"Ramazan Fırsatçılığı Yapılmasın"

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Ramazan öncesinde, gıda ürünlerinde talep artışının normal olduğunu belirterek, "Talep artışı kısa süreli olup, artan talebi karşılayacak gıda fazlasıyla mevcuttur. Ramazan fırsatçılığı yapılmasın" dedi.

Bayraktar, TZOB'da gerçekleştirilen toplantıda, her Ramazan ayı öncesinde gıda tüketiminin artmasından dolayı fiyatların yükseltilmesini önlemek için yürüttükleri çalışmaları devam ettirdiklerini ifade ederek, Ramazan ayı öncesinde gıdadaki talep artışı nedeniyle özellikle et fiyatlarında yükseliş yaşanacağı yönünde birtakım haberlerin yer almaya başladığını söyledi.

Ramazan öncesinde gıda ürünlerinde talep artışının normal olduğunu dile getiren Bayraktar, "Bu talep artışı kısa süreli olup, artan talebi karşılayacak gıda, fazlasıyla mevcuttur. Ramazan fırsatçılığı yapılmasın" diye konuştu.

TZOB olarak fırsatçılık yapanları sıkı bir şekilde takip edip, kamuoyunun bilgisine sunacaklarını açıklayan Bayraktar, bazı meyve ve sebze ürünlerinde mevsimsel şartlar yüzünden fiyat artışları olmasının normal olduğunu belirtti.

Bayraktar, bunun temel sebebinin, sera ürünlerinden tarla ürünlerine geçiş dönemi olduğunu ifade ederek, "Bu durumun geçici olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim. Çünkü, tarımda üretici fiyatlarında geçen yılın aynı dönemine göre düşüş var. Tarla ürünlerinde üretim artışı bekliyoruz. Bu yıl da hiç kuşkusuz tarla ürünlerine geçişle birlikte meyve sebzede ucuzluk başlayacaktır" şeklinde konuştu.

Domatesteki fiyat artışının, üretimde geçiş dönemi olması nedeniyle arzdaki daralmadan kaynaklandığına dikkati çeken Bayraktar, Antalya bölgesinde, özellikle seralarda Mayıs ayında meydana gelen sıcaklıklar nedeniyle domatesin hızlı olgunlaştığını, aşırı sıcaklıklar nedeniyle çiçeklerde de bir miktar döküm yaşandığını, bu nedenle sera sezonunun geçen yıla göre 10-15 gün daha erken kapandığını ifade etti.

Bayraktar, seralarda sezonun geçen yıla göre erken kapanması, tarla ürünlerinin yeni yeni piyasaya çıkmaya başlaması, geçiş döneminin etkisinin piyasalarda daha derin yaşanmasına yol açtığını, domates fiyatlarının 4 liraya dayandığını hatırlattı. Bayraktar, tarla ürünlerinin tam olarak piyasaya arzıyla birlikte, önümüzdeki günlerde, domates fiyatlarının düşmesinin beklendiğini bildirdi.

Fiyatı en çok artan ürünler

Market ve üretici fiyatlarında, bu yıl ve geçen yıl Ramazan ayı öncesi fiyatlar karşılaştırıldığında fiyatı en çok artan 6 ürünün domates, patates, kuru soğan, sivri biber, havuç ve marul olduğunu, limon, maydanoz, nohut, kuzu eti, nohut, kiraz, limon ve salatalığın fiyatının ise düştüğünü söyleyen Bayraktar, şunları kaydetti:

"Bu yıl ve geçen yıl Ramazan ayı öncesi fiyatlarını karşılaştırdığımızda, market fiyatlarında 4 üründe azalma, 34 üründe ise fiyat artışı olmuştur. Markette limonda yüzde 12,39, maydanozda yüzde 10,43, nohutta yüzde 3,05, kuzu etinde yüzde 0,17 fiyat düşüşü görülmüştür. Buna karşılık, domates fiyatlarında yüzde 134,55, patateste yüzde 122,1, kuru soğanda yüzde 63,73 artış var. Üretici fiyatlarında ise 4 üründe fiyat değişimi olmazken, 5 üründe azalma, 25 üründe ise fiyat artışı olmuştur. Maydanoz, kuru kayısı, kuru üzüm ve kuru incirde fiyat değişimi meydana gelmemiştir. Üreticide kuzu etinde yüzde 11,38, nohutta yüzde 6,52, kirazda yüzde 5,17, limonda yüzde 1,92, salatalıkta yüzde 1,20 fiyat düşüşü görülmüştür. Buna karşılık, patateste yüzde 176,67, sivri biberde 163,16, domateste 123,64 fiyat artışı var."

Bayraktar, bu yılki Ramazan ayı öncesi fiyat araştırmasının, tarla ürünlerinin piyasaya tam olarak çıkmadığı, sera üretiminin de sona erdiği ürünlerin az olduğu geçiş dönemine denk gelmesi nedeniyle, arz ve talepteki değişimlerin fiyatlara yansıdığını söyledi.

Önümüzdeki günlerde tarla ürünlerinde hasat edilen ürün miktarının artmasıyla birlikte, herhangi bir doğal afet yaşanmaması durumunda, özellikle yaş sebze ve meyve fiyatlarında düşüş beklendiğini ifade eden Bayraktar, üreticiden tüketiciye kadar, tüm tarafların, gereken hassasiyeti göstermesi gerektiğine vurguladı.

Ramazan yaklaşırken üretici, hal, pazar ve market fiyatlarını takibe devam ettiklerini kaydeden Bayraktar, tüketicilerin yeterli ve güvenilir gıdaya uygun fiyatla erişebilmesinin sağlanmasını istediklerini belirtti.

"Spekülatif faaliyet içerisinde bulunan firmaları teşhir edeceğiz"

Bayraktar, bir soru üzerine, Ramazan ayı boyunca da ürün fiyatlarını takip edeceklerini belirterek, spekülatif faaliyet içerisinde bulunan firmaları teşhir edeceklerini, bu konuda Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nı da bilgilendireceklerini ifade etti.

Bazı sebze fiyatlarındaki artışların neden bu kadar yüksek olduğunun sorulması üzerine de Bayraktar, bu fiyatların normal fiyatlar olmadığını ve geçici olduğunu söyledi.

Bayraktar, Antalya ve Mersin bölgesinde havaların çok sıcak geçtiğini, seralardaki ürünlerin hızlı bir şekilde olgunlaştığını, tarla ürünlerine geçiş olmadan sera sezonunun kapandığını ifade etti.

Bu nedenle arzın yeterli olmadığını dile getiren Bayraktar, "Bu geçici bir dönemdir. Bugünlerde yavaş yavaş tarla ürünleri piyasaya çıkmaya başladı ve tahmin ediyorum bir hafta içerisinde fiyatlar normale dönecektir" diye konuştu.

Ramazan ayının bu sene 10 gün daha önceye geldiğine dikkati çeken Bayraktar,  bunun da zamanlama açısından fiyat yüksekliğinde etkisi olduğunu vurguladı.

Bayraktar, patates üretimine ilişkin bir soru üzerine de üretimdeki düşüşün planlama olmamasından kaynaklandığını, patates para etmediği zaman ertesi sene kimsenin patates ekmediğini, o sene arzın düştüğünü fiyatların da yükseldiğini bildirdi.

"Bu sene maalesef fındık yeterli değil"

Şemsi Bayraktar, fındık rekoltesi ile ilgili de şunları kaydetti:

"Bazı çevreler rekolteyi biraz düşük gördü. Biz bir komisyon oluşturduk. Her yıl bu teknik komisyon 14 ilde 20 gün dolaşıyorlar. Örnek bahçelerde rekolte tahmini yapıyorlar. Bu tahminlerimiz de aşağı yukarı çok sapma göstermeden gerçekleşiyor. Bu yıl da gezdiler ve rekolte tahminini bizlere ilettiler. Orada fındık rekoltesi tahmini 500 bin tonun altında görünüyor. Bazı çevreler bunun 650 bin civarında olması gerektiğini ifade ediyorlar. Bu rekolte tahmini teknik elemanlar nezdinde yapılan tespit sonucudur. Bunu her yıl  yapıyoruz. Kendilerinin de  bu anlamda teknik çalışması varsa onlar da orta yere koysunlar. Bu sene maalesef fındık yeterli değildir.  Hatta sıcaklık böyle devam ederse bu rekoltenin daha da düşme ihtimali var. Düşük fiyattan dış piyasaya alivre satış yapanların zarar edeceği ortadadır. O çevreler biraz bağırıyorlar. Fındık daha ortaya çıkmamış alivre satış yapmasınlar bazen böyle yol kazalarına uğrarlar."

Seçilmiş ürünlerde 2012 ve bu yılki Ramazan öncesi market fiyatlardaki değişim: (TL/Kg)

Ürünler 2012 Ramazan Öncesi 2013 Ramazan Öncesi Değişim (Yüzde) Domates 1,68 3,95 134,55 Patates 0,90 1,99 122,10 Kuru Soğan 0,85 1,40 63,73 Sivri Biber 2,21 3,04 37,30 Havuç 1,42 1,91 34,63 Marul (Adet) 1,45 1,94 34,07 Karpuz 0,71 0,92 29,22 Yeşil Soğan 2,19 2,81 28,72 Kavun 1,11 1,41 27,28 Şeftali 2,41 3,05 26,69 Elma 2,95 3,66 23,96 Zeytinyağı 10,57 13,03 23,31 Tavuk Eti 5,62 6,93 23,25 1 Litre Süt 2,34 2,87 23,03 Kuru İncir 12,45 14,76 18,52 Kabak 1,47 1,72 16,67 Kırmızı Mercimek 3,58 4,12 15,28 Yumurta 0,30 0,34 12,78 Kuru Üzüm 9,58 10,80 12,73 Kuru Kayısı 11,98 12,97 8,24 Dana Eti 26,50 28,46 7,39 Toz Şeker 2,96 3,17 6,98 Pirinç 4,89 5,22 6,59 Mısırözü Yağı 6,58 6,91 4,98 Antep Fıstığı 25,53 26,78 4,90 Kiraz 5,16 5,35 3,75 Yeşil Fasulye 3,27 3,38 3,52 Kuru Fasulye 5,79 5,99 3,45 Ayçiçek Yağı 5,35 5,48 2,47 Fındık (İç) 19,68 20,15 2,36 Patlıcan 1,73 1,77 2,22 Yeşil Mercimek 4,51 4,61 2,18 Zeytin 11,48 11,70 1,93 Salatalık 1,46 1,49 1,92 Kuzu Eti 34,96 34,90 -0,17 Nohut 6,31 6,12 -3,05 Maydanoz (Adet) 0,79 0,71 -10,43 Limon 4,18 3,66 -12,39     Seçilmiş ürünlerde 2012 ve bu yılki Ramazan öncesi üretici fiyatlardaki değişim: (TL/Kg)

Ürünler 2012 Ramazan Öncesi 2013 Ramazan Öncesi Değişim (Yüzde) Patates 0,30 0,83 176,67 Sivri Biber 0,48 1,25 163,16 Domates 0,55 1,23 123,64 Havuç 0,55 1,00 81,82 Marul (Adet) 0,44 0,74 68,18 Kuru Soğan 0,33 0,53 61,22 Yeşil Fasulye 1,00 1,54 53,67 Şeftali 0,88 1,30 48,29 Karpuz 0,20 0,29 45,00 Kavun 0,48 0,66 38,46 Yeşil Soğan 1,02 1,39 36,39 Zeytin 3,00 4,00 33,33 Kabak 0,38 0,50 31,58 Yeşil Mercimek 1,18 1,55 31,36 Kırmızı Mercimek 1,00 1,30 30,00 Kuru Fasulye 1,80 2,30 27,78 Pirinç 1,48 1,85 25,00 Zeytinyağı 4,00 5,00 25,00 Fındık (İç) 7,80 9,00 15,38 1 Litre Süt 0,80 0,90 12,50 Yumurta 0,15 0,16 12,33 Patlıcan 0,58 0,65 11,87 Elma 0,94 1,02 8,51 Antep Fıstığı 16,50 17,75 7,58 Dana Eti 14,80 15,49 4,66 Maydanoz (Adet) 0,13 0,13 0,00 Kuru Kayısı 5,00 5,00 0,00 Kuru Üzüm 4,00 4,00 0,00 Kuru İncir 6,00 6,00 0,00 Salatalık 0,42 0,41 -1,20 Limon 1,30 1,28 -1,92 Kiraz 2,19 2,08 -5,17 Nohut 2,30 2,15 -6,52 Kuzu Eti 21,09 18,69 -11,38 - Ankara