Erken Cumhuriyet Döneminde Bir Osmanlı Yapısı: "Şişli Camii" Sergisi Açıldı

Mehmet İlkay ÖZER/ İstanbul DHA

"Şişli Camii Sergisi" Şişli Belediye Başkanlığı Sanat Galerisi'nde açıldı. Suna ve İnan Kıraç Vakfı Fotoğraf Koleksiyonu'ndan derlenen ve 59 eserden oluşan "Erken Cumhuriyet Döneminde Bir Osmanlı Yapısı: Şişli Camii" sergisinin açılışına Latin Katolik Kilisesi ruhani reisi episkopos Ruben Tierrablanca Gonzales, Ermeni Katolik Kilisesi reisi Levon Zekiyan, Süryani Katolik Kilisesi patrik vekili Yusuf Sağ, Şişli müftüsü Mustafa Bilgiç ve Şişli Belediye Başkanı Hayri İnönü katıldı.

"ŞİMDİ BÖYLE MİMARLAR YOK"

Şişli Belediyesi ve İstanbul Araştırmaları Enstitüsü işbirliğiyle hazırlanan sergi açılışına inanç gruplarının temsilcilerinin yanı sıra caminin tasarımcılarından Vahan Kantarcıyan'nın gelini Alis Kantarcıyan da geldi. Kayınpederinin yalnızca cami üzerine çalıştığını vurgulayan Kantarcıyan, "Çok sevinçliyim, onurluyum. Böyle bir eser bırakmış. Ailece çok mutluyuz. Ben onun yaptığı eserlerin resimlerini bugüne kadar sakladım. Şimdi böyle mimarlar yok. Benim eşim Şişli Camii'nin avlusunda büyümüş. Benim kayınpederim yalnız cami üzerine çalışmış" diye konuştu.

"ÇOK ÖNEMLİ VE GÜZEL BİR CAMİ"

Şişli Belediye başkanı Hayri İnönü ise Şişli Camii'nin müslüman ve gayrimüslimlerin eseri olduğuna değinerek, "Bu caminin yapımında sadece müslüman cemaat değil Şişli'de oturan Hristiyan ve Yahudi vatandaşlar da çalışmış. Çok önemli ve güzel bir cami" dedi.

"BU MEKANLARIN İÇİNDE OLANLAR DA DIŞINDA KALANLAR DA KARDEŞTİR"

Latin Katolik Kilisesi Ruhani Reisi Episkopos Ruben Tierrablanca Gonzales ise sergi açılışında yaptığı konuşmada, "Camilerin, Kiliselerin ve Sinagogların varlığı, insani değerlerin var olduğunu gösterir. Bu mekanların içinde olanlar da dışında kalanlar da kardeştir" dedi.

ŞİŞLİ CAMİİ HAKKINDA

Şişli Camii'nin mimari tasarımı, bir dönem Vakıflar Başmimarı olarak görev yapan Vasfi Egeli'ye ait. Egeli, Osmanlı ile erken Cumhuriyet dönemlerini birbirine bağlayan Birinci Ulusal Mimarlık üslubunun son temsilcilerinden biri olarak tanınıyor. Cumhuriyet İstanbullu'nun ilk anıtsal dini yapısı olan ve klasik Osmanlı mimarisini yansıtan Şişli Camii, bir üslup örneği olarak kabul görmüş, günümüze kadar inşa edilen binlerce neo-Osmanlı cami için prototip oluşturmuştur. Ayrıca kentin tarihinde, halkın kolektif çabasıyla inşa edilmiş ilk camidir.

1940'larda "İstanbul'da Şişli'de Bir Cami Yaptırma ve Yaşatma Derneği" kurulmuş, dönemin İstanbul valisi Dr. Lütfi Kırdar'ın da desteğiyle daha önce üzerinde Süvari Kışlası'nın yer aldığı, Özel İdari mülkiyetindeki 3219.50 metrekarelik arsa sembolik bir bedelle cami yapılması şartıyla bu derneğe devredilmiştir. Yapımına 1945'in Haziran ayında başlanan cami, Müslüman ve gayrimüslim semt sakinlerinin de maddi katkılarıyla 1949'da tamamlanarak ibadete açılmıştır. Tasarımı Vasfi Egeli'ye, statik projesi Fikri Santur'a, detay çizimleri de Nazimi Yaver Yenal ile Vahan Kantarcı'ya aittir.