Altan Elmas: Stoklar eriyor, arz eksikliği geliyor

KONUTDER ve Sur Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Z. Altan Elmas, "Ekim-Kasım döneminde konut stoklarının biteceği şeklinde tahminimiz vardı. Pandemi bu öngörümüzü 4-5 ay geciktirdi. Ama kampanya dönemiyle bu kayıpları telafi edebildik. Son bir yılda hem birinci elde hem de ikinci elde ciddi anlamda stok erimesi var. Şimdi bundan sonra önümüzdeki dönemde arz eksikliğini, yeni başlayacak projeleri konuşmaya başlayabiliriz" dedi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2020 Eylül ayı konut satış rakamlarını açıkladı. Buna göre, Türkiye'de konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,9 azalarak 136 bin 744 oldu. Konut satışlarında, yine İstanbul 25 bin 399 konut satışı ve yüzde 18,6 ile en yüksek paya sahip oldu.

"KONUTA CİDDİ TALEP VAR"

TÜİK'in açıkladığı konut satış rakamlarını değerlendiren KONUTDER ve Sur Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Z. Altan Elmas, "Ağustos ayı başından itibaren konut kredi faizlerinin yüzde 1'in üzerine çıkmasıyla bu rakamları bekliyorduk. Çünkü geçen aylarda 200 binlerden 170 binlerden gelen rakamlardan söz ediyoruz. Satışların her ay aynı bantta gitmesini zaten bekleyemeyiz. O dönemde kamunun sağladığı teşvik paketinin etkisi çok büyüktü. Buna rağmen yine de bu rakamlar bize konut piyasasında ciddi bir talep olduğunu gösteriyor" diye konuştu.

İPOTEKLİ SATIŞLAR DÜŞTÜ

Elmas, "En büyük kayıp ipotekli satışlarda yaşandı; ipotekli satışlar, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 38,5 azalışla 35 bin 576 olarak gerçekleşirken toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı ise yüzde 26 oldu. Buradaki kaybın nedeni ise faizdeki artışlardır; faizde kabul edilen yüzde 1'lik psikolojik sınır bu kesimi çok etkiliyor" ifadelerini kullandı.

9 AYLIK VERİLER ARTIŞ GÖSTERİYOR

2020 yılına sektörün iyi bir ivmeyle girdiğini ve bu mart ayına kadar bu ivmenin sürdüğünü belirten Elmas, "Pandeminin etkisi olmasına rağmen Ocak-Eylül dönemindeki satışlarda yüzde 34,2'lik bir artış oldu" dedi.

PEŞİN ALIMLAR YÜKSELDİ

Konut satışlarında tüm dikkatler ipotekli satışlara çevrilse de peşin alım gücünde önemli bir kitlenin olduğunu vurgulayan Elmas, "Bunu da diğer konut satışları başlığıyla belirtilen rakamlardan anlıyoruz; peşin alımların aynı dönemde yüzde 13,6 artarak 101 bin 168 olduğunu görüyoruz" diye konuştu.

'SATIN ALMA İŞTAHI' HALA YÜKSEK

Altan Elmas, "Resme yukardan baktığımızda satışlarda düşüş olduğunu söylüyoruz ama bu seviyedeki satış rakamları piyasada hala talep olduğunu gösteriyor. Satın alma iştahını en iyi sahadan ölçüyoruz. Sahadan aldığımız verilerle istatistikleri yan yana koyduğumuzda talebin devam ettiğini görüyoruz" ifadelerini kullandı.

STOKLAR ERİYOR, ARZ EKSİKLİĞİ GELİYOR

Ekim-Kasım döneminde stokların biteceği şeklinde tahminleri olduğunu söyleyen Elmas, "Pandemi bu öngörümüzü 4-5 ay geciktirdi. Ama kampanya dönemiyle bu kayıpları telafi edebildik. Son bir yılda hem birinci elde hem de ikinci elde ciddi anlamda stok erimesi var. Şimdi bundan sonra önümüzdeki dönemde arz eksikliğini, yeni başlayacak projeleri konuşmaya başlayabiliriz" dedi.

FİYATLARA YANSIMAYA BAŞLADI

Stokların azalmasının fiyat baskısına neden olduğunu belirten Elmas, "Sektör, uzun süredir yükselen maliyetleri fiyatlarına yeterince yansıtamıyordu. Yine de son bir yıldır fiyatlarda ufak ufak hareketler vardı. Stoklar eridikçe fiyatlar artmaya başlayacaktır. Şirketler ürünleri azaldıkça yeni projeleri devreye almaya başlıyor. Ancak gayrimenkulde planlama üretim süreçlerinin zaman aldığını göz önünde bulundurmak gerekir" diye konuştu.

YABANCIYA SATIŞ DEVAM EDİYOR

Yabancıya satışta 5 bin 200'ün çok iyi bir rakam olduğunu vurgulayan Elmas, "Dünyanın her yerinden alıcı olması, Türkiye gayrimenkul sektörünün canlılığını gösteriyor. Döviz kurundaki artış bizlere olumsuz yansısa da yabancıya satışa pozitif etkisi oluyor. Gelecek ay verilerinde yabancıya satışın bir miktar daha arttığını konuşacağız" ifadelerini kullandı.

İNŞAATIN İSTİHDAMA KATKISI ARTIYOR

TÜİK verilerine göre Temmuz 2020 itibariyle inşaat sektöründeki istihdam sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 114 bin kişi yani yüzde 7,3 artışla (mevsim etkilerinden arındırılmadan) 1 milyon 669 bin kişiye yükseldi.

"İSTİHDAM RAKAMINI ARTIRAN TEK SEKTÖRÜZ"

Böylece toplam istihdamda inşaatın payı yüzde 6,1 oldu. Ekonomik faaliyete göre, mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam ise inşaat sektöründe 111 bin kişi arttı. BETAM'ın verilerine göre de inşaat sektöründe son çeyrekte 111 binlik artışla birlikte son üç dönemdeki artış 373 bin olarak gerçekleşti.

"114 bin istihdam artışının sektörde şantiyelerin yeniden harıl harıl çalışmaya başladığını gösteriyor" diyen Elmas, "İstihdam rakamını artıran tek sektörüz. Bu da lokomotif sektör olarak tekrar rüzgarı arkamıza aldığımızı gösteriyor. Haziran dönemi kampanya ile iyi satışlar elde edilmişken biz üretici firmalar elimizdeki işleri bitirmek için şantiyelerimize hız verdik. Bunun devamlılığı için talebin devamlılığını sağlamak önemli. Bunun için de banka kredileri ve 0,99 kredi oranının birinci el üretim için devam etmesi hala çok önemli" dedi.