"Hiçbir Vicdan Sessiz Kalamaz"

Arap Birliği'nin Suriye'ye gönderdiği gözlemci heyetinde yer alan ve daha sonra ayrılan Nur Maliki, "hiçbir insanın vicdanı Suriye'de olanlar karşısında sessiz kalamaz, Humus'ta bir insanlık dramı yaşanıyor" dedi.

Katar'ın başkent Doha'da yayın yapan El Cezire televizyonunun haber programına katılan Maliki, "Suriye'deki durum hiç anlatıldığı gibi değil. Kısa bir zaman diliminde çok şeye tanık oldum. Humus'un Bab Amro kentinde ordu ağır silahlarla saldırdı, birçok yeri yerle bir etmesinde rağmen 'Özgür Suriye Ordusu' burada güçlü olduğundan dolayı rejim bir ilerleme sağlayamadı" ifadesini kullandı.

Birliğin heyetinden vicdanının kendisini rahatsız ettiği için ayrıldığını dile getiren Maliki, yetkililer dışında ülkeye silah sokulduğuna dair hakla yaptıkları görüşmede böyle bir şey duymadıklarını belirterek, "ordudan ayrılan askerler beraberinde hafif silahları götürdü. Bab Amro kentinde görüştüğümüz askerler de bunu teyit etti" diye konuştu.

Askerlerin, "Yanlarımızda getirdiğimiz silahlarla orduya karşı mücadele ediyoruz' dediklerini aktaran Maliki, "Ülkeye silah sokulduğuna dair bir kanıya ulaşamadık" dedi.

Gözlemcilerin tecrübeli olduğunu fakat incelemeler için daha fazla zamana ihtiyaç duyulduğunu belirten Maliki, gözlemcilerin, yönetimce zaman kazanmak için farklı yerlere götürülüğünü ve bazı yer isimlerinin tabelalarının rejim yanlıları tarafından değiştirildiğini bildirdi.

Sadece Humus kentine bağlı Bab Amro'da ciddi manada halkla temas kurduklarını vurgulayan Maliki, "yönetim zaman kazanmak için her türlü oyunu oynadı. Biz sadece Bab Amro'da halkla temasa geçtik, burası Özgür Suriye Ordusu tarafından korunuyor ve halk da burada özgür orduya destek veriyor. Rejim kentin kontrolünü sağlamak için tüm imkanları denemiş fakat başarılı olmamış. Bunları, görüştüğümüz halk bize anlattı. Güvenlik güçlerinin olduğu bölgelerde halk teması güvenlik nedeniyle olmuyordu" diye konuştu.

"Her şey mizansen bir tiyatro"

Bir hapishaneye yaptıkları ziyaretten de söz eden Maliki, "hapishanedeki tutukluları dahi değiştirmişler, yerlerine başkalarını getirmişler, bazı tutukluların üzeri kadın parfümü kokuyordu. Normal olarak bir hücrede veya odada kalan insana o odanın kokusu siner. Hapishaneler konusunda uzman olduğum için durumu hemen fark ettim. Tutuklulara hapishane durumunu sordum, hiçbiri şikayet etmedi. Orada her şeyin mizansen bir tiyatro olduğunu anladım" ifadesini kullandı.

"Rejim her yerde kendine bir tiyatro kurmuş" diyen Maliki, "yönetimin, sokaklarda rastgele tutukladığı kişileri daha sonra bırakmasında ise 'eli kana bulaşmayan şu kadar kişi serbest bırakıldı' açıklamaları gerçeği yansıtmıyor. Birçok defa talep etmemize rağmen gerçek tutuklularla görüşmedik" dedi.

ŞEKLEN ÇOK GERÇEKTE TEK PARTİLİ ÜLKE

Son dönemde iç karışıklıkları ile gündemden düşmeyen Suriye, şeklen çok partili ancak gerçekte Baas diktatörlüğünü esas alan bir rejim ile yönetiliyor.

Ülke, 14 Mart 1973'te yürürlüğe giren anayasanın devlet başkanına verdiği geniş yetkiler ile yönetiliyor. Anayasa ülkenin yönetim şeklini "sosyalist halk demokrasisi" olarak niteliyor ve yasama yetkisini üyeleri seçimle belirlenen 250 üyeli bir parlamentoya veriyor. Ancak iktidardaki Baas Partisi'nin sürekli parlamentoda ezici çoğunluğa sahip olması, halkın seçimlere olan inancını kırıyor ve halkın seçimlerde şaibe olduğuna inanmasına sebep oluyor.

Suriye, BM, İKÖ (İslâm Konferansı Örgütü), Arap Birliği, IMF (Uluslararası Para Fonu), İslâm Kalkınma Bankası gibi uluslararası örgütlere üye olan Suriye'de Devletin resmi dini yoktur. Ancak halkın % 74'ü sünni Müslüman, % 11'i Nusayridir. Nusayriler ehli sünnet alimlerinin gulatu'ş-şi'a (Şiilerin taşkınları) dedikleri fırkalardan olan ve Hz. Ali (r.a.)'ın ilâh olduğuna inanan bir kitledir.

Hıristiyan inancındaki teslise (üçlemeye) benzer bir inanç sistemleri vardır. Lazkiye bölgesinde çoğunluğu oluştururlar. Devletin başındaki isim Beşşar Esed de Nusayri'dir.

2011 yılının başlarında Arap Dünyası'nda başlayan yönetim karşıtı protestolar ocak ayının sonlarında Suriye'ye de sıçramıştı. Siyasi reformların gerçekleştirilmesi talebiyle başlatılan protestoların etkisiyle 1963'ten beri yürürlükte olan olağanüstü hal 19 nisan'da kaldırıldı. Ancak bu gelişmeye rağmen Beşşar Esed yönetimi ile göstericiler arasındaki çatışma bitmedi.

ANKARA