Kömür İthalatı Hız Kesmiyor

GÖKSEL YILDIRIM - Türkiye'nin kömür ithalatı son on yılda yüzde 106, son yirmi yılda yüzde 540 arttı. Kömür ithalatı 2012'de bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 24 artış göstererek 30 milyon ton düzeyine yükseldi. Kömür ithalatının faturası yaklaşık 4,6 milyar dolar oldu.

Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu (TKİ) verilerine göre, Türkiye'de 1980'li yıllardan önce son derece düşük miktarlarda başlayan kömür ithalatı, 1990'lı yıllarda 10 milyon tonun, 2000'li yıllarda ise 20 milyon tonun üzerine çıktı.

Kömür ithalatındaki artış oranı son on yılda yüzde 106 ve son yirmi yılda ise yüzde 540 düzeyinde gerçekleşti.

Kömür ithalatındaki artış geçen yıl da sürdü. Kömür ithalatı 2012'de bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 24 artış göstererek 30 milyon ton düzeyine yükseldi.

Son yıllarda kömür ithalatındaki artışın en önemli nedenini elektrik üretimi amaçlı kullanılan buhar kömürlerine olan talepteki büyüme oluşturdu. Söz konusu eğilim dikkate alındığında, ithalatın önümüzdeki yıllarda da artarak süreceği ve kömür ithalat faturasının doğal gaz faturasına yakın düzeylere yükselebileceği değerlendiriliyor.

Kömür alınan ülkeler

Türkiye geçen yıl kömür ithalatının yaklaşık 9,9 milyon tonunu Rusya Federasyonu'ndan, 7,3 milyon tonunu Kolombiya'dan, 4,3 milyon tonunu ABD'den ve 3,3 milyon tonunu Güney Afrika Cumhuriyeti'nden yaptı.

Bu ülkeleri 1,4 milyon ton ile Avustralya ve 1,3 milyon ton ile Ukrayna izledi.

Yüksek miktarda kömür ithalatı yapılan ülkeler arasına son iki yıldır Mozambik de katıldı. 2011 yılında 341 bin ton olan Mozambik ithalatı 2012 yılında 714 bin ton düzeyine yükseldi. Küresel kömür ticaretinin son yıllardaki parlayan yıldızı Mozambik'ten ithalatın önümüzdeki yıllarda da artarak süreceği öngörülüyor.

Bir taraftan kömür ithalat miktarlarının artması, diğer taraftan uluslararası piyasalarda fiyatların yüksek seyretmesi nedeniyle Türkiye'nin kömür ithalatı faturası da yükseliyor. İlk defa 2004 yılında 1 milyar dolar eşiğini geçen kömür ithalatı 2006 yılında 2 milyar dolar, 2008 yılında 3 milyar dolar ve 2011 yılında ise 4 milyar dolar seviyesini geçti. 2012 yılı kömür ithalat faturası ise yaklaşık 4,6 milyar dolar olarak tahakkuk etti.

Geçen yıl Türkiye'nin kömür ithalatı yaptığı ülkeler, ithalat miktarları ve ithalattaki payları şöyle:

Ülkeler    2012 İthalat

(bin ton)

Yüzde  Rusya Federasyonu 9.900 33,3 Kolombiya 7.300 24,5 ABD 4.300 14,6 Güney Afrika Cumhuriyeti 3.300 11,2 Avustralya 1.400 4,6 Ukrayna 1.300 4,4 Mozambik 714 2,4 - Ankara