TOBB Etü Spm: Şubat'ta İşsizlikteki Düşüş, Tüik'in Yeni Düzenlemesinden Aynaklandı

TOBB ETÜ Sosyal Politikalar Uygulama ve Araştırma Merkezi (TOBB ETÜ SPM), yüzde 10.2 olarak açıklanan Şubat ayı işsizlik rakamının bir önceki aya göre 0.1 puan düşmesinde, Avrupa Birliği'ne tam uyum çalışmaları çerçevesinde TÜİK Hanehalkı İşgücü Araştırması'ndaki yeni düzenlemelerin etkili olduğunu bildirdi.

SPM Misafir Araştırmacısı Esra Doğan ve Yardımcı Araştırmacı Mehmet Furkan Karaca tarafından Şubat ayı Hanehalkı İşgücü İstatistiklerinin değerlendirildiği Sanayide Gelişmeler ve İstihdam Eğilimleri çalışmasının Mayıs sayısında; öncelikle Avrupa Birliğine tam uyum çalışmaları çerçevesinde, TÜİK Hanehalkı İşgücü Araştırmasına getirilen yeni düzenlemeler geniş şekilde analiz edildi.

Revize edilen temel işgücü göstergelerinin "işgücü, işsiz, işgücüne katılma oranı, istihdam oranı, işsizlik oranı, tarım dışı işsizlik oranı, genç nüfusta işsizlik oranı, işgücüne dahil olmayan nüfus ile tarım, sanayi, inşaat ve hizmet sektöründe çalışanlar" olduğu anlatılan çalışmada, "Yapılan bu değişiklikler, düzenlemeden önceki verilerle sonraki verilerin karşılaştırılabilirliğini ortadan kaldırmıştır. Bu nedenle Şubat döneminden itibaren yaptığımız karşılaştırmalarda; Ocak 2014 ve daha eski dönemlere ait veriler için TÜİK modellemeleriyle yeni düzenlemelere uyarlanmış veriler kullanılacaktır" denildi.

-DÜŞÜŞTE, İŞSİZLİK KRİTERİNDE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER ETKİLİ OLDU-

SPM'ye göre Şubat'ta Ocak dönemine göre işsizlik oranlarında gözlenen düşüşte; işsizlik kriterinde kullanılan iş arama süresinin, üç aydan dört haftaya düşürülmesi önemli rol oynadı. Bu nedenle, işgücüne katılımda da Ocak dönemine göre düşüş gerçekleştiği görüldü. Yapılan değişikliklerin düzenlemeden önceki ve sonraki verilerin karşılaştırılabilirliğini ortadan kaldırdığından, Ocak 2014 ve öncesine ait veriler için TÜİK'in yeni düzenlemelere uyarladığı verileri kullandığını vurgulayan SPM; bu verilerin tanımsal artışlara neden olduğuna dikkat çekerek, ancak birkaç dönem sonra ileriye dönük sağlıklı tahminler yapılabileceğini bildirdi.

-TANIMSAL ARTIŞLAR GÖRÜLEN 3 ÖNEMLİ GÖSTERGE VAR-

AB'ye tam uyum çalışmaları çerçevesindeki yeni düzenlemelerin Ocak 2014 ve öncesine ait birçok veride önemli değişikliklere neden olduğu ifade edilen çalışmada; işgücü, işgücüne katılım oranı ve istihdamda, geçen yılın aynı dönemine göre olağan dışı artışlar görüldüğü, ancak bu artışları açıklayabilecek herhangi bir şok etkisi vb. durumun söz konusu olmadığı anlatıldı ve "Düzenlemeden önceki ve sonraki veriler birlikte ele alındığında, bu artışların tanımsal artışlar olduğu ve yeni düzenlemelerden kaynaklandığı açıkça görülmektedir. Söz konusu durum, karşılaştırma yoluyla ileriye dönük tahminlerde bulunmayı güçleştirmekte ve bu yolla yapılacak kısa vadeli tahminlerin, ancak birkaç dönem sonra sağlıklı bir hal alabileceği düşünülmektedir" denildi.

İşgücü ve mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü verilerinde ise hem Ocak dönemine göre, hem de geçen yılın aynı dönemine göre büyük artışlar gözlendiği vurgulanan çalışmada, "İşgücü Ocak dönemine göre yüzde 2.1 oranında genişlemeyle 27 milyon 824 bin kişi olarak açıklandı ve bu 563 bin kişilik artış anlamına geliyor. Geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 6 oranında -yani 1 milyon 583 bin kişilik- genişleme söz konusudur. Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü, 28 milyon 381 bin kişiye ulaşmıştır. Bu da, mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü verisinde Ocak dönemine göre yüzde 1.5, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 5.7 oranında genişleme olduğunu göstermektedir. Ancak geçen yılın aynı dönemine göre büyük artışların görülmesinde yapılan yeni düzenlemeler de etkilidir" denildi.

-İŞGÜCÜNE KATILIM ORANINDA DA KIYASLAMA YAPMA İMKANI KALMADI-

İşgücüne katılım oranında ocak dönemine göre 0.9 puan düşüş gözlendiği, geçen yılın aynı dönemine göre ise 4 puanlık olağan dışı bir artış olduğu, benzeri durumun mevsim etkilerinden arındırılmış işgücüne katılım oranı için de geçerli olduğu belirtilerek "Toplam işgücüne katılım oranı (İKO), yüzde 49.1 olarak açıklandı. Bu oran Ocak dönemine göre 0.9 puanlık düşüşe, geçen yılın aynı dönemine göre ise 4 puanlık olağan dışı bir artışa işaret etti. İşgücüne katılım oranı erkeklerde yüzde 70, kadınlar yüzde 28.7 seviyesinde gerçekleşmiştir. (Kadın ve erkeklerde işgücüne katılım oranları için Ocak 2014 ve öncesine ait yeni düzenlemelere uyumlandırılmış veriler açıklanmadığından, geçmiş dönemlerle karşılaştırma yapılamamaktadır.) Mevsim etkilerinden arındırılmış genel işgücüne katılım oranı ise, Ocak dönemine göre 0.7, geçen yılın aynı dönemine göre ise 3.7 puanlık artışlarla yüzde 50.1 seviyesinde gerçekleşmiştir. Düzenlemeden önceki ve sonraki veriler birlikte ele alındığında, bu artışların tanımsal artışlar olduğu ve yeni düzenlemelerden kaynaklandığı görülmektedir" tespiti dile getirildi.

-TAHMİN YAPMAK GÜÇLEŞTİ-

Çalışmada daha sonra benzer analizler sürdürülerek "İstihdamda Ocak dönemine göre yüzde yüzde 2.2, bir önceki yılın aynı dönemine göre ise yüzde 5.5 oranında büyük artışlar meydana gelmiştir. Ancak bu veriler düzenlemelerden öncekilerle karşılaştırıldığında, bu denli büyük artışların gerçekleşmesinin sebebinin yeni düzenlemeler olduğu görülmektedir. Bu durum istihdamın alt sektörlerine de yansımıştır" denildi.

Yeni düzenlemelerin sanayi istihdamı verilerini de etkileyerek tahmin yapmayı güçleştirdiği vurgulanan çalışmada, bu sektördeki istihdamın ocak dönemine göre 127 bin kişilik (yüzde 2.4 oranında), geçen yılın aynı dönemine göre ise 336 bin kişilik (yüzde 6.7 oranında) artışla 5 milyon 359 bin kişiye ulaştığına dikkat çekildi. Sanayi istihdamının alt sektörlerdeki dağılımı incelendiğinde; imalat sanayi istihdamının 4 milyon 988 bin kişi, madencilik ve taş ocakçılığı istihdamının 126 bin kişi ve alt yapı hizmetlerindeki istihdamın ise 196 bin kişi olarak açıklandığının görüldüğü anlatılarak, "Sanayinin alt sektörlerindeki istihdama dair Ocak 2014 ve öncesi için yeni düzenlemelere uyumlandırılmış veriler açıklanmadığından, geçmiş dönemlerle karşılaştırma yapılamamaktadır" ifadesi kullanıldı.

-İŞSİZLİKTEKİ YUKARI YÖNLÜ SEYRİN DEVAMINI BEKLİYORUZ-

Çalışmanın sonuç bölümünde ise şu görüş savunuldu:

"Yeni düzenlemeler, sanayi istihdamı verilerini kullanarak ileriye dönük projeksiyonlar üretmeyi güçleştirmektedir. Ancak kapasite kullanım oranının (oynaklık göstermekle birlikte) 2013'ün son çeyreğinden bu yana düşme eğiliminde olduğu görülmektedir. Buna ek olarak, iç talepte düşüş beklentimiz devam etmektedir. Sonuç olarak üretimdeki düşüşün etkisiyle, işsizlik oranındaki yukarı yönlü seyrin devam etmesi beklenmektedir."