Kur Geçişkenliği Gittikçe Azalıyor"

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) "Central Bank Review" adlı hakemli dergisinde döviz kurunda oluşan değer kaybının enflasyona etkisini gösteren döviz kuru geçişkenliğinin en çok yüzde 8 olduğu tahmin eden bir çalışma yayımladı.

Akademik bir yayın olan ve bankanın internet sitesinde detayları yer alan "Model Belirsizliği Altında Döviz Kurunun Enflasyona Etkisi" çalışmanın sonuç bölümünde, merkez bankası tarafından fiyat istikrarının temel amaç olarak kabul edildiği ve enflasyon hedeflemesinin uygulandığı bir ülke ekonomisinde para politikası ve kur rejimi tercihi açısından kur geçişkenliğinin bileşenlerinin ve dinamiklerinin tam olarak belirlenebilmesinin büyük önem taşıdığı belirtildi.

Çalışmada, dolayısıyla kur değişimlerinin enflasyonun temel dinamikleri arasında yer aldığı Türkiye'de kurların enflasyon geçişkenliği hem Merkez Bankası hem de iktisadi ajanlar tarafından dikkatle takip edildiği kaydedildi.

Farklı değişkenler, değişken sıralamaları ve şok tanımları dikkate alınmak suretiyle 40 modelin tahmin edildiği bilgisi verilen çalışmada, "Bu modellerden elde edilen kur geçişkenlik katsayıları yüzde 4-8 aralığında değişmektedir. Bu sonuçlar kullanılarak hesaplanan Bayesyen ortalamalara göre ise sepet kur için TÜFE enflasyonuna geçişkenlik katsayısı yaklaşık 7,5, ÜFE enflasyonuna geçişkenlik katsayısı ise yaklaşık 26,7 düzeyindedir" ifadelerine yer verildi.

Çalışmada, şunlar aktarıldı:

"Özellikle TÜFE için tahmin edilen kur geçişkenliğinin daha önce yapılan çalışmalara kıyasla daha düşük olduğu görülmektedir. Kur geçişkenliği için en çok yüzde 8 tahmininin elde edilmesi kur geçişkenliğinin zaman içindeki azalma eğiliminin devam ettiği şeklinde yorumlanabilir. Dolayısıyla, bu sonuçlar kur şoklarının enflasyon hedeflemesi politikasının başarısı üzerinde oluşturduğu olumsuz etkinin de azaldığını ifade etmektedir. Kur geçişkenliğinin büyüklüğünün daha etkin bir biçimde tahmin edilebilmesi için daha kapsamlı çalışmalara ihtiyaç vardır.

Kur geçişkenliğinde 2002 sonrası azalma olduğu birçok çalışmanın ortak bulgusu olmasına rağmen, tahmin edilen geçişkenlik katsayılarının çalışmadan çalışmaya önemli derecede farklılık gösterdiği görülmektedir. Elde edilen sonuçların birbirinden önemli ölçüde farklı olduğu görülmektedir. 2002 sonrası dönemde döviz kurunun TÜFE enflasyonuna geçişkenliğinin tahmin edilen değerleri yüzde 10 ile yüzde 35 arasında değişmektedir."

Çalışmada, döviz kurundaki değişmelerin fiyatlar üzerinde yarattığı etkinin döviz kuru geçişkenlik katsayısı ile ölçüldüğü belirtildi.