Nükleer Anlaşmanın Uygulanması

İran ile P5+1 ülkeleri arasında 14 Temmuz'da imzalanan kapsamlı nükleer anlaşmanın uygulanmasını gözetlemek üzere kurulan "Ortak Komisyon"un ilk toplantısı, siyasi direktörler düzeyinde Avusturya'nın başkenti Viyana'da başladı.

Nükleer müzakerelerin yürütüldüğü Coburg Otel'de gerçekleştirilen toplantıya, İran Dışişleri Bakan Yardımcıları Abbas Arakçi ve Mecit Takht Ravançi, Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikasından Sorumlu Yüksek Temsilci Yardımcısı Helga Schmidt, ABD'li büyükelçiler Thomas Shannon ve Steve Mull ile Çin, Fransa, Almanya, Rusya ve İngiltere'den temsilciler katıldı.

"Ortak Komisyon" 14 Temmuz tarihli nükleer anlaşma kapsamında, anlaşmanın uygulanmasını gözetlemek ve ortaya çıkacak sorunları çözmek üzere kurulmuştu. "Ortak Kapsamlı Eylem Planı" olarak bilinen 14 Temmuz tarihli nükleer anlaşmanın ABD ve İran meclislerinde onaylanmasının ardından uygulama sürecine geçildi. Bu tarihten sonra İran, anlaşma kapsamında verdiği taahhütleri yerine getirecek, bunun karşılığında AB ve ABD ile diğer ülkeler, İran'a uygulanan ekonomik ve finansal yaptırımları kaldıracak.

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) dün yaptığı açıklamada 18 Ekim'den geçerli olmak üzere İran'ın, Güvence Denetimleri Anlaşması kapsamındaki Ek Protokol'ü geçici olarak uygulayacağını ve Güvence Denetimleri Anlaşması'na ekli uzlaşmanın değiştirilmiş 3.1 maddesini de uygulamaya sokacağını bildirmişti. Söz konusu protokol, denetçilerin nükleer tesislere haber vermeksizin erişimini ve denetim yapmasını öngörüyor.

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ve İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif tarafından dün yayımlanan ortak açıklamada, AB'nin UAEA'nın onayından sonra ekonomik ve finansal yaptırımları kaldıracağını duyurmuştu.

Nükleer anlaşma, İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) beş daimi üyesi ABD, İngiltere, Fransa, Rusya, Çin ve Almanya arasında yürütülen ve iki yıl süren müzakerelerin ardından 14 Temmuz 2015 tarihinde Avusturya'nın başkenti Viyana'da imzalanmıştı.