Yezidiler, "Kırmızı Çarşamba'yı" Kutladı

Hicri takvime göre nisan ayının ilk çarşambasını yılbaşı kabul eden Iraklı Yezidiler, "Kırmızı Çarşamba" kutlamalarına başladı.

Duhok'un Şexan ilçesinde dağlarla çevrili olan ve kutsal saydıkları Laleş'e gelen Yezidiler, etkinliklerin yapılacağı tapınağa doğru yürüyor. Daha sonra günahlardan arındırdığına inandıkları Enzel Köprüsü'nün kapısını öperek dualarla üç defa tur atıyorlar.

Ardından kutsal gördükleri ve etrafı dağlarla çevrili tapınağa yalın ayakla giriyorlar. Ruhani liderleri olarak kabul ettikleri Baba Şeyh'in elini öperek dua isteyen Yezidiler, daha sonra bir yılı temsil eden 365 ateşin yakılacağı yere geçiyor.

Ateşi yaktıkları zaman beyit okuyup dua eden Yezidiler, kestikleri kurbanları birbirine dağıtıyor. Gece boyunca kutsal mekanda ibadet eden Yezidiler, sabahın erken saatlerinde uyanarak güne başlıyor. Ölülerinin mezarlarını ziyaret eden Yezidiler, onların hayrına yemek dağıtıyor.

Yılın ilk günü "Kırmızı Çarşamba"

Yezidi Ruhani Meclisi Üyesi Şeyh Deşti, AA muhabirine yaptığı açıklamada, hicri takvime göre nisan ayının ilk çarşambasının kutsal olduğunu söyledi.

Etkinliklerin salıyı çarşamba akşamına bağlayan gece Laleş'te başladığını belirten Deşti, sonraki gün insanların evlerine giderek mezarlıkları ziyaret ettiğini ifade etti.

Bayrama özel adetleri yerine getirdikleri zaman çok mutlu olduklarını dile getiren Deşti, "Bugün, bizim inancımıza göre dünyanın kurulduğu gündür. Birbirine küs insanlar barışır, yumurtalar haşlanarak rengarenk boyanır, bereket ve sağlık getirsin diye birçok şeyin içine eklenir" dedi.

Bayram vesilesiyle farklı ülkelerden insanların Laleş'e geldiğini aktaran Deşti, "Rusya'dan, Avrupa'dan ve Irak'ın çeşitli kentlerinden gelen Yezidilerle bayramımızı kutluyoruz. Kırmızı Çarşamba olarak bilinen eski ve kutsal bir bayramdır. Buraya gelen herkes, ateş yakıp, dua ediyor" diye konuştu.

Kutsal sayılan ateş silsilesinin ilkini Baba Şeyh'in yaktığını ifade eden Şeyh Deşti, şöyle devam etti:

"Işık, biz Yezidiler için kutsal sayılıyor. İbadet ettiğimiz zaman yüzümüzü ışığa çeviriyoruz. Pamuk ve zeytinyağı ile yakılan ateş barış ve kardeşlik anlamına geliyor. Erkekler beyitler söylerken kadınları zılgıt çekiyor. Şeyh Hadi'nin evi olarak bilinen Laleş'e gelenler, bugüne özel ritüellerde bulunuyor."

Avrupa'dan ziyarete gelen Hajar Mustafa da yıllar önce Almanya'ya göç ettiğini ancak her yıl bayramı kutlamak için Laleş'i ziyaret ettiğini belirtti.

İnanç ve kültürlerinin devam etmesi için çocuklarla Laleş'e geldiklerini anlatan Mustafa, bayramın müjdesi olan kırmızı çiçeği bayram sabahı evlerinin kapısına astıklarını kaydetti.

Yezidilik

AA muhabirinin tarihi ve dini kaynaklardan derlediği bilgilere göre Yezidilik ateş, güneş ve suyun kutsal sayıldığı bir inanç şekli. Bu inançta sonradan Yezidi olunmuyor. Bir Yezidi'nin başka bir dine geçmesi en büyük günah olarak kabul ediliyor. Bu dinin kutasal kitapları Mishefa Reş (Kara Kitap) ve Cilve olarak biliniyor. Ama bu iki kitabın kayıp olduğu ifade ediliyor. Yazılı bir kutsal kitabın olmaması nedeniyle dini ritüeller sözlü bir şekilde nesilden nesile aktarılıyor. Yezidilikte sözlü edebiyat, Kürtçe'nin Kurmanci lehçesinde kendini koruyor. Dini tüm dualar, Kurmanci lehçesiyle yapılıyor.

Yezidiler, daha çok Irak'ın Musul ve Duhok il sınırlarında yaşıyorlar. Irak'taki sayılarının 500 bin olduğu ifade ediliyor. Son dönemde Irak'taki Yezidilerin bir kısmı, çeşitli saldırılar nedeniyle Avrupa ülkelerine göç etti. Ermenistan ve Gürcistan'da da önemli bir Yezidi nüfusu bulunuyordu. Fakat Sovyet rejiminin yıkılmasından sonra birçok Yezidi, Almanya başta olmak üzere Avrupa ülkelerine göç etti. - Duhok