Kurban Derisinde Yüzme ve Ve Tuzlama Hatalarının Bedeli 20 Milyon Lira

AHMET BAYRAM - Türkiye Deri Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Üyesi ve Ege Deri Sanayicileri Derneği Başkanı Eyüp Sevimli, Kurban Bayramı'nın Türk deri sektörüne büyük bir hareketlilik kazandırdığını belirterek, "Kurban Bayramı, her sene sektöre ortalama 100 milyon liralık bir canlılık getiriyor. Ancak yanlış yüzme tekniği sonucu deride oluşan delikler ya da zamanında tuzlamama nedeniyle bu ekonomide 20 milyon liralık bir kayıp oluşuyor." dedi.

Sevimli, AA muhabirine yaptığı açıklamada, dericiliğin Türkiye'nin en önemli sektörlerinden biri olduğunu, ülke genelinde yaklaşık 300 bin kişinin bu sektörde istihdam edildiğini söyledi. Bunun yanı sıra tarım ve hayvancılık başta olmak üzere 10 sektörle de ilişkili çalışarak ülke ekonomisine katkı sunduklarını anlatan Sevimli, 2016 yılında deri ve deri mamulleri sektörü olarak yaklaşık 1,4 milyar dolarlık ihracat kaydettiklerini ifade etti.

Kurban bayramlarının sektöre büyük bir canlılık getirdiğine dikkati çeken Sevimli, deri sanayisi için Kurban Bayramı'nın tam anlamıyla bir bayram olduğunu, sektörün bu dönemde ihtiyacı olan ham maddeyi bol ve uygun maliyetli bulabildiğini ifade etti.

Sevimli, her sene Türkiye'de ortalama 900 bini büyükbaş, 2,5 milyonu küçükbaş olmak üzere yaklaşık 3,5 milyon hayvanın kurbanlık olarak kesildiğine işaret ederek, "Kurban Bayramı, her sene sektöre ortalama 100 milyon liralık bir canlılık getiriyor. Ancak yanlış yüzme tekniği sonucu deride oluşan delikler ya da zamanında tuzlamama nedeniyle bu ekonomide 20 milyon liralık bir kayıp oluşuyor. Üzerinde çok fazla delik olan ya da bozulmuş deriler sanayide kullanılamıyor. Bu da ülke ekonomisinde kayba yol açıyor." dedi.

Yaklaşık 10 yıl öncesine kadar Kurban Bayramı'nda çıkan derilerde yanlış yüzmeden kaynaklı kaybın yüzde 50 civarında olduğunu, bunun son yıllardaki tesisleşme ve bilinçlenmeyle yüzde 20 civarına düştüğüne dikkati çeken Sevimli, şunları kaydetti:

"Son yıllarda, daha önceki Kurban bayramlarında ortaya çıkan ve yanlış deri sökme ya da işlemeden dolayı oluşan zararlar büyük miktarda önlemiş durumda. Bu da bugün hemen hemen her belediyenin kurduğu kesim tesisleri sayesinde oldu. Buralarda daha ehil ellerde kesilen kurbanlar sayesinde deriler daha doğru bir şekilde yüzülüyor ve yanlış işlemeden doğan kayıplar en aza indiriliyor. Bu sistem halen tam yeterli değil, her yere ulaşabilmiş değil. Bu sistem yeterli olduğu zaman bugün yüzde 20'lere inmiş olan kaybın daha da aşağılara inmesi ve daha kaliteli bir derinin sektöre kazandırılmasını sağlanacak. Bu ülke ekonomisi açısından çok önemli."

"Hemen tuzlamak çok önemli"

Sevimli, kurban kesimlerinin ehil ellerde yapılması durumunda ülke ekonomisinin ciddi kazanımları olacağına işaret ederek, şöyle devam etti:

"Ehil eller bıçağın derinin neresine değeceğini biliyor ama bunu bilmediğiniz zaman bıçağı kaçırınca deride kesik oluşuyor, bu kesik biraz derin olunca deride delik oluşuyor. Her bir delik ya da kesik derinin kalitesini ve ekonomik değerini düşürüyor. Kenarlardaki delikler telafi edilebiliyor ancak derinin ortasında yer alan delikler telafi edilemiyor. Üzerinde 2-3 delikli bir derinin ekonomik olarak kaybı 50-60'dır.

Her şey derinin yüzümü ile bitmiyor, Deri yüzüldükten sonra hemen tuzlanması gerek. Kış mevsiminde bunun o kadar ciddi bir önemi yok, kışın tuzlamasak bile deri hemen bozulmaz ama şu anda çok sıcak bir mevsimdeyiz. Deri yüzüldükten sonra yere serilip, iç kısmını tuzlamak. Koyun derisine ortalama 3, dana derisine 6-7 kilogram tuz gider. Tuzu iyice yedirildikten sonra deri bohça gibi katlanmalı, gölgeye konulmalı. Bu şekilde yapılacak işlemle deriye herhangi bir zarar gelmez."

Deri sektörünün ham madde ithalatı da yaptığını vurgulayan Sevimli, "Kurbanlarını kesenler nasıl özenle ibadetini yerini getiriyorsa aynı zamanda derisine de özen göstererek ülkesinin ekonomisini düşünmesi lazım. Çünkü bir ekonomik değer taşıyor bu deriler. Oluşan 100 milyon liralık bir pazarda, 20 milyonluk bir kayıp bu nedenlerle oluşuyorsa, düzgün yüzülmüş ve doğru işlenmiş bir deri, birinci kalite olacaktır ve 20 milyonluk bir kaybın önüne geçilecektir." ifadelerini kullandı.