Mayından Çıkan Derman

Suriye sınırındaki mayınlı arazide Mardinli ailelerin yıllardır verdiği geçim mücadelesi hastalıklara şifa kapıları aralıyor. Mayına basma korkusunu para kazanma mücadelesine çeviren kadın, çocuk ve gençlerin topladıkları Kapari isimli bitki başta kanser tedavisinde kullanılan ilaçların yapımında kullanılıyor.

Kiminin elini kiminin gözünü kaybettiği Mardin'in Nusaybin ilçesindeki Suriye'nin Kamışlı kenti sınırındaki mayınlı arazi, her derde deva oldu. Ölüm kusan topraklarda yetişen ve şifası saymakla bitmeyen Kapari isimli bitkiyi toplamak için mayınlı araziye gözlerini kırpmadan giren Mardinli ailelerin ekmek teknesi ailelere kazanç, hastalıklara şifa, ekonomiye de ciddi katkı sağlıyor.

İspanyolların milyar dolar kazandırdığı için koruma altına alınan "milli bitkisi", Almanların yüzlerce yemeğindeki olmazsa olmaz çeşidi Kapariden geçimlerini sağlayan aileler her gün kilosunu 3 TL karşılığında sattığı kapariyi dalından koparıp topluyorlar. Bölgede neredeyse 7'den 70'e herkesin kazancını elde ettiği bitkiyi topladıktan sonra sattıklarını belirten 53 yaşındaki Dırbaz Özdemir, yanı başlarındaki tehlikeli ekmek tekneleri hakkında şunları söyledi: "Karşımızda Kamışlı var. Türkiye ve Kamışlı arasında yani bu arazide de mayın var. Burada Nusaybin'de fakir çok halk var. Hayvancılıkla geçimlerini sağlayanlar da var. Hatta hayvanlarını otlatmak için bu araziye getiriyorlar. Her gün buraya yaklaşık 100 kadın çocuk adam geliyor ve bu bitkiyi topluyor. Bize söylendiği kadarıyla bu bitki ile ilaç yapılıyor hatta kansere karşı da iyi geliyor ve birçok hastalığın tedavisinde kullanılıyor. Burası hem sınır hattı hem de mayınlı arazi. Mecburuz geçimimizi sağlamaya ekmek davası yüzünden çoluk çocuk topluyoruz. Buradaki tüccarlara satıyoruz onlar da batı illerine götürüyorlar" dedi.

55 yaşındaki Mehmet Akkuş da maddi durumlarının yetersiz olduğu için 3 TL karşılığında canlarını tehlikeye attıklarını şu sözler ile anlattı: " Derman bitkisini burada 3 TL karşılığında topluyoruz. Bizim topladıklarımız buradan İzmir'deki bir fabrikaya gidiyor ve oradan da yurtdışına ihraç ediliyor. Turşu yapımı dahil birçok hastalığa iyi geliyormuş. Arazi mayınlı korkuyoruz ama fakirlikten mecbur olduğumuz için topluyoruz" diye konuştu.

TOPRAĞA AYAK BASANLAR ARASINDA ÇOCUKLAR DA VAR

Kurbanı tetiklemediği sürece felakete dönüşmeyen sinsi tehlike olan mayınlı topraklarda çocuklar da aile bütçesine katkı ya da mecburi bir kazanç kapısı olarak gördükleri araziye her gün ellerini kollarını sallayarak giriyorlar. Kiminin oyun çağında olduğu kimin de okuldan arta kalan zamanlarında kapari toplamak için biraya geldiği çocuklardan 5'inci sınıf öğrencisi 11 yaşındaki Azad Tekin, " Burası mayınlı arazi biliyorum ama bunları para için topluyorum. Bunlardan 3 TL kazanıyoruz. Günde yaklaşık 2 kilo topluyorum" dedi.

14 yaşındaki Mehmet Çiftçi ise topladığı Kapariyi; " İlaç topluyoruz" sözleri ile tanımlıyor. Arkadaşları ile her gün bölgele gelerek kapari topladığını kalan zamanında ise mayınlı arazide top koşturduğunu söyleyen küçük çocuk; " Biz arkadaşlarımızla buraya gelip biraz kapari toplayıp ardından maç yapıyoruz. 3 TL için bir iki saat kapari topluyoruz arkadaşlarım yanımda olduğu zaman canım sıkılmıyor. Topladığım parayı babama veriyorum o da ev ihtiyaçlarını karşılıyor" diye konuştu.

"21 YILLIK TEHLİKELİ SERÜVEN İSTİHDAMLA SON BULABİLİR"

Zeynel Abidin Mahalle muhtarı da Hurşit Elçaoğlu 1994 yılından bu yana bölgede kapariden kazanç elde edildiğini söyledi. Muhtar Alçaoğlu kaparinin tomurcuk halinde iken dalından koparılma sürecinde en çok kadınların ve çocukların yer aldığını dile getirerek; " En çok çocuklar ve kadınlar bu bitkinin toplama işlemini gerçekleştiriyor. Toplanan bitki de burada bir bakkalda Adana'dan gelerek bunu alan kişiler var. Özellikle kansere karşı ve turşu yapımında kullanıldığı söyleniyor. Kim ister burada sabahtan akşama kadar güneşin altında ve mayınlı arazide 3-5 lira için çalışır? İstihdam olsa halk bu topraklara yönelmez.Birkaç yıl önce burada hayvanların mayına basması sonucu telef olduğu ve insanların çeşitli uzuvlarını kaybettiği olaylara da tanık olduk. " diye kaydetti. - MARDİN