Kamu Alım Gücü, Teknoloji Transferinde "Kaldıraç" Olarak Kullanılacak

Yenilik, yerlileşme ve teknoloji transferini sağlamaya yönelik mal ve hizmet alımlarına ilişkin esaslar düzenlendi.

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 3. Maddesinin (U) Bendine Göre Yapılacak Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Sanayi İşbirliği Programı (SİP) Usul ve Esaslarına Dair Yönetmeliği, Resmi Gazete'de yayımlanarak, yürürlüğe girdi.

Maliyeti en az 10 milyon dolar olan mal ve hizmet alımlarında yenilik, yerlileşme veya teknoloji transferini sağlamaya yönelik Sanayi İşbirliği Programı uygulamalarını kapsayan yönetmeliğe göre, projeler için ihale makamı ile yüklenici arasında ana tedarik sözleşmesi ve sözleşmeye istinaden daire başkanlığının bağlı bulunduğu genel müdürlük/başkanlık ile yüklenici arasında Sanayi İşbirliği Programı Sözleşmesi imzalanacak.

Ana tedarik sözleşmesi bedelinin sözleşmede belirlenen sebeplerle en fazla yüzde 20 olmak üzere artırılması veya azaltılması durumunda, yüklenicinin toplam SİP yükümlülüğünün değeri de bununla orantılı olarak artırılacak veya azaltılacak.

Temel ilkeler

Yönetmelik kapsamındaki projeler verimlilik ve iktisadilik esaslarına göre yapılacak. Proje tedarikinde iktisadilik; sadece en düşük fiyatlı teklifin değil; işletme ve bakım maliyeti, verimlilik, kalite, teknik üstünlükler, yaşam döngüsü maliyeti ve SİP taahhüdü gibi fiyat dışındaki diğer unsurlar da dikkate alınarak en avantajlı teklifin tespiti suretiyle sağlanacak.

İhalelerde, saydamlık, rekabet, eşit muamele, güvenilirlik, gizlilik, kamuoyu denetimi, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılması esas olacak. Aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olmadığı sürece mal alımı ve hizmet alımı bir arada ihale edilemeyecek. Ödeneği bulunmayan işler için ihaleye çıkılamayacak.

Birden fazla yılı kapsayan işlerde ihaleye çıkılabilmesi için, işin süresine uygun olarak yıllar itibariyle ödeneğin bütçelerinde bulunmasını sağlamak üzere programlamanın yapılmış olması zorunlu olacak. İlk yıl için öngörülen ödenek, proje maliyetinin yüzde 10'undan az olamayacak ve başlangıçta daha sonraki yıllar için programlanmış ödenek dilimleri sonraki yıllarda azaltılamayacak.

Alım yapmaya karar veren idareler bünyesinde ilgili Bakan onayıyla Sanayi Geliştirme Komisyonu kurulacak. Komisyon, ilgili idarenin üst yöneticisi başkanlığında, en az beş ve tek sayıda kişi olmak üzere karar almaya yetkili idari, teknik, mali ve hukuki üst düzey yöneticilerden ve bunların yedek üyelerinden oluşacak. Görev süresi iki yıl olacak. Komisyon, üye tamsayısıyla toplanacak ve kararlarını oybirliğiyle alacak.

İhtiyaç makamları, takip eden yıla ait maliyeti en az 10 milyon dolar olan mal veya hizmetlere ilişkin ihtiyaç listesini her yılın ocak ayı sonuna kadar daire başkanlığının bağlı bulunduğu genel müdürlüğe/başkanlığa gönderecek. Ödeneği ayrılan proje, ihale makamının yazılı talebinin Sanayi Geliştirme Komisyonu tarafından onaylanmasıyla başlatılacak.

İhale onayının alınmasını takiben, ihale makamı bünyesinde asil ve yedek üyelerden oluşan Teklif Değerlendirme Komisyonu kurulacak.

İhale sonucu, ihale kararının onaylandığı günü izleyen en geç 3 iş günü içinde, ihale üzerinde bırakılan istekli dahil olmak üzere ihaleye teklif veren bütün isteklilere bildirilecek ve ilgili idarenin internet sitesinde ilan edilecek.

Yönetmelik kapsamında yapılan sözleşmelerde Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkındaki Karar uygulanabilecek. Yüklenici, devlet desteklerinden, desteği veren kamu kurum ve kuruluşları tarafından belirlenen usul ve esaslara göre yararlanabilecek.

İhale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılması gereken tarihi izleyen günden itibaren 10 iş günü içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce ilgili idareye şikayet başvurusu yapılabilecek.

Yönetmelik kapsamındaki işlemlere karşı Kamu İhale Kurumuna itirazen şikayet başvurusu yapılamayacak.

- Uluslararası işbirliği ve yatırım imkanları sağlanacak

Bakanlıktan alınan bilgiye göre, yönetmelikle Türk sanayisinin, orta ve yüksek teknolojili ürünlerde Avrasya'nın üretim üssü olmak vizyonuyla sürdürülebilir kalkınma hedefleri doğrultusunda, kamunun alım gücü önemli bir politika aracı olarak uygulanacak.

SİP ile başta ulaştırma, enerji ve sağlık sektörlerinde olmak üzere kamunun yüksek teknoloji içeren ve büyük maliyet gerektiren alımlarında Türkiye'de üretim ve teknoloji yeteneklerinin geliştirilmesinin yanı sıra, uluslararası firmalarla karşılıklı ticari ilişkiler ve karşılıklı yarar ilkeleri çerçevesinde işbirliklerinin artırılması amaçlanıyor.

Bakanlık tarafından bu amaçla hazırlanan Sanayi İşbirliği Programı Yönetmeliği ile kamu alımları yoluyla sanayide yerlileşme, yenileşme ve teknoloji transferinin sağlanması, üretim ve teknoloji yeteneğinin geliştirilmesi, ürün ve hizmet kalitesinin artırılması, uluslararası karşılıklı işbirliği ve yatırım imkanlarının oluşturulması sağlanacak.