301 İşçinin Öldüğü Maden Faciayla İlgili Vahim İddialar Meclis'e Taşındı

CHP Manisa Milletvekili Özgür Özel, 301 maden işçisinin hayatını kaybettiği Manisa’nın Soma ilçesinde, kurtarma çalışmaları sırasında ocaktaki hava akımının yönünün değiştirilmesinden ötürü çok sayıda işçinin hayatını kaybettiği ve bunun üzerine Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın, ölü sayısının kademeli olarak açıklanması yönünde talimat verdiğinin iddia edildiğini bildirdi. Milletvekili Özel, Afat ve Acil Durum Yönetim Başkanlığı'nın (AFAD) o gün izinli olan işçileri madenden kurtarılmış gibi göstererek kamuoyunu yanılttığının da belirtildiğini ileri sürdü.

    CHP Manisa Milletvekili Özel, Soma’da 301 işçinin hayatını kaybettiği maden ocağı faciasıyla ilgili vahim iddiaları Meclis’e taşındı. Özel, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız'ın yanıtlaması talebiyle Meclis'e verdiği yazılı soru önergesinde, 301 işçinin yaşamını yitirdiği Soma katliamıyla ilgili önemli iddiaları gündeme getirdi. Özel, verdiği soru önergesinde önemli iddialarda bulundu ve bu iddiaların doğru olup olmadığını Bakan Yıldız’a sordu. Özel, "Soma faciasının olduğu gün saat 17.00 civarında çok sayıda işçinin bulunduğu bir panoda ve çıkış yolları üzerinde hava akımının yönünün değiştirilmesi ile çok sayıda işçinin öldüğü yönünde ciddi iddialar bulunmaktadır. Özellikle kazanın hemen ardından işçilerin anlatımlarında da bu durum açıkça görülmektedir.

Kriz anında, çok sayıda işçinin normal şartlarda temiz havada bulunduğu ve orada kurtarılmayı beklediği ya da çıkış yönünde hareket ettiği bir anda 'hava akımının yönünün değiştirilmesi' üzerine işçilerin karşı yönden hava ile zehirlendiğinin anlaşıldığı ve bu durumun krizin yönetildiği binada tartışmalara yol açtığı söylenmektedir. Yaşanan panik üzerine kriz yönetim binasında, konuya Bakan Taner Yıldız’ın el koyarak, o sırada dahi 300 civarında tahmin edilen ölüm rakamının yüzlü rakamlar halinde birkaç güne yayılarak kademeli şekilde açıklanması kararı aldığı ve ölenlerin toplu halde dışarı çıkartılmaması talimatı verdiği yönünde son derece ciddi iddialar bulunmaktadır. Hatta 'hava akımının yönünün değiştirilmesi ile yüzlerce işçinin hayatının kurtulduğu, eğer değiştirilmese idi çok sayıda kişinin ölmüş olabileceği' yönünde basına bilgi servis edildiği de bu iddialar arasındadır." dedi.

    İZİNLİ MADENCİLER DE LİSTEDE

    Özel, yine bu hatanın ört bas edilmesi amacıyla o gün madende olmayan, izinli olan ve diğer vardiyadaki işçilerin isimlerinin de AFAD'ın ‘kazadan kurtulanlar’ listesine eklendiğini ve bu yolla kazadan kurtulanların ölenlerden çok olduğu yönünde intiba uyandırılmak istendiğini belirtti. Özel, "İşçilerin kendi adlarının AFAD listesinde olmadığı yönündeki itirazları sırasında AFAD’ın kazadan sağ kurtulanlar listesindeki birçok ismin kaza anında ocakta olmayan kişilerden oluştuğu anlaşılmıştır. Nitekim konuyla ilgili AFAD listesine, kazadan sağ kurtulan 94 işçinin adının sonradan eklendiği Soma Komisyonu’nun tutanaklarında da mevcuttur." diye konuştu.

    Milletvekili Özel, Bakan Yıldız'a şu soruları yöneltti: "Hava akımının yönünün değiştirilmesi ile ilgili olarak öncesinde ve sonrasında Bakanlığınızın kriz masasında aldığı kararlar hangi yöndedir? Bakanlığınız tarafından konuyla ilgili basına hangi açıklamalarda bulunulmuştur? Hava akımının yönünün değiştirilmesinden sonra Bakanlığınızın ölen madenci sayısının aslında 300’lü rakamlarda olduğunu gizlemek için bu sayının kademeli olarak açıklanması yönünde bir karar aldığı doğru mudur? Doğru ise, hava akımının yönünün değiştirilmesinden sonra ölen madenci sayısı kaçtır? AFAD’ın faciadan sonra hazırladığı raporda 13 Mayıs 2014 saat 20.10’da Soma Devlet Hastanesi yöneticisinin 21 ölen işçinin olay yerinde tutulduğu, 200-250 kişinin ocakta ölü olduğu bilgisini gizli kaydıyla verdiği yazmaktadır. Ancak, Bakanlığınız tarafından 14 Mayıs 2014 saat 01.55 civarında basına yapılan açıklamada 787 işçinin içeride olduğu ve 151 işçinin öldüğü bilgisi verilmiştir. Kriz yönetiminin esası şeffaflık ve doğru bilgi akışı iken, bizzat Bakanlık tarafından hangi gerekçe ile bu bilginin gizlemesi ve karartılması uygulamasına gidilmiştir? İlk anlardaki ölü sayısının gizlenmesinin nedeni hava akımının yönünün değiştirilmesinden sonra çok sayıda işçinin ölmesi midir? ‘Hava akımının yönünün değiştirilmesi’ kararını kim önermiştir? Bu kişinin görevi nedir? Bu kararı hangi yetkili, ne şekilde uygulamıştır? Bu karar saat kaçta verilmiş ve uygulanmıştır? Hava akımının yönünün değiştirilmesi ile ilgili olarak farklı yorumlar bulunmaktadır. Özellikle içeride işçilerin hava akımının yönünün değiştirildiğini bilmemesinin panoda çok sayıda ölüme neden olduğu tartışılan konulardan biridir. Bu nedenle, hava akımının yönünün değiştirilmesine dayanak oluşturan belge ve bilimsel bilgiler nedir? Karara dayanak oluşturacak havalandırma planı, hava ölçüm değerleri, havalandırma defteri vb. gibi belgeler o sırada ilgili kişilerde bulunmakta mıydı? Soma faciasında krizi yöneten ekibin başında bulunan teknik kişi kimdir, görevi nedir? İlgili tüzüğe göre ‘Bakanlık Temsilcisi’ olarak olayın ilk anlarında ve sonrasında kimler görev almıştır? Olay yerine TTK Genel Müdürlüğü ne zaman ulaşmıştır? TTK Genel Müdürlüğü gelmeden önce kazaya müdahale eden kişi/kişiler kimlerdir? Bu kişilerin görevleri nedir? Bakanlığınız bünyesinden kriz yönetiminde kaç kişi bulunmuştur? Bu kişiler kimlerdir ve görevleri nelerdir? Bakanlığınız danışman ve müsteşarlarından olay sırasında Soma’da olan kişi/kişiler kimlerdir? Önergede, Maden Mühendisleri Odası Soma Araştırma Komisyonu’nun yayımladığı raporda yer alan ‘Soma’daki kurtarma çalışmaları sırasında, ilgili tüzükte belirtilen prosedüre uyulmadığı, bu nedenle kaos yaşandığı, kazadan ancak 12 saat sonra normal uygulamaya geçilebildiği’ tespitine de yer verildi. Kazanın ardından ancak 12 saat sonra kriz yönetiminde normal uygulamaya geçilebilmiş olmasının nedeni nedir? Bu karışıklığın sorumlusu kimdir?”