Görme Engelliler Resimleri Titreşimle Hissedecek

HALİL ŞAHİN - Görme engelli okul arkadaşlarından etkilenen lise öğrencisi Bahadır Alp Selay, dokunmatik ekrana sahip telefon, tablet ve bilgisayar gibi cihazlara çizilen resimlerin titreşimle algılanmasını sağlayan bir proje geliştirdi.

İzmir Atatürk Lisesi 10. sınıf öğrencisi Selay, "Kabartgaç" adını verdiği sistem ile görme engelliler için iki boyutlu resimlerin algılanmasını sağlayan bir yazılıma imza attı. Ekrana çizilen şekillerin, parmağa takılan yüzük benzeri bir aparatın titreşimleri sayesinde algılandığı sistem, TÜBİTAK'ın lise öğrencileri için düzenlediği araştırma projeleri yarışmasında bölge birincisi oldu.

Selay, AA muhabirine yaptığı açıklamada, okullarına bu yıl üç görme engelli öğrencinin başladığını, onlar sayesinde görme engellilerin yaşadığı sıkıntıları fark ettiklerini söyledi. Görme engellilerin Braille alfabesi ile yazıları okuyabildiğini fakat resimleri, şekilleri algılamakta zorluk çektiğini dile getiren Selay, onların bu sıkıntısını gidermek için harekete geçtiğini kaydetti.

Selay, projesinin, görme engelli arkadaşlarının sorununa çözüm olacağına inandığını ifade ederek, "Görme engelliler için 2 boyutlu resimleri titreşimle algılatan elektronik bir yüzük tasarladım. Yazıları okuyabiliyorken iki boyutlu resimleri, şekilleri niye algılayamasınlar? Bunun için önce dokunmatik ekrana sahip telefon, tablet ya da bilgisayarlarda kullanılabilecek bir uygulama hazırladım. Uygulamanın yazılımını ben yaptım." diye konuştu.

Uygulamanın "çiz" ve "hisset" olmak üzere iki seçeneğe sahip bir menüden oluştuğunu anlatan Selay, şöyle devam etti:

"Çiz'i seçerek bir çizim yapıyoruz. Hisset'i seçtikten sonra, ekrana bağlı bir ışık ölçerle iletişimde olan yüzüğün bulunduğu parmağımızı, ekranın üzerinde gezdiriyoruz. Işık ölçer, ekranın fon renginden farklı bir renge sahip çizgilerin üzerine gelindiğinde yüzüğe 'titre' komutu gönderiyor. Yüzük titremeye başlıyor ve bize resmi, şekli hissettiriyor."

"Renkler ve tonlarını algılayabilecekler"

Selay, projesini daha da geliştirmek için çalışmalarını sürdürdüğünü belirterek, yeni hedefinin, ekrana çizilen resimdeki renklerin ve tonlarının algılanmasını sağlamak olduğunu söyledi.

Resimdeki rengin farklı tonlarının, titreşimin şiddetiyle algılanabilmesini amaçladığını kaydeden Selay, şöyle devam etti:

"Aynı yüzük sayesinde rengin tonlarına göre titreşim verilebilir. Böylece görme engelliler derinliği de algılayabilirler, resmi sanki bir rölyef gibi hissedebilirler. Ekrana çizilen resimdeki farklı renkleri birbirinden ayırmayı istiyorum. Mesela sağ elimize taktığımız yüzükle şekli, resmi hissederken sol elimize taktığımız başka yüzüklerle renklerin her birini ayrı ayrı algılayabiliriz. Her bir renge geldiğinde farklı bir parmak titreyebilir. Görme engellilere resmi algılatmayı amaçlıyorum."

Müdür Demirhan: "Maliyeti 30-40 lira"

Okul müdürü Selamettin Demirhan da uygulamanın dokunmatik ekrana sahip tüm telefon, tablet ve bilgisayarlarda kullanılabileceğini söyledi.

Bahadır Alp Selay'ın, eylül ayından beri proje üzerinde çalıştığını aktaran Demirhan, "Projenin maliyeti 30-40 lira. Projenin daha da geliştirilmesi için çalışmalar sürüyor." ifadelerini kullandı.

Selay'ın projesi, TÜBİTAK'ın lise öğrencileri için düzenlediği araştırma projeleri yarışmasının teknolojik tasarım kategorisinde, İzmir, Aydın, Uşak, Denizli, Manisa ve Muğla illerinden öğrencilerin bulunduğu İzmir Bölgesinde birinci seçilerek, Türkiye final sergisine katılmaya hak kazandı.