Hıdırellez, İnsanları Bu Coğrafyada Birleştiren Önemli Bir Unsur"

GÖKHAN ZOBAR - UNESCO Türkiye Milli Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Öcal Oğuz, UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Listesinde yer alan Hıdırellez kutlamalarının Türk kültüründe önemli bir yere sahip olduğunu belirtti.

Prof. Dr. Oğuz, Trakya Üniversitesi ev sahipliğinde gerçekleşen bir etkinliğe katılmak üzere geldiği Edirne'de, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Hıdırellez'in Hızır ve İlyas isimlerinin birleşmesiyle bir araya geldiğini ve bahar bayramı anlamı taşıdığını anımsattı.

Hıdırellez'in Türk kültüründe önemli bir yere sahip olduğunu belirten Prof. Dr. Oğuz, "Bizim kültürümüzde Hıdırellez kutlaması 6 Mayıs'ta oluyor. 6 Mayıs bizim geleneksel takvimimizde yılı ikiye böldüğümüzde Hızır günlerinin başlangıç günü özelliğini taşıyor. 1 Hızır, 6 Mayıs'a denk geliyor yani yılbaşı anlamına geliyor. Dolayısıyla Türk kültüründe ve Kuzey Yarım Küre'nin genel kültüründe bazen 21 Mart'ta Nevruz Bayramı'nda olduğu gibi yeni yılın gelişini kutlamadır Hıdırellez." ifadelerini kullandı.

Hıdırellez'in rivayete göre, Hızır ve İlyas'ın bir su kıyısında veya yüksek bir tepede buluşması olduğuna inanıldığını anlatan Oğuz, şöyle devam etti:

"Anadolu'da çok yaygın olarak birçok şehrimizde ve Balkanlar'daki birçok ülkede Hıdırellez çok güçlü ve renkli şekilde kutlanan bir bayram. Bu da şu anlama geliyor ki bizi Van'dan Kırklareli'ne, Edirne'den Saraybosna'ya kadar pek çok yer birleştirip bir araya getiriyor. Bu açıdan hem eski kadim Kuzey Yarım Küre'de baharın gelişi inanışı ritüeliyle eşlemesi hem de bizi bu coğrafyada birbirimize yaklaştırması. Hıdırellez her ne kadar Hızır ve İlyas üzerinden anlatılsa da mitolojimizde çok önemli bir yeri olan Boz Atlı Hızır'ın bize lutfettiği, bahşettiği bir gün olarak kutlandığı için de manevi bakımdan çok güçlü bir yere sahip. Boz Atlı Hızır'ın bize mutluluğu, baharı, huzuru, şenliği getirdiği bir figür. Bugünü bize armağan ettiğine inanıyoruz."

Oğuz, Hıdırellez kutlamalarının Anadolu, Balkanlar ve Orta Doğu coğrafyasında yaşayan insanları bir araya getirdiğini söyledi.

Hıdrellez'in kendine özgü değerleriyle geniş bir alanda kutlandığının altını çizen Oğuz, "Çok güçlü ve çok anlamlı bir gün. Bu coğrafyada hangi milletten gelirsek gelelim Hıdrellez ateşi hepimizi altında toplamaya yetiyor. İster Üsküp'te olalım iste Saraybosna'da olalım hiç değişmeden bugün bizi müziğiyle, ritmiyle, gelenekleriyle, ritüelleriyle, yemekleriyle bir araya getiriyor. Bugün şehirlerde bireyleşen ve yalnızlaşan çağdaş toplumu böylesine güçlü bir şekilde bir araya getiriyorsa bunu çok iyi şekilde anlamak ve kavramak lazım. Hıdırellez, bizi dini farklarımıza rağmen kültürel ortaklıklar üzerinden bir araya getiren ve bu coğrafyada birleştiren önemli bir unsur." diye konuştu.