Anayasa Mahkemesinden İptal Kararı

Anayasa Mahkemesi, Türk- Japon Bilim ve Teknoloji Üniversitesinin Kuruluşu Hakkındaki Kanun'un, bütçenin ve mali yönetime ilişkin diğer hususların üniversite tarafından düzenleneceğine, orman vasıflı hazineye ait taşınmazların üniversiteye bedelsiz tahsis edilmesine yönelik hükümlerini, anayasaya aykırı bularak iptal etti.

Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yer alan karara göre, CHP milletvekilleri, Türk-Japon Bilim ve Teknoloji Üniversitesinin Kuruluşu Hakkındaki Kanun'un bazı maddelerinin iptal edilmesi istemiyle Anayasa Mahkemesine başvurdu.

Yüksek Mahkeme, aralarında Harcırah, Basın İlan Kurumu, Taşıt, Devlet İhale, Kamu İhale Kanunu'nun da bulunduğu bazı kanunların, üniversite ve üniversite tarafından kurulan şirketler ile doğrudan veya dolaylı olarak pay sahipliği nedeniyle bunlara tabi hale gelen bağlı ortaklıkları ve iştirakleri hakkında uygulanmayacağına yönelik Kanun'un 6. maddesinin iptal istemini reddetti.

Kanun'un, "Üniversite bütçesinin hazırlanması, yürürlüğe konulması, uygulanması, muhasebeleştirilmesi, kesin hesap ve faaliyet raporlarının hazırlanması ve ibrası ile ihale usulleri, iç kontrol sisteminin kurulması ve işletilmesi, üniversitenin şirketleri ve Vakıfla mali ilişkisi ve mali yönetime ilişkin diğer hususlar üniversite tarafından düzenlenir." hükmünü içeren 7. maddesinin anayasaya aykırı olduğunu belirleyen Anayasa Mahkemesi, bu maddenin iptaline karar verdi.

Öte yandan Anayasa Mahkemesi, Kanunun geçici 1. maddesinde orman vasıflı hazineye ait taşınmazların bedelsiz üniversiteye tahsis edilmesine yönelik hükmün de iptalini kararlaştırdı.

Karardan

Kararda, üniversitenin milletler arası anlaşmaya dayalı olarak kurulmasından dolayı bazı kanunlardan muaf tutulmasının mümkün olduğu belirtildi.

Üniversiteyle ilgili tüm akademik, mali ve idari konularla ilgili iç düzenlemeleri yapma konusunda Üniversite Konseyinin yetkili kılındığının bildirildiği kararda, üniversitenin, bütçenin onaylanması ve denetlenmesi süreci de dahil olmak üzere mali konularda devletin gözetiminden, denetiminden muaf tutulduğu vurgulandı.

Kararda, üniversitenin kurulmasının milletler arası anlaşmayla öngörülmüş olmasının, kanun hükümlerinin anayasanın yükseköğretim kurumları ve üst kuruluşlarını düzenleyen maddelerine uygun olma zorunluluğunu ortadan kaldırmayacağına işaret edildi.

Yüksek Mahkemenin kararında, üniversitenin devletin gözetim ve denetiminden muaf tutulmasının Anayasa'nın 130. maddesindeki yükseköğretim kurumları için öngörülen hükümlerle bağdaşmayacağı aktarıldı.

Kararda, ayrıca, 6831 sayılı Orman Kanunu ile orman arazileri üzerinde yapılaşmanın kural olarak yasaklandığı hatırlatıldı.

Anayasa'nın 169. maddesi uyarınca, irtifak hakkına konu bina ve tesislerin devlet ormanları üzerinde yapılabilmesinin, kamu yararının orman arazisinin bu hizmetlere tahsisini zorunlu kılmasına bağlı bulunduğunun anlatıldığı kararda, orman arazisinin eğitim ve öğretim amacıyla üniversiteye tahsis edilmesinde kamu yararı bulunduğunun açık olduğu kaydedildi.

"Ormanları koruma ve genişletme yükümlülüğüyle bağdaşmamaktadır"

Kararda, orman arazilerinin başka amaçla kullanımı için kamu yararı bulunmasının tek başına yeterli olmadığı, üniversiteye ait bina ve tesislerin devlet ormanları üzerinde yapılmasındaki kamu yararının orman arazisinin bu hizmetlere tahsisini zorunlu hale getirmesinin de gerekmediği ifade edildi.

Kararda, şu tespitlere yer verildi:

"Dava konusu kuralda, herhangi bir zorunluluk hali belirtilmeksizin, hazineye ait orman vasıflı taşınmazların üniversiteye tahsis edilmesi öngörülmüştür. Buna göre üniversite, ormanlık alanı orman vasfını koruyarak kullanabileceği gibi zorunluluk hali bulunmadan başka amaçlarla da kullanabilecektir. Dolayısıyla tahsis edilen orman vasıflı taşınmazın, başka amaçla kullanılıp kullanılmayacağı tamamen üniversitenin takdirine bırakılmıştır. Hazineye ait orman vasıflı taşınmazların herhangi bir zorunluluk ölçütü gözetilmeksizin üniversiteye tahsis edilmesi, Anayasa'nın 169. maddesinde öngörülen devletin ormanları koruma ve genişletme yükümlülüğüyle bağdaşmamaktadır."