El Yapımı Bağlama Fabrikasyona Direniyor

Mersin'de yüzyıllardır umut, aşk ve özlem türkülerine ses veren el yapımı bağlamalar fabrikasyon üretime karşı direniyor. Mesleğin son temsilcisi ustalar, gelişen teknoloji karşısında yetiştirecek çırak bulamamaktan yakınıyor.

Merkez Akdeniz İlçesi'ndeki atölyesinde 25 yıldır el emeği üretim yapan bağlama ustası 39 yaşındaki Mustafa Ağbulut, tarihi yüzyıllar öncesine dayanan mesleğinin fabrikasyon üretime direndiğini söyledi. Ahilik geleneği ile yetişen ve yaptığı işin kalitesinin kendisi için en önemli nokta olduğunu kaydeden Ağbulut, bağlamaları yaparken ardıç, dut, gürgen, ladin ve kelebek gibi yerli ağaç çeşitlerinin yanı sıra abanoz, venge ve kanada çamı gibi yabancı kökenli ağaçları kullandığını söyledi.

TOPLUMUN KÜLTÜR ELÇİLERİ

Anadolu'nun en önemli kültürünün başında gelen bağlamanın nesiller boyu devam etmesi için atölyesinde el emeği ile bağlama ürettiğini belirten Ağbulut, şunları söyledi:

"Toplumlar kendi kültürüyle var olur. Kültürümüz olan bağlamanın dünyaya tanıtılması gerektiğini düşünüyorum. İspanyollar bunu gitarla gerçekleştirdi. Bağlama yapımı el becerisi ve ince işçilik gerektirir. Bağlama yapımını öğrenmek için dikkatlice izlemek ve işi öğreten ustanın parçaları nasıl bir araya getirdiğini kavramak gerek. Bağlama yapmak sabır işidir. İşin en zor yanı sap kısmındaki perdeyi yapmak. Sonrasında her iş sıra ile birbirini takip ediyor. Her yaptığım bağlamayı yeni doğan bir çocuğa benzetiyorum. Bağlamayı yaptıktan sonra onunla ilgilenmek lazım. Bağlama yemez içmez, ama ses ister, tellerine vuracak usta eller ister. Bunlar eğer yoksa o bağlama ölür."

'YENİ ÇIRAKLAR YETİŞMİYOR'

Bağlamaya şeklini vermenin ciddi bir ustalık istediğini ve zamanla gelişen bir yetenek olduğunu belirten Ağbulut, ağacın kesme yönünün, kesim zamanının ve kurutma yöntemlerinin şekil vermede önemli olduğunu kaydetti. Yaş ağaçtan yapılan bağlamanın bozulduğunu o nedenle kaliteli bir bağlama için ağacın kuru olması gerektiğini belirten Mustafa Ağbulut, bağlama imalatının Türkiye'de giderek azaldığına dikkat çekerek, "İyi bir bağlama bir buçuk, iki ayda ancak hazırlanıyor. Fakat gelişen teknoloji ile birlikte, bizim mesleğimiz de fabrikasyon üretime karşı direniyor. Bunun yanı sıra gelecekte mesleğimizi sürdürecek çıraklar da yetişmiyor. Çünkü şimdi ki gençler bu işe ilgi göstermiyor. İnsanlarda sabır kalmadığı için bizim mesleğe de ilgi gösterilmiyor" diye konuştu. - Mersin