Yezidiler, "Kırmızı Çarşamba Bayramı'na" Buruk Giriyor

Iraklı Yezidiler, terör örgütü DAEŞ'in saldırıları nedeniyle kutsal kabul ettikleri "Kırmızı Çarşamba Bayramı'nı" bu yıl kutlamayacak.

Rumi takvime göre nisan ayının ilk çarşambası Yezidi inancında kutsal gün kabul ediliyor. Dünyanın farklı ülkelerindeki Yezidiler, bugünü kutlamak için Duhok'un Şeyhan ilçesinde dağlarla çevrili olan ve kutsal sayılan Laleş'te toplanıyor. Ancak bu sene geleneksel hale getirilen "Kırmızı Çarşamba'yı" kutlama etkinlikleri iptal edildi.

Yezidi Ruhani Meclisi, DAEŞ'in, Musul'un Şengal ilçesine düzenlediği saldırılar, alıkoyduğu binlerce kişi ve Kürt yönetiminin karşı karşıya bulunduğu savaş durumu nedeniyle kutlamaların bu yıl yapılmayacağını duyurdu.

Laleş'teki kutsal mekanda her yıl bayram hazırlıklarını yöneten Yezidi Din Bilgini Peşeman Babe Şeyh, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "En büyük bayramımız Kırmızı Çarşamba'dır. Bu bayram Rumi takvime göre her yıl nisan ayının ilk çarşamba gününde kutlanır. Ancak bu yıl Şengal Dağı'nda yaşanan felaket ve Kürdistan bölgesine yönelik saldırılar nedeniyle Yezidi mirleri ve ruhani önderleri, bayramın kutlanmaması yönünde karar aldı" dedi.

Yezidilerin daha önce bu günü coşkuyla kutladıklarını hatırlatan Baba Şeyh, şöyle konuştu:

"Bütün Yezidiler, bu günü kutlar ve çeşitli eğlence merasimleri düzenler. Evlerde dünyanın yaratılışını sembolize etmek üzere yumurta kaynatılır. Halk bayramlaşmaya gider. Kötülüklerin kaybolması ve iyiliğin dünyayı sarması için dua edilir. Bu bayram vesilesiyle Kürdistan topraklarının özgürleşmesini ve Yezidi kardeşlerimizin düşmanın elinden kurtulmasını diliyoruz."

Laleş Mabedi Basın Sözcüsü Lokman Süleyman da "Kırmızı Çarşamba'da" kutlamalar yerine yumurta kaynatma, mum yakma, din adamlarını ziyaret ve karşılıklı bayramlaşma olacağını söyledi.

Süleyman, öncekilerin aksine bu sene yurt dışından Laleş'e Yezidilerin gelmeyeceğini belirterek, "Yezidiler, DAEŞ tarafından büyük bir felakete maruz kaldı. Kürdistan bölgesi savaş içinde. O nedenle kutlama törenleri yapılmayacak. Ancak bayram, tabii seyri içinde idrak edilecek. Din adamları, Laleş'teki meydanda ziyaretleri kabul edecek. Halkımız pişirdiği yumurtaları dağıtacak. Çiçekler demetler halinde toplanacak. Halkımız, Irak'ın DAEŞ'ten kurtulması için dua edecek" diye konuştu.

Kırmızı Çarşamba'nın Yezidilerin en eski ve "kutsal" bayramı olduğuna dikkati çeken Süleyman, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bu bayram, Yezidilerin yılbaşı ve kainatın yaratılışının başlangıcıdır. Allah inciyi fırlattığında su, toprak, hava ile ateş oluştu ve dünya ondan yaratıldı. Ortadoğu özellikle de Mezopotamya halkı, çok eski zamanlardan bu yana Kırmızı Çarşamba'yı kutlardı. Her millet kutlamalar için özel bir gün seçmişti ve farklı kutlamalar eşliğinde geçirirdi bayramı. Babilliler Akito, Sümerliler Zagmog ve Medyalılar da buna Newroz diyordu. Kürtler bu geleneği sürdürüyor. Yezidiler özellikle kutluyor. Nisan, yani yeni yıl kainatın yaratılışını ve yeniden doğuşu sembolize ettiği için Yezidiler tarafından özel bir anlam taşıyor."

Yezidilik inancı?

Tarihi ve dini kaynaklardan yer alan bilgilere göre Yezidilik ateş, güneş ve suyun kutsal sayıldığı bir inanç şekli. Bu inançta sonradan Yezidi olunmuyor. Bir Yezidi'nin başka bir dine geçmesi en büyük günah olarak kabul ediliyor. Bu inancın kutsal kitapları Mishefa Reş (Kara Kitap) ve Cilve olarak biliniyor. Ama bu iki kitabın kayıp olduğu ifade ediliyor. Yazılı bir kutsal kitabın olmaması nedeniyle dini ritüeller sözlü bir şekilde nesilden nesile aktarılıyor. Yezidilikte sözlü edebiyat, Kürtçe'nin Kurmanci lehçesinde kendini koruyor. Dini tüm dualar, Kurmanci lehçesiyle yapılıyor.

Yezidiler, daha çok Irak'ın Musul ve Duhok il sınırlarında yaşıyorlar. Irak'taki sayılarının 500 bin olduğu ifade ediliyor. Son dönemde Irak'taki Yezidilerin bir kısmı, çeşitli saldırılar nedeniyle Avrupa ülkelerine göç etti. Ermenistan ve Gürcistan'da da önemli bir Yezidi nüfusu bulunuyordu. Fakat Sovyet rejiminin yıkılmasından sonra birçok Yezidi, Almanya başta olmak üzere Avrupa ülkelerine göç etti.