Büyük Menderes Artık Kirletmeyecek

AYDIN'ın Söke İlçesi'nde, Devlet Su İşleri tarafından konulan yüzer bariyerler sayesinde Büyük Menderes Nehri'nin taşıdığı katı atıkların Ege Denizi ve sulamayla Söke Ovası'na ulaşarak kirliliğe neden olmasının önüne geçildi.

Afyonyonkarahisar'ın Dinar ilçesinden doğup Söke'de denizle buluşan Büyük Menderes Nehri'nin 584 kilometre boyunca getirdiği çöpler artık denize ulaşamıyor. Nehrin denizle buluşmasının önündeki son durak olan Söke regülatöründe kurulan yüzer bariyer işe yaradı. Geçtiğimiz yıl önlem alınmadığı için regülatörde toplanan binlerce ton çöp, hayvan leşlerinin kapakların açılmasıyla birlikte denize ulaştığı, çevrecilerin tepkilerine neden olan o çirkin manzaralar artık yaşanmayacak. Bu yılın başlarında DSİ Aydın Bölge Müdürlüğü'nce regülatöre yerleştirilen yüzer bariyerle kirlliğin önüne geçilirken, çevreciler de rahat bir nefes aldı.

Çöpleri saf dışı etmenin en kolay yolunu su kaynakları olarak gören duyarsız insanlara gerekli yaptırımların mutlaka uygulanması gerektiğini söyleyen Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD) Başkanı Bahattin Sürücü, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'ne ve yerel yönetimlere bu konuda önemli görev düştüğünü söyledi. Sürücü, "Havzada iki buçuk milyon insan yaşıyor. Hepsi olmazsa da, bazı duyarsız vatandaşlar, çöplerini 'su götürür' mantığı ile nehre atıyor. Havza boyunca nehre atılan çöpler, Söke regülatör önünde birikme yapıyor, adacıklar oluşturuyordu. Regülatörün kapakları pamuk mevsiminde, çiftçilerin sulama yapması için 4- 5 ay boyunca kapalı kalıyor. Bu süreçte kapaklar önünde toplanan tonlarca çöp, pamuk sulama mevsimi bitip, kapaklar açıldığında Ege Denizi'ne gidiyordu. Sadece Ege Denizi'ne değil, çiftçilerin kullandığı kanallar ve tarlalarda çöplerle doluyordu. Konserve kutuları, pet şişeler, naylonlar gibi evsel atıkların yanında hayvan leşleri vardı. Biz burada 22 domuz leşi saydık. Keçi, inek, koyunların leşleri vardı. Bu durumu kamuoyuyla paylaştık. Basın yoluyla kamuoyunu bilgilendirdik, yetkilileri uyardık. DSİ geçtiğimiz yıl bir proje açıkladı. ve onu gerçekleştirdi. Türkiye'de ilk kez yüzer bariyer sistemini yaptı. Artık çöpler regülatör kapaklarının önünde değil, bariyerde toplanıyor. Zaman zaman kepçe ile karaya alınıyor. Bu çok güzel gelişme. Artık çöpler, denize, tarlalara da gitmeyecek. Bu tür projelerin geliştirilmesi ve çöp sorunu olan diğer yerlere de kurulmasının çok önemli olduğunu düşünüyoruz" dedi. Başkan Sürücü, kıyıya alınan katı atıkların ayrıştırılarak doğada çözülmeyen maddelerin elenmesi gerektiğini kaydetti.

SIRA SUYUN KALİTESİNİ DÜZELTMEDE

Büyük Menderes Nehri'nin getirdiği katı atıklara çözüm bulunmasının sevindirici olduğunu söyleyen EKODOSD Başkanı Sürücü, ikinci aşama da suyun kalitesinin düzeltilmesi için bir şeyler yapılması gerektiğini vurguladı. Sürücü, "Özellikle yukarı havzadaki endüstri tesislerinin nehre bıraktığı kimyasallar, ağır metallerin yarattığı kirliliğin önüne geçmesi gerekir. Büyük Menderes Havzası, Söke Ovası eko sistem açısından çok önemli bir yer. Doğal hayat açısından çok önemli 256 kuş türü yaşıyor. Tarımda bu sular kullanılıyor. Bu nedenle suyun kalitesinin düzelmesi içinde bir şeyler yapılmalı" diye konuştu.

- Aydın