Çocuk Gelinler"De Ailelerin Sorumluluğu

Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Mehmet Altunkaya, "Anne ve babalar çocuklarını küçük yaşta evlendirerek cinsel istismar suçu işliyor. Bu nedenle de hapis cezasıyla karşı karşıya kalırlar" dedi.

Altunkaya, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 1989 tarihli Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi'ne Türkiye'nin 1994'te imza attığını anlattı. Sözleşmenin 1995 yılında kanun olarak yürürlüğe girdiğini belirten Altunkaya, sözleşmeye taraf olan devletlerin çocuklarla ilgili hükümlere uyması gerektiğine dikkati çekti. Sözleşmenin birinci maddesinin, 18 yaşına kadar her insanın çocuk kabul edildiğine değindiğini belirten Altunkaya, çocukların her türlü kötü muameleye karşı korunması için gerekli önlemlerin de taraf devletlerce alınması gerektiğine işaret etti.

Altunkaya, BM Çocuk Hakları Sözleşmesi'ne taraf olmasına rağmen Türkiye'nin halen çocuk gelinler sorununu tamamıyla çözmeyi  başaramadığının altını çizdi. Çözüme yönelik çalışmaların uzun bir süre gerektirdiğini ve zahmetli olduğunu belirten Altunkaya, anne ve babalara yönelik eğitim çalışmalarının önemine değindi.

"Kızını çocuk yaşta evlendiren ebeveyn cinsel istismar suçuna ortak"

Doç. Dr. Altunkaya, Medeni Kanun'a göre 17 yaşını dolduranlara anne ve babalarının izniyle evlenme izni verdiğini, 16 yaşından büyük bireylerin de hakim kararıyla evlenebildiklerini bildirdi. Türkiye'de "Çocuk gelin" diye nitelendiren kız çocuklarının genelde 12-14 yaşlarına olduğuna dikkati çeken Altunkaya, şöyle konuştu:

"Kızlarını çocuk yaşta evlendiren aileler en başta Medeni Kanun'un hükümlerini ihlal ediyor. Bu evliliklerin hiçbirisi resmi değil. Evlenme yaşı hükmü yerine getirilmemiş ancak bireye Medeni Kanun'u ihlal ettiği için herhangi bir yaptırım uygulanmıyor. Burada bu fiilin suç olması Ceza Kanunu 103. maddede düzenleniyor. Ceza Kanunu çocuk yaşta evlendirmenin 'cinsel istismar suçu' olduğunu, anne ve babanın da evliliğe izin vererek bu suçu işlediğini kabul ediyor. 103. maddeye göre çocuğu cinsel yönden istismar eden kişi, 3 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılıyor. Aynı madde cinsel istismarın üst soy, ikinci veya üçüncü derece kan hısmı, üvey baba, evlat edinen, vasi, eğitici, bakıcı, sağlık hizmeti verenler tarafından işlenmesinde de aynı cezaları öngörüyor. Yani anne ve babalar çocuklarını küçük yaşta evlendirerek, cinsel istismar suçu işliyor. Bu nedenle de hapis cezasıyla karşı karşıya kalırlar."

"Türkiye'de 181 bin çocuk gelin var"

Altunkaya, yapılan incelemeler göre Türkiye'de 18 yaş altında kız çocuklarında evlenme oranının yüzde 31,7 olduğunun tespit edildiğini kaydetti. Son araştırmalara göre Türkiye'de 181 bin çocuk gelin bulunduğunu bildiren Altunkaya, "Yüzde 31,7 düşük bir oran değil. 181 bin çocuk gelin olması, baktığımız zaman eğitimden mahrum bırakılarak küçük yaşta evlendirilmiş 181 bin kız çocuğu demektir" dedi.

Çocuk gelin sorununun çözümünde topluma da görev düştüğünü vurgulayan Altunkaya, çocuk yaşta evliliği görerek susan kişilerin suç işlediğinin altını çizdi.

Altunkaya, "Ceza Kanunu'nda bir suçu görerek haber vermemek de suçtur. Örneğin bireyler çocuk gelinin düğününe iştirak etti, gelinin küçük yaşta olduğunu gördü, şahit oldu ama söylemedi, güvenlik makamlarına iletmedi. Bu da bir suçtur. Bu fiile iştirak edenlerin de cezalandırılması gerekir" diye konuştu.

Altunkaya, küçük yaşta evlendirilen çocuklara resmi nikah kıyılamadığını, ailelerin de dini nikah yapmayı tercih ettiklerini ifade etti. - Antalya