Soğan Kabuğundan "Solmayan Renkler"

RECEP BİLEK - Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesince soğan kabuğundan oluşturulan 125 çeşit renk tonunun tekstil sektöründe kullanılması hedefleniyor.

Fen Edebiyat Fakültesi Doğal Boyalar Uygulama ve Araştırma Merkezinde soğan kabuklarının tekstil sektöründe kullanılabilmesi amacıyla çalışma yapıldı. Yaklaşık 6 ay süren laboratuvar çalışmalarının ardından soğan kabuğundan 125 renk tonu elde edildi. Renk tonlarının tekstil sektöründe tamamen bitkisel olarak yaygınlaştırılması planlanıyor.

Doğal Boyalar Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Adem Önal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 22 yıldır bitkilerden tekstil boyası maddesi çıkararak çeşitli metotlarla elyaf ve kumaş boyama üzerine çalışmalar yaptıklarını söyledi.

Soğan kabuğunun günlük herkesin evinde soyup attığı bir atık madde olduğunu belirten Önal, "Özellikle de bazı iş yerlerinde büyük yurtlarda ya da askeriye gibi yemekhanelerin bulunduğu yerlerde soğan kabukları günlük olarak oldukça çok miktarda çöpe atılmaktadır. Biz bunu hedef alarak soğan kabuğunun tekstilde değerlendirilip değerlendirilmeyeceği konusunda uzun süren araştırmalar yaptık" dedi.

Önal, çalışmalar sonucunda soğan kabuğundan 125 renk tonu oluşturduklarını ifade ederek, renklerin sabitleştirilmesi, daha canlı renklerin elde edilmesi üzerine ilave çalışmalar yaptıklarını, solmayan renk tonları elde ettiklerini bildirdi.

Türkiye genelinde tekstil endüstrisinde doğal boyaların fazla kullanılmadığını anlatan Önal, şunları söyledi:

"Bu anlamda biz de öncülük yapmak istiyoruz. Hem tekstil fabrikalarına hem de amatör olarak çalışan el sanatlarıyla iştigal eden kişilere özellikle Tokat'ta el sanatları çok ileri düzeyde biliyorsunuz; Tokat yazmalarının bu boyalarla baskı işlemi üzerine de bazı kurslar düzenledik. Öncelikle bu konunun ülke genelinde olgunlaşması, olgunlaştırılması hem devlet kurumlarınca hem de sanayi özel teşebbüsler tarafından olgunlaştırılması ve bu konuyla çalışacak kişi ya da kişiler belirlendikten sonra bu atık maddelerin toplatılması noktasına gidilmesi lazım."

Tokat yazmalarında kullanıyorlar

Tokat'ın el yazmacılığı ve baskı üzerine ünlü bir şehir olduğunu vurgulayan Önal, "Tokat yazmaları Türkiye'nin dört bir yanında ve yurt dışında da tanınır bir durumdadır. Tokat el yazmalarında kullandık. Şal boyama ve gömlek boyama işlemleri de yaptık. Önümüzdeki mayıs ayında Tokat Valiliğinin koordinatörlüğünde gerçekleştirilecek olan el sanatları fuarında defile düzenlenecektir. Bu defilede de soğan kabuklarıyla ve diğer bazı bitkilerle hazırlanacak olan boya patları baskı işleminde kullanılacaktır. Soğan kabuğunun kesinlikle tekstil sanayinde ileri düzeyde değerlendirilmesini tavsiye ediyoruz" diye konuştu.

Soğan kabuğunun tekstil sektöründe kullanılması ile yüksek sayılabilecek döviz girdisi de sağlanabileceğini dile getiren Önal, halı, kilim üretiminde kullanılırsa sadece soğan kabuğundan yıllık 100 milyon dolar getiri olacağını öngördüklerini aktardı.

Türkiye'deki müteşebbislere seslenen Önal, şöyle devam etti:

"Biz Tokat'tayız, bizimle iletişim kursunlar, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümündeyim. İletişim kursunlar, kendilerine hem proje hazırlama noktasında gerekse başka türlü üretimler konusunda misyonumuz gereği yardımcı olmak bizim görevimizdir. Ülkemizin kalkınması noktasında üretime yönelik çalışmalara hız verilmesi lazım. Yerli üretim ne kadar çok olursa o kadar çok kazanırız. Biz de araştırma merkezi olarak bu konuda endüstriyel çalışmalarımızı yaptık, yapıyoruz ve kendilerine her zaman destek olmaya hazırız."

"Soğan kabuklarını çöpe atmıyoruz, biriktiriyoruz"

Soğan kabuğunun atılmaması için de çalışma yapılması gerektiğini belirten Önal, "Biz kendi evimizde soğan kabuklarını çöpe atmıyoruz, biriktiriyoruz ve burada kullanıyoruz. Yakın bir zamanda askeriyemizin, alay komutanlığının destekleriyle buradaki yemekhaneden oldukça yüksek miktarda soğan kabuklarını getirtiyoruz, burada kurutup depoluyoruz. Tabii ki bu bir milli servettir, bunun atılmaması lazım" ifadelerini kullandı.