulamasının bir yılda Türk vatandaşlarına 54 milyon avronun üzerinde mali külfet doğurduğu söylenebilir. Öte yandan AB, Türkiye ile Mülteci Uzlaşısı çerçevesinde fonladığı 27 insani yardım projesinden her birine 1 ila 8 milyon avro arasında bütçe ayırdı. Türk vatandaşlarının Schengen vizesine ayırdığı tutar dikkate alındığında; aslında doğrudan 10'un üzerinde, farklı insani yardım projesinde kullanılabilecek bütçenin, vize gibi haksız bir uygulamayla boşa gittiğini görüyoruz. Vize uygulaması büyük ölçekte hem ekonomik hem siyasi hem de insani olumsuz etkiler doğurmaya devam ediyor."

-"Vize serbestliği diyaloğunda girilen tıkanıklık siyasi iklimden kaynaklanıyor"

İKV Başkanı Zeytinoğlu, son dönemde vize serbestliği diyaloğunda girilen tıkanıklığın siyasi iklimden kaynaklandığını bildirdi.

Tarafları uzlaşıya dayalı bir söylem değişikliğine çağıran Zeytinoğlu, sürecin sürüncemede kalmasında, genel siyasi konjonktürün büyük etkisi olduğunu dile getirdi.

Zeytinoğlu, tarafların karşılıklı olumlu siyasi irade göstermesi ve uzlaşı ikliminin doğması halinde çok hızlı şekilde vize serbestliği düğümünü çözecek adımların atılacağına inandığının altını çizdi.

Siyasi iklimin değişiminin ancak söylem değişikliğiyle sağlanabileceğine işaret eden Zeytinoğlu'nun açıklamada şu görüşlerine de yer verildi:

"Öncelikli olarak AB'nin dayatmacı yaklaşımı bir kenara bırakması ve modern müzakere tekniklerine uygun şekilde, karşı tarafın toplumsal hassasiyetlerini de göz önüne alması gerekiyor. Türk tarafı ise vize serbestliği sürecindeki reform yorgunluğundan çıkmalı ve her reform hamlesinin külfettense kazanım olduğunu hatırlamalıdır."