Analiz -Çin'in Cibuti'ye Kuracağı Askeri Üs

ADDİS MEHMET KEMAL FİRİK- Çin Halk Cumhuriyeti kendi ülkesi dışındaki ilk askeri üssünü Afrika kıtasının doğusundaki stratejik konumuyla dikkatleri çeken Cibuti'ye kurmayı planlıyor.

Üssün 2017 yılında faaliyete başlaması öngörülürken, Çin ordusuna mensup 10 bin deniz piyadesi konuşlandırılacak. Cibuti ve Çin kaynakları, daha önce, Çin'in bu ülkeye kurmayı planladığı askeri üs ile ilgili açıklama yapmaktan kaçınıyorlardı.

Çin Savunma Bakanlığı Sözcüsü Vu Çien, yaptığı açıklamada, Çin'in Cibuti'de askeri üs kurmak istediğini doğruladı. Vu Çien'in açıklamasının ardından Cibuti makamları da Çin ile aralarında görüşmelerin sürdüğünü artık saklamadan rahatça dile getiriyorlar.

Cibuti'de kurulacak Çin askeri üssü sadece iki ülkeyi ilgilendirmiyor. Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve İngiltere konu ile ilgili açıklama yapmaktan kaçınsa da gelişmeleri yakından izleyen iki ülke.

-Cibuti stratejik kesişme noktası

Kurulacak üs, Akdeniz ile Hint Okyanusu'nu birbirine bağlayan Kızıldeniz- Aden Körfezi hattının geçiş noktasında yani Babu'l Mendeb Boğazı'nda yer alıyor. Çin Ordusu Cibuti'ye gelerek ayrıca Somali, Etiyopya ve Eritre'de de nüfuz edebilme imkanı yakalamış olacak. Cibuti'deki askeri üs, Çin'e Yemen'in iç siyasetine de etki edebilme olanağı sağlayacak.

Cibuti'nin, ABD'den  Obok'taki askeri üssü boşaltması yönündeki yazıyı, ABD'ye resmen ilettiği, ABD'nin boşalttığı Obok kampına Çin askerlerinin yerleşeceği de son zamanlarda dillendirilen iddialar arasında.

Cibuti'de askeri üssü bulunan ve Cibuti'nin kendisine bağlı eski sömürge olmasından dolayı Fransa, bölge ülkelerinden Suudi Arabistan ve Umman da, Çin ile Cibuti arasındaki son günlerde artan trafiği izleyen ülkelerden.

ABD basını ve savunma uzmanları, Çin Halk Cumhuriyeti'nin Cibuti'de kuracağı askeri üssün, Hint Okyanusu'ndaki ABD askeri varlığını tehlikeye atacağı görüşünü öne sürseler de ABD'li yetkililer henüz bu görüşü paylaşmıyorlar.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü John Kirby, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Çin'in Cibuti'de askeri bir üs kurmasının iki ülke arasında alınacak karar üzerine gerçekleşeceğini belirterek, "Diğer bir çok ülke gibi bizim de dünyanın bir çok yerinde askeri üstlerimiz var. Eğer bu tür girişimler bölgede güvenliğin sağlanmasına yardım edecekse bu değerli bir şeydir." ifadesini kullandı.

Çin, bölgeye kuracağı üssün, ısrarla deniz korsanlığına karşı savaş ve bölgede barış gücü misyonu sağlayan kuvvetlerin korunması misyonunu yerine getireceğini iddia ediyor.

Hint Okyanusu, Kızıldeniz ve Aden Körfezi'nde NATO'nun  'Okyanus Kalkanı' adını verdiği bir filosu bulunuyor. Filo, deniz  korsanlığına karşı mücadele ediyor.

AB ülkeleri ise geçen yıl deniz korsanlığına karşı olan en az 5 savaş gemisinden oluşan  'Atlanta' filosunu bölgede tutuyor.

Çin Halk Cumhuriyeti'nin Cibuti'ye kuracağı askeri üssün, Doğu Afrika'daki Çin ekonomik çıkarlarını korumak üzere kurulacağına dair dillendirilen görüşler şu an için en mantıklı tahlil olarak değerlendiriliyor.

Sudan'daki petrol çıkarma çalışmalarının yanı sıra Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'dan Cibuti'ye kadar uzanan 3 milyar dolarlık demiryolu hattını yapan Çin, aynı zamanda Cibuti'de 400 milyon dolarlık yatırım ile Obok Limanı'nı modernize ediyor.

Çin Halk Cumhuriyeti'nin Cibuti'de askeri üs kurması, hem bölgedeki ekonomik çıkarlarını korumak hem de Kızıldeniz, Hint Okyanusu ve Doğu Afrika'da stratejik bir bölgede mevzi kazanmak istemesi şeklinde değerlendiriliyor.

Dünya ekonomisinin etkin küresel güçlerinden biri olan Çin, ucuz hammaddenin kolayca bulunduğu, üretimden çok tüketime dayalı sistemin hüküm sürdüğü Afrika kıtasındaki varlığını her geçen gün biraz daha arttırıyor.

Geçtiğimiz günlerde Güney Afrika'nın başkenti Johannesburg'da gerçekleştirilen Çin-Afrika İşbirliği Forumu, gözleri yeniden Çin'in Afrika politikalarına çevirmişti.