Yurt Dışındaki Türk Bilim İnsanları 3. Kurultayı"

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Başkan Yardımcısı Orkun Hasekioğlu, temel amaçlarının küresel anlamda bilimsel işbirliği kuvvetlenmiş, bilim, teknoloji ve yenilik alanlarında cazibe merkezi olmuş bir Türkiye oluşturmak olduğunu kaydetti.

Hasekioğlu, "Yurt Dışındaki Türk Bilim İnsanları 3. Kurultayı"nın açılışında bilim diasporasının Türkiye'nin yurt dışında açılan yüzü olduğunu söyledi.

Dünyada üretilen bilgi ve teknolojiye erişimin sağlanmasında ve Türkiye'ye transferinde yurt dışında yaşayan bilim insanlarının birikim ve deneyimleriyle akademik ve profesyonel bağlantılarının, Türkiye'nin Bilim, Teknoloji ve Yenilik (BTY) ekosistemine dahil olmasında önemli olduğunu kaydeden Hasekioğlu, şöyle konuştu:

"Temel amacımız küresel anlamda bilimsel işbirliği kuvvetlenmiş, bilim, teknoloji ve yenilik alanlarında cazibe merkezi olmuş bir Türkiye'dir. Bu nedenle çalışmalarını kendi ülkelerinde sürdürmek isteyen bilim insanlarımız için TÜBİTAK yeni işbirliği programları başlatarak, kapsamlı çalışmalar gerçekleştirmektedir. Bu programları, düzenlediğimiz 'Hedef Türkiye Çalıştayları' ile bilim diasporamızla düzenli olarak paylaşmaktayız. Kurultaylarımızda bilim diasporamız ile Türkiye'deki araştırmacılarımız arasında organik bir bağın kurulması hedeflenmektedir. Üçüncüsünü gerçekleştirdiğimiz Yurt Dışındaki Türk Bilim İnsanları Kurultayı, Bilim Diasporası ile ülkemizde çalışmalar gerçekleştiren araştırmacılarımız arasında köprü işlevi gören ve benzeri olmayan bir etkinliktir."

Bundan önceki benzeri toplantılarda "Artık geri dönün, biraz da memleketinizde hizmet edin" şeklindeki vurgunun sık sık yapıldığını anımsatan Hasekioğlu, konuşmasına şöyle devam etti:

"Biz ise şunu söylüyoruz. Geri dönmek isterseniz başımızın üstünde yeriniz var. Bunu kolaylaştırıcı program ve mekanizmalarımız mevcut. Fakat bulunduğunuz yerde kendi insanımıza ve insanlığa daha faydalı olabiliyorsanız mesela Aziz Sancar hocamızın örneği... Orada da kalabilirsiniz. Biz TÜBİTAK program ve desteklerimizi değişen şartlara göre ayarlıyoruz.  Yeter ki sizi bilelim, gönül birliğimiz olsun, nerede ve ne yaptığınızdan haberimiz olsun. Böylelikle birlikte çalışabilelim, ülkemiz ve insanlar için güzel çalışmalar üretebilelim."

"ABD'de 300 bin Türk var"

ABD'de 3 milyon Hint asıllı Amerikan vatandaşı olduğunu, bunların bulundukları yerden, ülkelerinden dönmüş olmaktan daha fazla ülkelerine katkıda bulunduklarını anlatan Hasekioğlu, "Ülkelerinde yatırım yapıyorlar, ABD'ye gelen Hintlilere iş sahası açıp, destek veriyorlar. Şu anda ABD'de Türk nüfusu Hintlilerin 10'da 1'i civarında. 300 bin Türk var fakat bu yine de küçümsenecek bir rakam değil" dedi.

Bilim diasporasıyla Türkiye arasındaki bağın güncel ve dinamik tutulması amacıyla  TÜBİTAK'ın, Yurt Dışı Araştırmacı Bilgi Sistemini (ARBİS-Y) uygulamaya koyduğunu belirten Hasekioğlu, ARBİS-Y'nin, bilim insanlarına yönelik sürdürülebilir bir envanter oluşturulmayı, Türkiye destek ve programlardan bilim diasporasını periyodik olarak haberdar etmeyi, işbirlikleri oluşturmayı, ulusal projelerin değerlendirilme süreçlerinde panelist olarak görev alabilmelerini hedeflediklerini anlattı.

Bu sistemin ayrıca Türkiye araştırma alanını ve bilim ve teknoloji politikalarının birlikte şekillendirme imkanı sağlayacağını dile getiren Hasekioğlu, uluslararası işbirliği programlarının oluşturulması ve uygulanmasında daha etkin olabileceklerini söyledi.

Yurt dışından katılan katımcıların ARBİS-Y'ye kayıt olarak, bilgilerini güncel tutmalarını isteyen Hasekioğlu, herhangi bir ülkede üniversite veya özel sektörde olanlarla çalışma yaparak, birlikte yüksek teknolojiler geliştirmek için bir destek mekanizması hazırladıklarını vurguladı.

Temel amaçlarının küresel anlamda bilimsel işbirliği, güçlü, bilim teknoloji ve yenilik alanlarında cazibe merkezi olmuş bir Türkiye'yi oluşturmak olduğunu dile getiren Hasekioğlu, kurultayla, bilgi ve teknoloji transferi için uygun mekanizmaları tespit ederek, Türkiye'ye aktarılmasının hedeflendiğini aktardı.

Hasekioğlu, "Türkiye'nin cazibe merkezi haline gelebilmesi için önerilerin alınması, yurt içi ve yurt dışındaki Türk bilim insanları arasında kalıcı ve çok yönlü işbirlikleri için atılacak somut adımların belirlenmesidir. Daha önceki kurultaylarımızdan farklı olarak bu yıl 80 milyar avroluk bütçesiyle dünyanın en büyük sivil araştırma ve yenilik programı olan 'Avrupa Birliği (AB) Ufuk 2020 (Horizon 2020)'ye yönelik çıktılar elde etme amacı ile Ufuk 2020 Programı'na özel oturumlar eklenmiştir" şekilde konuştu.