Paris'teki Müslümanlar Anavatanlarında Defnedilmek İstiyor

Ömür Melih Üzelce - Fransa'nın başkenti Paris'te Müslüman mezarlığının bulunmaması, mevcut Katolik mezarlıklarında İslami kurallara göre defin yapılamaması, Türk ve Müslüman toplumunun önemli sorunları arasında yer alıyor.

Paris belediyesi, mevcut mezarlıklardaki mezar yerlerini 50, 75 ya da 99 yıllığına kiralama yoluna gidiyor. Süre bitiminde ise kirası yenilenmeyen sahipsiz mezarlıklardan kemikler çıkartılıp, toplu mezarlara naklediliyor. Bu uygulama ve tabutla defin zorunluluğu, Müslümanların tercihlerini anavatanlarından yana kullanmalarına neden oluyor.

Konuya ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Paris Büyükelçiliği Din Hizmetleri Müşaviri Prof. Dr. İzzet Er, son zamanlarda Strasbourg'da belediyenin, Müslüman mezarlığı tahsis ettiğini ancak diğer şehirlerde bu tür çalışmaların yetersiz olduğunu söyledi.

Paris'te bazı banliyö belediyelerinin mevcut Katolik mezarlıklar içinde Müslümanlara özel alanlar tahsis ettiğinin altını çizen Er, "1937'den beri Paris'te mezarlıklarda 70 tane 'Carre Musulman' var. Yani Hristiyan mezarlıklarının bir köşesinde Müslümanlara ayrılan yerler var. Ancak, buraların belirli sürelerle verilmesi sorunu var. Bir de defin sırasında Fransa kanunlarına göre tabutla gömülmesi şartı var. Bu nedenle ilk iki nesil, cenazeleri Türkiye'ye göndermeyi düşünüyor" dedi.

Er, kendini Fransız gören, Fransız vatandaşı olan yeni neslin yavaş yavaş Fransa'da defin yapılmasını istediğini ifade ederek, mahalli yetkililerin bu taleplere uygun defin yerleri hazırlamaları gerektiğinin altını çizdi.

Fransa'da nüfusun onda biri kadar, yaklaşık 6 milyon Müslüman yaşadığına dikkati çeken Er, "Müslümanların geleneklerine göre birtakım defin işlemlerinin yapılmasının yavaş yavaş başlandığını biliyoruz ama daha da yaygınlaşacağı kanaatindeyim. Şu an bir takım sıkıntılarımız vardır. Bundan dolayı herhangi bir cenaze fonuna üye değillerse büyük masraflar yaklaşık, 4-5 bin avro parayı göze alarak, Türkiye'ye ya da Yunanistan, Bosna, Bulgaristan gibi kendi memleketlerine götürüyorlar" diye konuştu.

-Türkiye'nin cenaze fonu uygulaması-

Türk vatandaşlarına yönelik Diyanet İşleri Başkanlığı'nın "cenaze fonu" uygulaması hakkında da bilgi veren Er, cenaze sahiplerinin kendilerine yaptığı başvurudan sonraki aşamaları ise şöyle sıraladı:

"Cenaze sahipleri bize başvurduğu andan itibaren soruyoruz: Burada mı kalacak? Türkiye'ye mi gidecek? Ona göre işlemler farklı oluyor. Genelde cenaze sahipleri Türkiye'ye nakletmeyi düşünüyorlar. Bize bildirdikleri andan itibaren görevlilerimiz evlerinde ziyaret ediyorlar. Gerekli bilgileri aldıktan sonra belediyede, poliste, hastanede, konsolosluktaki tüm işlemleri tamamlıyorlar. Uçağa veriyorlar. Türkiye'de de Diyanet Vakfı'nın cenaze arabaları alıyor. Hangi ilde, hangi ilçede, hangi mahallede defnedilecekse oraya kadar götürüyor."

-"Sarkozy karşı çıktı"-

Fransa Kültür Dernekleri Birliği Başkanı Dr. Demir Önger de Müslüman mezarlığı tahsisi için eski Cumhurbaşkanı Nikolas Sarkozy ile İçişleri Bakanı olduğu dönemde bir görüşme yaptıklarını ancak Fransızların bu öneriye sıcak bakmadığını söyledi.

Önger, "Paris'te Türk-Müslüman mezarlığı projesi vardı. Fransızların buna karşı tutumu oldu, eğer Türk-Müslüman mezarlığı olursa 'communautarisme' (toplumsal sınıflaşma) tetiklenir diye. Katolik mezarlıklarında Müslümanların defnedileceği bölgeler oluşturuldu" dedi.

Paris'te mevcut defin uygulamalarının İslami kurallara uygun olmadığını kaydeden Önger, şöyle devam etti:

"Buradaki problemler ne? Paris'teki vefatlarda buradaki Berberi usullerine göre, cenazeler kalkıyor. Yani Cezayirlilerin kontrolündeki Paris Camisi'nden Berberi hocalar geliyor. Burada törende meftanın yüzü açık. Halbuki bizde meftanın yüzü açık olmaz. Ayrıca defnedilirken, baş kıbleye dönük olması lazım, o da her zaman yapılamıyor. Üçüncü problem de Fransa'daki kanunlara göre tabutla gömülmesi gerekiyor."

2015'te Türklerin Fransa'ya gelişinin 50'nci yılı dönümü olacağına dikkati çeken Önger, "Artık burada kalıcı bir toplum haline geldik. Birinci, ikinci kuşakta vefat edenler, Türkiye'ye gönderiliyordu ama üçüncü kuşaktan itibaren aynı Almanya'da olduğu gibi artık yavaş yavaş Türkiye'ye gönderilmesi azaldı" yorumunda bulundu.

Öte yandan Türkiye'de akrabaları kalmayanların, ailevi ilişkileri olmayanların, mezarlar ziyaret edilmeyecekse cenazelerini Türkiye'ye götürmeyi istemediklerini ifade eden Önger, "Cenazeleri Türkiye'de bırakıp geldiğinizde orada ziyaret eden hiç kimse yoksa burada gömmek istiyorlar" dedi.

Belediyenin mezar yerlerini kiraya verme uygulamasını da eleştiren Önger, uzun süreli kiralamalardan sonra belediye encümeninin araştırmasıyla sahipsiz mezarların kaldırıldığını aktardı. Önger, yakınları için mezar kiralayanların belediyeye ayrıca, bakım için her ay bir ödeme yapmak zorunda olduğunu belirterek, "Mezarlara sahip çıkmak lazım" dedi. - Ile-de-France