Mısır: Hedasi Barajı ile ilgili bağlayıcı bir anlaşmaya varılmalı

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Etiyopya'nın Nil Nehri üzerine inşa ettiği Hedasi Barajı konusunda tarafları bağlayıcı bir anlaşmaya varılması gerektiğini ve Mısır'ın haklarını korumakta kararlı olduklarını söyledi.

Mısır Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamaya göre, Sisi, resmi temaslarda bulunmak üzere Kahire'ye gelen Tanzanya Dışişleri Bakanı Liberata Mulamula'yı kabul etti.

Görüşmede Bakan Mulamula, Tanzanya Devlet Başkanı Samia Suluhu Hassan'ın gönderdiği mektubu Sisi'ye teslim etti.

İki ülke arasındaki iş birliğini geliştirmenin önemine işaret edilen mektupta ayrıca Mısır'ın Tanzanya'da 2018'den bu yana yürüttüğü Julius Nyerere Hidroelektrik Santrali projesiyle ilgili gelişmelere yer verildi.

Görüşmede Mısır, Sudan ve Etiyopya arasında tartışmalı Hedasi Barajı konusu da gündeme geldi.

Cumhurbaşkanı Sisi, Mısır'ın su güvenliğini ve Nil sularında elde ettiği tarihi hakları korumakta kararlı olduğunu söyledi.

Sisi, barajın Mısır'ın ana su kaynağı olan Nil sularında mevcut ve gelecek nesillerin haklarını koruyacak şekilde doldurulması ve işletilmesine ilişkin kurallar konulması konusunda bağlayıcı bir anlaşmaya varılması gerektiğini vurguladı.

Bu arada Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri, Tanzanyalı mevkidaşıyla düzenlediği ortak basın toplantısında, Hedasi Barajı meselesindeki son gelişmelerin ele alındığını söyledi. Şukri, mevkidaşı Mulamula'nın, konunun Mısırlılar için öneminden dolayı Mısır'ın tutumunu anlayışla karşıladığını dile getirdi.

Bakan Mulamula da Mısır'ın su sektöründe Tanzanya'ya yardımcı olmak için çok şey yaptığını ve Nil Havzası Ülkeleri Girişimi çerçevesinde yakın iş birliği olduğunu söyledi.

Tanzanya, Nil Nehri'nin ana kolu olan Victoria Gölü'ne bakan 11 Nil Havzası ülkesi arasında yer alıyor.

Hedasi Barajı anlaşmazlığı

Etiyopya, Mısır ve Sudan 10 yıldan uzun süredir Hedasi Barajı ile ilgili karşı karşıya geliyor.

Nil sularının yaklaşık yüzde 80'i topraklarında doğmasına rağmen sadece yüzde 3'ünden yararlanabilen Etiyopya, Afrika'nın en büyüğü olacak Hedasi Barajı'nın inşaatına 2 Nisan 2011'de başladı.

Baraj, Sudan-Etiyopya sınırına yakın bir bölgede, Nil Nehri'ni yüzde 85 besleyen Mavi Nil Nehri kolu üzerinde yapılması nedeniyle büyük önem taşıyor. Etiyopya, Hedasi Barajı ile enerji açığını kapatmayı ve elektrik satmayı amaçlıyor.

Addis Ababa yönetimi, Mısır ve Sudan ile bir anlaşmaya varmamasına rağmen barajın doldurulmasında ısrar ederken, Kahire ve Hartum yönetimleri Nil suyunun paydaş ülke başına düşen yıllık paylarının etkilenmemesi için öncelikle üçlü anlaşmaya varılması gerektiğini vurguluyor. Hartum ayrıca barajın 20 milyon vatandaşını tehdit ettiğini belirtiyor.

Tepkilere rağmen Temmuz 2020'de ilk dolum işleminin yapıldığı barajda 20 Şubat 2022'de elektrik üretimine başlanmıştı.