Amazon kartalı ormansızlaşma nedeniyle hayatta kalma mücadelesi veriyor

Amazonlarda yaşayan Harpya kartalının, ormansızlaşmanın gözlendiği bölgelerde hayatta kalma şansının "neredeyse sıfır" olduğu bildirildi.

BBC'nin haberine göre, sonuçları Scientific Reports'da yayımlanan bir çalışma sırasında Brezilya'nın Mato Grosso eyaletinde ve Amazon bölgesinde bulunan 16 Harpya kartalı yuvası kameralarla gözlemlendi.

Güney Afrika'da KwaZulu-Natal Üniversitesinde görevli Dr. Everton Miranda'nın liderliğini yaptığı araştırmada ayrıca haritalar ve Google Earth verileri kullanılarak yuvalar etrafındaki orman tahribatı ölçüldü.

İki parmaklı tembel hayvanlar, kahverengi kapuçin maymunları ve gri yünlü maymunlarla beslenen Harpya kartalının, ormansızlaşmış alanlarda yiyecek bulmakta zorlandığı ve çocuklarını daha az sıklıkta beslediği görüldü.

Ormansızlaşmanın yüzde 50 ila 70 olduğu bölgelerde 3 Harpya kartalı açlıktan ölürken, orman tahribatının yüzde 70'in üzerinde olduğu bölgelerde ise hiç yuva bulunamadı.

Araştırmacılardan East Anglia Üniversitesi Çevre Bilimi Profesörü Carlos Peres, kartalın, Amazonlarda bulunan ve yaşam alanları gün geçtikçe daralan milyonlarca hayvandan biri olduğunu belirterek yaşam döngüsü diğer türlere kıyasla daha kısan olan Harpya kartalının "yüksek oranda ormansızlaşmış bölgelere adaptasyon şanslarının neredeyse sıfır" olduğuna işaret etti.

Peres, genç kartalların yerlerini değiştirmek ve beslenmelerini desteklemek gibi koruma önlemlerinin, türlerin hayatta kalması için kritik öneme sahip olacağını sözlerine ekledi.

Bilim adamlarının yaptığı hesaplamalar ağaçlarının yarısından fazlasını kaybeden alanların, Harpya kartallarının yavrularını sağlıklı yetiştirmesine uygun olmadığını gösterirken, 1985'ten bu yana üreyen çiftlerin sayısının 3 binden fazla düştüğü tahmin ediliyor.

Harpya kartalı

Son 50 yılda Amazonların yaklaşık yüzde 17'si tahribata uğradı ve bu sebeple ortaya çıkan kayıplar son dönemde artışa geçti.

Ağaç tepelerinde yaşayan, maymunları ve tembel hayvanları avlamak için devasa pençelere sahip Harpya kartalının mevcut popülasyonunun yüzde 90'ının Amazonlarda yaşadığı düşünülüyor.

Amazonlar, Harpya kartalı için "son yaşam alanı" olarak kabul ediliyor.

Yetişkin dişisinin 10 kiloya kadar ulaşabildiği Harpya kartalı dünya üzerindeki en büyük yırtıcılardan biri. Orta Amerika'dan Arjantin'in kuzeyine kadar tropik ormanlarda yaşayan türe, eski yaşam alanlarının büyük bir bölümünde artık rastlanmıyor.

Bölgede artan orman tahribatı ve avlanmanın varlığını tehdit ettiği Harpya kartalı, Brezilya, Panama ve Surinam dahil birçok ülkede yasal korumaya sahip olmasına rağmen ormanın uzak bölgelerinde koruma önlemlerinin uygulanmasında zorluklarla karşılaşılıyor.

Amazonlardaki ormansızlaşma

Brezilya'da bulunan dünyanın en büyük yağmur ormanları Amazonlarda mayıs ayında görülen ormansızlaşma, son 5 yılın aynı dönemine kıyasla en yüksek seviyeye ulaşmıştı.

Ülke basınında çıkan haberde, Brezilya Ulusal Uzay Araştırmaları Enstitüsü (INPE) verilerine göre, Amazonlarda 1-28 Mayıs arası görülen ormansızlaşma, Mayıs 2020'ye oranla yüzde 41 artarak 1180 kilometrekare olarak kaydedilmişti.

Martta 367 ve nisanda 580 kilometrekare alanın ormansızlaştığı Amazonlarda, mayıs en büyük kaybın üst üste yaşandığı 3. ay olurken bu, 2016'dan bu yana mayıs aylarında görülen en yüksek seviyedeki ormansızlaşma olarak kayıtlara geçmişti.