Partiler Seçim Reklamlarında Ne Mesaj Veriyor?

31 Mart yerel seçimlerine 2 hafta kala partilerin reklam filmlerinde neyi konu edindiği, hangi vurgulara odaklandığı, seçmene ne tür mesajlar verdiği araştırıldı.

Yerel seçimlere sayılı günler kala siyasi partiler tanıtım ve propaganda çalışmalarına hız verdi. Birçok koldan tanıtımlar sürse de seçmen kitlelerine ulaşması bakımından önemli etki oluşturan televizyon reklamları daha yoğun frekanslarla yayına girdi.

Siyasi partilerin reklam filmlerinin sosyolojik okumasını yapan Altınbaş Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Araş. Gör. Rüya Yüksel, televizyonlarda şu ana kadar AK Parti, CHP ve Saadet Partisi'nin reklamlarının yer aldığını vurgulayarak adayların daha çok sosyal medya üzerinden kendi kampanyalarının yürüttüklerini belirtti.

CHP'NİN BELEDİYE OTOBÜSÜ REKLAMI

CHP'nin 'belediye otobüsü' temalı reklamında iktidarın geçtiğimiz aylarda artan enflasyona karşı birlikte tepki vermeye çağırdığı 'Hepimiz aynı gemideyiz' söylemine atıfta bulunduğunu ifade eden Yüksel, şu değerlendirmeyi yaptı:

"İktidar çevrelerince kullanılan 'aynı gemideyiz' ifadesine gönderme yapılarak ekonomik çöküşün yalnızca iktidara değil tüm ülkeye zarar verecek bir durum olduğu anlatılıyor. 'Aynı gemideyiz' ifadesinde ekonomik temelli bir söylem varken reklamda kullanılan otobüs temasında aynı bölgede yaşayan birbiri ile günlük olarak yüz yüze iletişim kuran komşular ve yurttaşlar söz konusu. İnsanları bir arada tutanın bu komşuluk ve yurttaşlık olduğu yani ekonomik çıkarlar olmadığı mesajı iletilirken, seçmen, kamusal alanı ve yolculuğu paylaşan, birbirine yardımcı olan ve gülümseyen eşit yurttaşlarla temsil ediliyor. Farklı siyasi görüşlerden insanların otobüsteki bebeği sevmeleri ve ardından gelen 'aynı belediye otobüsündeyiz' cümlesi ile bebeğin adeta ülkeyi, Türkiye'yi temsil ettiğini ve insanları ortaklaştıranın bu bebeğe ve ülkeye duydukları sevgi olduğunu söylemek mümkün."

AK PARTİ'NİN REKLAMLARINDA YAPILAN PROJELER YER ALIYOR

AK Parti'nin reklamların pek çoğunda AK Parti belediyelerinin ve hükümetinin yaptığı 3'üncü köprü, 3'üncü havalimanı, tüneller ve duble yollar gibi projelere yer verildiğini belirten Sosyolog Rüya Yüksel, "Burada dikkat çeken bir detay ise küçük çocukların bahsi geçen projelerin görüntüleri üzerinde dev ölçekli görüntülerine yer verilmiş olması. Reklamda projelerin ülkenin çocukları yani geleceği için yapıldığı mesajı verdiği söylenebilir. Reklamdaki dış ses ise tüm projelerin aslında gönül köprüsü kurmak ve gönülleri kazanmak için yapıldığını söylüyor" şeklinde konuştu.

"AK PARTİ DUYGULARA, CHP ÇAREYE ODAKLANMIŞ"

Seçimlerde en yoğun kampanyayı sürdüren iki partinin ana mesajlarını karşılaştıran Sosyolog Yüksel, şu tespitleri paylaştı:

"CHP'nin 'derman' sözcüğü her şeyden önce derman olunacak bir sorun olduğuna işaret ediyor. AK Parti'nin sloganında ise duygulara hitap ediliyor. Geçmişten bugüne seçmenlerle parti arasında kurulan bir 'gönül bağına' gönderme yaptığını söylemek mümkün. Tüm reklamlarda geçen bu 'gönül' vurgusu ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın görüntüsünün yer alması önemli. Yapılan tüm projeler ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın en sondaki görüntüsü adeta çocukları (yani yurttaşları) için canla başla çalışmış fedakar bir baba imajı çiziyor. 'Gönül' ifadesi bu bağlamda seçmenlerin fedakar baba figürüne duydukları bir çeşit 'gönül borcuna' da işaret edebilir.  Bu bağlamda, AK Parti daha ziyade kendi seçmenine sesleniyor gibi. Seçmenin iyi ve güzel hikayesini yine kendi seçmeninin ağzından anlatıyor.

CHP ise 'Hangi partiden olursanız olun gelin, bu yerel seçim' diyor. CHP'nin reklamında yerelliğe ve yerel adaylara vurgu varken AK Parti'nin reklamlarında Cumhurbaşkanı Erdoğan ve partinin öne çıktığını görüyoruz. Yani, AK Parti adaylara özgü olmayan genel reklamlarında 'Gelin lidere oy verin çağrısı' yaparken, CHP yalnızca partinin adına yer vermiş ve aslında onu da geri planda bırakarak kendi belediyenizdeki CHP adayına oy verin çağrısı yapmış. Şu ana kadar yayınlanan reklamlarda her iki partinin de MHP ve İYİ Parti ile yaptıkları ittifaka vurgu yapmadığı gözleniyor."

SAADET PARTİSİ 'DUR' DİYOR

Saadet Partisi'nin yayınladığı reklamlarda diğer iki partinin aksine ülkenin farklı gruplardan yurttaşlarının yaşadığı sorunların öne çıktığı ve hükümetin yoğun şekilde eleştirildiği söylemler ve eleştirilen tutum ve işlerin görüntülerine yer verildiğini aktaran Yüksel, "Saadet Partisi reklamlarında, kentlerdeki inşaat, kentsel dönüşüm, deprem ve ulaşım sorunlarına dikkat çekiliyor" diye konuştu.

'Dur demek senin elinde' sloganını kullanan partinin mesajlarında hükümet eleştirisinin öne çıktığını belirten Yüksel, "Bir diğer sloganı ise 'Dürüst Başkan Dürüst Yönetim' sloganı ve görüntülerde Genel Başkan Temel Karamollaoğlu'na sıklıkla yer verilmesi yine liderin ön plana çıkarıldığı ve lidere oy verme çağrısının yapıldığı mesajlar olarak okunabilir" değerlendirmesini yaptı.

MHP, İYİ PARTİ VE HDP SOSYAL MEDYAYI KULLANIYOR

MHP, İYİ Parti ve HDP'nin daha çok sosyal medya üzerinden seçim çalışmalarını duyurduğunu söyleyen Sosyolog Rüya Yüksel, sosyal medyayı yoğun olarak kullanan HDP'nin yayınladığı kliplerde ise ekonomik sorunlar, geçim sıkıntısı, artan gıda fiyatları ve pahalılığın öne çıkarıldığı ve reklamlarında herhangi bir aday ya da partinin eş başkanlarının değil partinin öne çıkarıldığının görüldüğünü sözlerine ekledi. - İstanbul