12 Bin Kişiye Bir Kitap Düşüyor

Kültür Koleji Ataköy Yerleşkesi'nde düzenlenen ve moderatörlüğünü İstanbul Kültür Eğitim Kurumları (İKEK) Genel Müdürü Erdoğan Yılmaz'ın yaptığı seminere, velilerin yanı sıra İstanbul'un çeşitli ilçelerinden Türkçe ve edebiyat öğretmenleri de katıldı.

Seminerin ilk bölümünde konuşmacılar Türkçenin gücü, bugünkü durumu, günlük kullanımı ve yaşadığımız sorunlar üzerine bilgi ve deneyimlerini paylaştılar. Seminerin ikinci bölümünde ise doğru ve temiz bir Türkçe için çözüm önerileri, dilbilgisinin ne işe yaradığı, neden az okuduğumuz gibi konular ele alındı.

İKEK Genel Müdürü Erdoğan Yılmaz, anadilin; bireysel ve toplumsal kimliğin, bilincin oluşup gelişmesinde, insanın kendini ifade etme, başkalarını anlama, toplumu, dünyayı ve evreni kavramada, anne kadar önemli bir yere ve değere sahip olduğunu söyledi. Yılmaz anadili yitirmenin tüm toplumsal ve kültürel birikimi, değerleri, kimliği, varlığı da yitirmek anlamına geldiğini belirterek "Anadilimiz olmadan çırılçıplak, yetersiz, korumasız kalır ve kabuksuz narin bir ağaç gibi dışarıdan gelecek tüm olumsuzlukların mağduru oluruz" dedi.

Okuma etkinliğini araştıran sayısal verilerin Türkiye'de bu konuda sorun yaşandığını gösterdiğini söyleyen Oya Adalı ise Birleşmiş Milletler İnsani Gelişim Raporu'nda, ülke insanlarının günlük kitap okuma süresini belirleyen çizelgede ülkemizin 86. sırada yer aldığını söyledi.

Kişi başına düşen yıllık kitap sayısının Japonya'da 25, Fransa'da 7, Türkiye'de ise 1 adet dahi olmadığını belirten Adalı " Türkiye'de yılda 12 bin kişiye bir kitap düşüyor. Kitapların çok pahalı olduğu düşüncesi ülkemizdeki sigara tüketimine, cep telefonu kullanımına bakıldığında hiç de inandırıcı olmuyor" dedi. Türkiye'nin kütüphane sayısının da okuma etkinliğinde bulunduğumuz noktanın göstergesi olduğunu ifade eden Adalı, 49.500 kişiye bir kütüphane düştüğünü söyledi.

Seminere katılan Türkiye'nin en önemli dilbilimcilerinden Yusuf Çotuksöken de "Temiz Türkçe" ve "Doğru Türkçe" kavramlarına dikkat çekti. Çotuksöken, "Doğru Türkçe"yle her şeyden önce, Türkçe'nin dilbilgisi kurallarına uygun kullanımının anlatılmak istendiğini söyledi.

Ancak dilbilgisi kurallarına uygunluğun kimi durumlarda yeterli olmadığını da kaydeden Çotuksöken Doğru Türkçe'nin aynı zamanda toplumsal ve ahlaksal ilkelerle de yakından ilişkili olduğuna işaret etti.

"Temiz Türkçe"nin dilbilgisel açıdan Türkçenin yabancı dillerden gelen öğelerden (sözcük, deyim, deyiş, ek vb.) arındırılması olarak tanımlanabileceğini söyleyen Çotuksöken

"Temiz Türkçe, bunlara ek olarak; söylemin bulanık/muğlak olmaması, kolay anlaşılır bir nitelik göstermesi, nezaket stratejilerine uygun olması, Türkçenin incelik ve zenginliklerini gösterecek biçimde kullanılması, gibi özellikleri de taşımalıdır" dedi.

Toplumumuzdaki büyük bir kesimin İngilizce özentisiyle anadilimizi yanlış ve kötü kullandığına dikkat çeken Feyza Hepçilingirler de, sokakta, yolda, mağaza tabelalarında, ilan ve reklamlarda, günlük sohbetlerde "Türkilizce" konuşulduğunu söyledi.

Bir yabancı dilin özentiyle değil ancak o dilin konuşulduğu ülkede hakkıyla öğrenilebildiğini belirten Hepçilingirler "Bu öğretinin içinde; dilin kuralları, günlük konuşma versiyonları, o dili oluşturan ve canlı tutan ülkenin sosyal ve kültürel ihtiyaçları mevcuttur. Anadilin sınırları, kişinin yaşadığı dünyasının sınırları olup, ulusal ve toplumsal kültürünü de içinde barındırır" dedi.