BM Genel Sekreteri Ban'dan Suriye İçin Çözüm Önerileri

BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, Suriye ve Irak'ta devam eden çatışmalara ilişkin  "İran ve Suudi Arabistan'ın, karşılıklı güven temelinde Suriye, Irak, Lübnan ve diğer yerlerdeki yıkıcı yarışı sonlandırmalarını umuyorum" dedi.

BM Genel Sekreteri Ban, Asia Society adlı kuruluşta, Suriye'deki iç savaşa ilişkin 6 maddelik çözüm önerisini sundu.

Ban, ikinci önerisi olarak insani yardımları gündeme getirerek, uluslararası toplumun Suriye'de insanların canı, onuru ve haklarının korunması için elinden geleni yapması gerektiğini belirtti.

BM yardım kuruluşlarının bölgede önemli faaliyetlerde bulunduklarını kaydeden Ban, ancak 4.7 milyon kişinin ulaşılması güç bölgelerde yaşadığını anlatarak, "Suriye hükümeti, muhalefeti destekleyen bölgelere giden yardım konvoylarından tıbbi malzemeleri çıkarttırıyor ve bu toplumları kolektif şekilde cezalandırıyor" dedi.

Rejimden bürokratik prosedürleri gevşetmesini isteyen Ban, Esed'den kentlerdeki kuşatmaları kaldırmasını ve daha önce söz verdiği gibi keyfi biçimde tutuklanan kişileri salıvermesini talep etti.

-Siyasi çözüm çabaları-

Ban, üçüncü öneri olarak, Cenevre Bildirisi çerçevesinde siyasi çözüm sürecinin işletilmesinin gerektiğini belirterek, Suriye'de gerçekleştirilen cumhurbaşkanlığı seçimlerini "siyasi sürece vurulmuş darbe" olarak nitelendirdi.

Seçimlerin, en küçük güvenilirlik standartlarını bile karşılamadığını ifade eden Ban, "Kısa zaman sonra yeni Suriye özel temsilcimi açıklayacağım. Kendisi siyasi süreci yürütmekle görevli olacak ama elinde sihirli değnek bulunmayacak" dedi.

Siyasi çözüm için BMGK ve bölge ülkelerine önemli görevler düştüğünü ifade eden Ban, İran ve Suudi Arabistan arasında bu konuda bir temas olmasından mutluluk duyduğunu kaydederek, "İran ve Suudi Arabistan'ın, karşılıklı güven temelinde Suriye, Irak, Lübnan ve diğer yerlerdeki yıkıcı yarışı sonlandırmalarını umuyorum" diye konuştu.

-"UCM'yi reddedenler alternatifini getirsin"-

Genel Sekreter Ban, dördüncü olarak da Suriye'deki katliamların sorumlularının hesap vermelerinin sağlanması gerektiğini belirterek, barış sürecinin, sorumluların hesap vermelerini temin etmesi gerektiğini söyledi.

BM Güvenlik Konseyi'nde Suriye'deki savaş suçlusu tüm tarafların Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne (UCM) sevkinin, Rusya ve Çin'in vetosu nedeniyle gerçekleştirilememesini hatırlatan Ban, şunları söyledi:

"UCM'ye sevke engel olan ülkelere, bu tutumlarının hesap verebilirliğe olan bağlılıklarına ilişkin ne tür bir mesaj verdiğini sormak isterim. Suriye'nin UCM'ye sevkine hayır diyen ama aynı zamanda bu ülkede hesap verme zorunluluğunu destekleyen ülkelerden güvenilir bir alternatifle gelmelerini istiyorum. Bugün değilse bile bir gün savaş suçluları bunun hesabını verecekler."

Ban, beşinci öneri olarak da ülkede halen devam etmekte olan kimyasal silahların imha sürecinin bir an önce tamamlanmasını isteyerek, Suriye'nin beyan ettiği stoklardan yüzde 92'sinin imha edildiğini ya da ülke dışına çıkarıldığını, geri kalanların da bir an önce bitirilmesini talep etti.

Ülkede klor gazı kullanıldığına ilişkin iddiaların da gündemde olduğunu vurgulayan Ban, "Suriye'deki ölümlerin neredeyse tamamı konvansiyonel silahlarla gerçekleştirildi ama yine de kimyasal silah üretilmesinin yasaklanması çalışmaları elzem" dedi.

- New York