Hırvatistan Cumhurbaşkanını Seçiyor

KAYHAN GÜL - Hırvatistan'da yeni cumhurbaşkanının belirleneceği seçimin ikinci turu kapsamında seçmenler, 11 Ocak'ta yeniden sandık başına gidecek.

Cumhurbaşkanı seçiminin 28 Aralık'ta yapılan ilk turunda en fazla oyu alan iki aday, 11 Ocak Pazar günü yapılacak ikinci turda bir kez daha kozlarını paylaşacak. Sosyal Demokrat Parti'nin (SDP) aday gösterdiği mevcut cumhurbaşkanı İvo Yosipoviç ile milliyetçi Hırvat Demokratik Birliği'nin (HDZ) kadın adayı Kolinda Grabar Kitaroviç, ikinci turda ülkenin yeni cumhurbaşkanı olmak için yarışacak.

Seçimin ilk turunda sosyal demokratların adayı Yosipoviç yüzde 38.46, milleyetçilerin adayı Kitaroviç yüzde 37.22 oy alırken, diğer iki adaydan Hırvatistan Birliği'nin adayı Prof. Dr. Milan Kuyunciç yüzde 6.30 ve "Canlı Duvar" isimli politik-aktivist organizasyon tarafından aday gösterilen ve ülke tarihindeki en genç cumhurbaşkanı adayı olan 25 yaşındaki İvan Vilibor Sinçiç yüzde 16.42 oy aldı.

Bu arada, seçimin ilk turuna katılım oranının düşük olduğu gözlendi. Kayıtlı 3 milyon 779 bin 281 seçmenin bulunduğu Hırvatistan'da, seçimin ilk turuna katılım oranı yüzde 47.12 oldu.

Seçim kampanyalarında "değişim" ve "reform" vurgusu -

Yosipoviç ve Kitaroviç'in, seçim kampanyaları kapsamında düzenlediği mitinglerde sürekli "değişim" ve "reform" vurgusu yapmaları dikkati çekti.

Kitaroviç, "Daha iyi Hırvatistan" isimli programının ülke ekonomisini güçlendireceğini, devletin halka yaklaşımını değiştireceğini öne sürerken, ilk turda ikinci ve üçüncü olan Sinçiç ve Kuyunciç'e oy veren seçmenlere de "refah seviyesi yüksek bir Hırvatistan için" ikinci turda kendisine oy vermeleri çağrısında bulundu.

Mevcut cumhurbaşkanı İvo Yosipoviç ise programında anayasal reformların gerekliliğine, ekonomik reformlara ve diğer bölge ülkeleriyle ilişkilerin normalleştirilmesine yer verdi.

Programını dört ana başlık altında toplayan Yosipoviç, "Farklı bir cumhuriyet", "Yeni bir ekonomi", "Dış politika" ve "Savunma ve ulusal güvenlik" konularında değişim ve reform vaadinde bulundu.

Sinçiç ve Kuyunciç'in seçmenleri önemli -

İlk turda birbirine çok yakın oranda oy alan Yosipoviç ve Kitaroviç'in ikinci turdaki rekabetinde, ilk turun kaybedenleri Sinçiç ve Kuyunciç'e oy veren seçmen önemli bir etken olacak.

Hırvatistan Birliği'nin adayı Kuyunciç, ilk turun hemen ardından yaptığı açıklamada, seçmenlerine ikinci turda milliyetçilerin adayı Kitaroviç'i desteklemeleri çağrısında bulunmuştu.

Diğer yandan, seçimlerin genç adayı Sinçiç ise kendisine oy veren vatandaşlardan, seçimin ikinci turuna katılmamalarını istedi.

Hırvatistan'da, pazar günü yapılacak seçimde seçilecek yeni cumhurbaşkanı, 19 Şubat'ta resmen göreve başlayacak.

İlk demokratik seçimler 1990 yılında yapıldı -

Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'ndeki altı cumhuriyetten biri olan Hırvatistan Sosyalist Cumhuriyeti'ndeki ilk demokratik cumhurbaşkanlığı seçimi 1990'da yapıldı. Genel seçimlerin ardından Hırvatistan Meclisi tarafından cumhurbaşkanlığına seçilen Franyo Tucman, 1990 yılı temmuz ayındaki anayasa değişikliği ile Hırvatistan Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı oldu.

Tucman, 1992 ve 1997 yıllarında yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yeniden bu göreve seçildi.

Franyo Tucman'ın 10 Aralık 1999'da hayatını kaybetmesinin ardından, dönemin Meclis Başkanı Vlatko Pavletiç geçici olarak 18 Ocak 2000'e kadar cumhurbaşkanlığı görevini yürüttü.

Hırvatistan'da, 3 Ocak 2000'de yapılan genel seçimlerin ardından oluşan yeni mecliste, başkanlık görevine seçilen Zlatko Tomçiç de 18 Ocak-18 Şubat 2000 tarihleri arasında geçici olarak cumhurbaşkanlığı görevini yürüttü.

Aynı yıl şubat ayında yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminde Styepan Mesiç, Hırvatistan'ın yeni cumhurbaşkanı seçildi. Mesiç, 2005 yılındaki seçimlerde de Hırvatistanlı seçmenler tarafından yeniden bu göreve layık görüldü.

Hırvatistan'da, 2010 yılında yapılan son cumhurbaşkanlığı seçiminde ise mevcut cumhurbaşkanı ve SDP'nin yeniden aday gösterdiği İvo Yosipoviç, cumhurbaşkanlığına seçildi.

Hırvatistan Anayasası gereği, bir kişi en fazla iki dönem cumhurbaşkanlığı yapabiliyor. - Federation of Bosnia and Herzegovina