Seçimde Yayın Yasaklarını İhlal Eden Kanallar

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), seçim döneminde Yüksek Seçim Kurulunun (YSK) belirlediği esaslara uymayan yayın kuruluşlarına ilişkin raporların hazırlanırken herhangi bir kuruluşun hedef alınmasının veya kayrılmasının söz konusu olmadığını bildirdi.

RTÜK'ten yapılan yazılı açıklamada, Üst Kurulun televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetleri sektörünü düzenlemek ve denetlemek amacıyla kurulmuş, idari ve mali özerkliğe sahip, tarafsız bir kamu tüzel kişiliği olduğu belirtildi.

Üst Kurulun görev ve yetkilerinin 6112 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanunla belirlendiğine dikkat çekilerek, yayın kuruluşlarının uymaları gereken yayın esaslarıyla yayın ihlalinde bulunan medya hizmet sağlayıcılara uygulanacak müeyyidelerin de söz konusu kanunla düzenlendiği vurgulandı.

Seçim dönemlerinde yayın denetiminin YSK tarafından ilan edilen esaslar çerçevesinde yapıldığına değinilen açıklamada, 6112 Sayılı Kanunun 30. maddesine göre, seçimlerle ilgili olarak seçim dönemlerinde yapılan yayınlara ilişkin usul ve esaslar YSK tarafından düzenlendiği, Üst Kurulun, medya hizmet sağlayıcılarının seçim dönemlerindeki yayınlarını YSK kararları doğrultusunda izlediği, denetlediği ve değerlendirdiği hatırlatıldı.

YSK'nın, Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) ile özel radyo ve televizyon kuruluşlarının seçim döneminde uyacakları yayın ilkelerini, 21 Aralık 2013 tarihli, 592 sayılı kararı ve 22 Aralık 2013 tarihli, 605 sayılı kararlarıyla belirlediği ve duyurduğu anımsatılan açıklamada, RTÜK'ün de İzmir'de, İstanbul'da, Ankara'da ve Diyarbakır'da düzenlediği geniş katılımlı toplantılarla seçim süreci ve YSK'nın ilan ettiği yayın esasları konusunda tüm medya hizmet sağlayıcıları bilgilendirdiği vurgulandı.

Açıklamada Üst Kurulun, seçim takviminin kritik dönemeçlerinde yaptığı yazılı açıklamalarla da medya hizmet sağlayıcılarını bilgilendirmeye devam ettiğinin altı çizilerek, şunlar kaydedildi:

"Seçim döneminde YSK tarafından ilan edilen ülke çapında yayın yapan radyo ve televizyon kuruluşlarının yayınları Üst Kurulca denetlenmiş, YSK'nın belirlediği esaslar kapsamındaki yayınlarla ilgili uzman raporları hazırlanmıştır. Söz konusu uzman raporları Üst Kurulca görüşülüp değerlendirildikten sonra karar için her hafta düzenli olarak YSK'ya intikal ettirilmiştir. 1 Ocak-30 Mart 2014 tarihlerinde mahalli idareler seçim dönemi boyunca, RTÜK uzmanlarınca 51 yayın kuruluşu hakkında toplam 192 rapor hazırlanmış ve YSK'ya gönderilmiştir. 192 raporun 163'ü RTÜK uzmanlarının seçim dönemindeki rutin denetimlerinin sonucunda oluşturulmuş ve YSK'ya intikal ettirilmiştir.

Buna karşılık çeşitli siyasi partilerin şikayet başvuruları üzerine YSK'nın resmi talebiyle yapılan denetimler sonucunda da 35 rapor hazırlanmış ve YSK'ya gönderilmiştir. Saadet Partisi'nin, MHP Ankara Belediye Başkan Adayının ve siyasi partilerin AK Parti reklamıyla ilgili şikayet başvuruları üzerine hazırlanan raporlar bu kapsamdadır."

-36 uyarı ve 74 program durdurma

Açıklamada, 15 Nisan 2014 itibarıyla 192 rapordan 119'unun YSK tarafından değerlendirildiği, 119 rapordan 9'u hakkında "müeyyide uygulanmasına gerek olmadığına" karar verildiği bildirildi.

Buna karşılık 110 raporda ise YSK'nın yayın ihlali gördüğü ve müeyyide uygulanması yönünde karar verdiği kaydedilerek, YSK tarafından 36 uyarı ve 74 program durdurma kararı verildiği vurgulandı.

YSK'nın program durdurma kararlarının yayın ihlalleri tekrarlandıkça, 1 kez program durdurmadan başlayıp 10 kez program durdurmaya kadar her seferinde bir eklenerek kademeli olarak artış gösterdiği, durdurulan programların sayısı da buna bağlı olarak yükseldiğine dikkat çekilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

"Bir yayın kuruluşuna YSK tarafından 3 ayrı durdurma cezası verilmesi, cezaya konu olan programın yayınının 6 kez durdurulması anlamına gelmektedir. Bu kapsamda YSK tarafından TRT Haber'e 2, TRT Türk, Cnn Türk, Beyaz TV, Samanyolu Haber, A Haber, Bugün TV, Kanal 5, Cem TV, Ülke TV, TGRT Haber, Koza, 24, Sokak, Kanal D, Meltem TV, Bengü Türk, Flash TV, Haber Türk, NTV, NTV Avrupa, Haber Türk, Mehtap TV, TV net, +1 TV, 360 TV, Fox TV, Halk TV, Pamukkale TV, Em TV, TV 10, Kayseri TV, Ulusal 1, Atlas TV, Adana TV, Kanal A ve Mesaj TV'ye 1'er uyarı müeyyidesi uygulanması kararlaştırılmıştır. Ayrıca YSK, Beyaz TV'ye 10 durdurma kararıyla 55 program, Samanyolu Haber ve A Haber'e 9'ar durdurma kararıyla 45'er program, Bugün TV'ye 5 durdurma kararıyla 15 program, Kanal 5, Cem TV, Ülke TV ve TGRT Haber'e 4'er durdurma kararıyla 10'ar program, Koza, 24 ve Sokak'a 3'er durdurma kararıyla 6'şar program, Kanal D, Meltem TV ve Bengü Türk'e 2'şer durdurma kararıyla 3'er program, Flash TV, Haber Türk, NTV, NTV Avrupa, Haber Türk, Mehtap TV, TV Net, +1 TV, 360 TV, Fox TV ve Halk TV'ye ise 1'er program durdurma cezası vermiştir. Sürecin raporlama kısmıyla ilgilenen Üst Kurulun herhangi bir kuruluşu hedef alması veya kayırması söz konusu değildir."

-"Süreçler tarafsızlık içerisinde ve hukuka uygun olarak yürütülmektedir"

Açıklamada, RTÜK'e kanunla verilen görevlerin gerektirdiği asli ve sürekli hizmetlerin, Üst Kurul uzmanları ve Üst Kurul Uzman yardımcılarından oluşan meslek personeli ve idari personel eliyle yürütüldüğüne değinilerek, yayınların 6112 Sayılı Kanun ve ilgili mevzuata uygun olarak incelenip değerlendirildiği, ihlal görülen durumlarda rapor tanzim edildiği vurgulandı.

Uzman raporlarının daha sonra Üst Kurul'da görüşülüp karara bağlandığı bildirilerek, şunlar kaydedildi:

"Seçim döneminde ise raporlar Üst Kurul'da görüşüldükten sonra ihlal olanlar veya olmayanlar şeklinde bir ayrım yapılmaksızın nihai karar için YSK'ya gönderilmektedir. Bütün süreçler tarafsızlık içerisinde ve hukuka uygun olarak yürütülmektedir. Bununla birlikte, yüksek miktarda ceza alan bazı medya hizmet sağlayıcılar ile bu kuruluşlarla bağlantılı medya kuruluşlarının haberlerinde ve yorumlarında Üst Kurulu hedef alarak, tarafsız bir kurumu ve kamu görevlilerini siyasi tartışmaların içine çekmeye çalıştıkları görülmektedir. Bu kapsamda Üst Kurul üyeleri yaftalanıp, uzmanların ve birim amirlerinin isimleri afişe edilerek hem hedef gösterilmekte hem de sadece görevlerini yapan bu kişiler üzerinde baskı oluşturulmaya çalışılmaktadır. Tamamen yanlış bilgiler içeren, ayrımcı bir üslupla kaleme alınan bu maksatlı haberler, yayınlayan kuruluşların, demokratik düşünce, kişilik haklarının korunması ve medya etiği bağlamında hangi seviyede olduklarını açıkça ortaya koymaktadır. Haberlerde adları geçen kurum personeli her türlü hukuki yola başvuracaktır." - Ankara