İhracatlık Kirazı Yağmur Vurdu

AHMET BAYRAM - Türkiye'de kiraz üretiminin yaklaşık yüzde 10'unun yapıldığı İzmir'in Kemalpaşa ilçesinde bu hafta etkili olan sağanak, normal şartlarda kilogramı ortalama 10-12 liradan satılan ve çoğunlukla ihraç edilen "Ziraat 900" cinsi kirazın çatlamasına yol açtı.

Yılda ortalama 60 bin ton kirazın üretildiği ilçede hasat devam ederken, dalında bekleyen ürünün yarısından fazlasının zarar gördüğü belirtiliyor.

Kirazda erkenci türlerin yetiştiği Kemalpaşalı üreticiler, bu hafta etkili olan sağanağın ardından parlak kırmızı rengi, iri tane yapısı, uzun raf ömrü ve katma değeri ile ihracata yönelik yetiştirilen "Ziraat 900" cinsi kirazda oluşan zararın üzüntüsünü yaşıyor.

Sağanağın ardından kirazlarını toplayan üreticiler, çatlayanlar ürünlerle sağlam kalanları ayırıp satıyor. Yağış öncesi kilogramı 12 ila 15 lira arasında satılan kirazın fiyatı, yağışın ardından 7-9 lira seviyelerine geriledi. Yağış nedeniyle çatlayan ürünler ise ya çöpe gidiyor ya da yaklaşık 30 kiloluk kasaları 10 liradan satılıyor.

Bağyurdu Yaş Sebze ve Meyve Pazarlama Kooperatifi Başkanı Şeref Ergun, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bu hafta başındaki yağışlara kadar kirazda oldukça iyi bir sezon geçirdiklerini, yağışların ürün kalitesinde bozulmaya neden olduğunu belirtti.

"Kaybımız yüzde 50'den fazla"

Ürünlerde çatlama ve buna bağlı küflenmenin meydana geldiğini ifade eden Ergun, " Katma değeri yüksek, ihracata giden bu üründeki kaybımız oldukça fazla. Şu anda kaybımız yüzde 50'den fazla. Toplanan ürünün yarısı ihracata, yarısı çöpe gidiyor." dedi.

Ergun, yağışın ardından meyve üzerinde kalan yağmur damlasının ürünü çatlattığını anlatarak, "Daha sonra küflenme başlıyor, buna da müdahale edilmediği zaman bütün bahçeyi etkiliyor. En etkili müdahalede hemen dalından almak. Yapmadığımız takdirde üretim kaybı daha fazla olur." diye konuştu.

Yağış öncesine kadar ilçede kirazın 15 liraya kadar alıcı bulduğunu anımsatan Ergun, "Geçen hafta gerçekten çok iyi bir fiyat vardı, şu güne kadar kötü bir sezon geçirmedik. Yağıştan önce fiyatlar 12-15 lira civarındaydı, şu anda 7-9 lira civarında. Bölgemizde zaten hasadın sonlarına yaklaşmıştık ancak pek çok üreticimizin ürünü halen dalında. Geride kalanlarda oluşan zarar üreticinin moralini bozdu." ifadelerini kullandı.

Üretici Yaşar Saitoğlu da yağışların ardından ürünlerinde yüzde 50'den fazla zararı olduğunu dile getirdi.

Saitoğlu, 10 işçiyle 5 saatlik çalışmanın sonucunda yaklaşık 300 kilogram kiraz topladıklarını, bunun 180 kilogramının çatlak üründen oluştuğunun altını çizerek, şunları söyledi:

"Çatlak ürün ihracata alınmıyor ya da semt pazarında satmak isteyenler kasasını 10 liradan alıyorlar. Önceki yıllarda meyve suyu yapmak için alıyorlardı, bu sene o da gelmedi. Satamazsak büyük ihtimal çöpe gidecek. Sıkıntımız büyük. Veren Allah, alan Allah diyoruz ama maliyetlerimiz çok yükseldi. Kiraz 10 yıl önce 9, günlük yevmiye 10, gübre 20 liraydı. Bugün kiraz yine 9 lira ama yevmiye 70 lira, gübre ise 80 lira oldu. Maliyet artmasına rağmen biz yerimizde sayıyoruz."