Hükümet'ten "Demokratikleşme" Adımı

Hükümet, TSK İç Hizmet Kanunu'nun 2, 35 ve 43'üncü maddelerinin yanı sıra İl İdaresi Kanunu ve Yüksek Askeri Şura Kanunu'nda  önemli değişiklikler öngören düzenlemeler için yasa değişikliği çalışması başlattı. TBMM Başkanlığı'na sunulan  Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) İç Hizmet Kanunu, İl İdaresi Kanunu, TSK Personel Kanunu, Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu ve Askerlik Kanunu'nda değişiklik öngören Sözleşmeli Erbaş ve Er Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı önemli yasal reformlar içeriyor.

1960 askeri darbesinin ardından 1 Nisan 1961'de yürürlüğe konulan 211 sayılı TSK İç Hizmet Kanunu'nun 35'inci maddesi, askeri darbelerin "yasal" dayanağı olarak gösteriliyordu. Demokratikleşme adımları çerçevesinde Anayasa'da ve bazı yasalarda "sivilleşme" düzenlemeleri yapan Hükümet, TSK İç Hizmet Kanunu'nun bazı maddelerini düzenleme çalışmalarını tamamladı. Tasarıyla, TSK İç Hizmet Kanunu'nun 2'inci maddesinin birinci fıkrasındaki, "Askerlik, Türk vatanını, istiklal ve Cumhuriyetini korumak için harb sanatını öğrenmek ve yapmak mükellefiyetidir. Bu mükellefiyet özel kanunlarla vaz'olunur" ifadesinin yerine "Askerlik, harp sanatını öğrenmek ve yapmak mükellefiyetidir" cümlesi getiriliyor.

-"Yurtdışından gelecek tehdit ve tehlikelere karşı..."

Askeri darbelere "yasal dayanak" olarak gösterilen TSK İç Hizmet Kanunu'nun 35'inci maddesindeki, "Silahlı Kuvvetler'in vazifesi, Türk yurdunu ve anayasa ile tayin edilmiş olan Türkiye Cumhuriyeti'ni korumak ve kollamaktır" cümlesi tasarıyla, "Silahlı Kuvvetler'in vazifesi; yurt dışından gelecek tehdit ve tehlikelere karşı Türk vatanını savunmak, caydırıcılık sağlayacak şekilde askeri gücün muhafazasını ve güçlendirilmesini sağlamak, Türkiye Büyük Millet Meclisi kararıyla yurt dışında verilen görevleri yapmak ve uluslararası barışın sağlanmasına yardımcı olmaktır" şeklinde değiştiriliyor.

Tasarının 17'inci maddesiyle, TSK İç Hizmet Kanunu'nun 43'üncü maddesindeki, "Türk Silahlı Kuvvetleri her türlü siyasi tesir ve düşüncelerin dışında ve üstündedir" hükmü çıkartılarak, yerine  "Türk Silahlı Kuvvetleri mensupları siyasi faaliyette bulunamaz" ifadesi getirildi.

-Birden fazla ili kapsayan olaylara müdahalede yetki Bakanlar Kuruluna aktarılıyor

İl İdaresi Kanunu'nda da değişiklik içeren tasarıyla, illerde çıkabilecek olaylara karşı müdahalede yetkiler, Bakanlar Kuruluna aktarılıyor. Tasarının 14'üncü maddesiyle, İl İdaresi Kanunu'nun 1996 ve 2003 yıllarında da değişikliğe uğrayan 11'inci maddesindeki, "Birden fazla ili içine alan olaylarda ilgili valilerin isteği üzerine aynı veya farklı askeri birlik komutanlarından kuvvet tahsis edilmesi durumunda iller veya kuvvetler arasında işbirliği, koordinasyon, kuvvet kaydırması, emir komuta ilişkileri ve gerekli görülen diğer hususlar yukarıda belirtilen hükümler çerçevesinde Genelkurmay Başkanlığı ile İçişleri Bakanlığı tarafından belirlenecek esaslara göre yürütülür" cümlesindeki, "Genelkurmay Başkanlığı ile İçişleri Bakanlığı tarafından" ibaresi "Bakanlar Kurulu" olarak değiştiriliyor. Aynı maddeye, "Bu fıkra uyarınca görevlendirilen Türk Silahlı Kuvvetleri birliklerinin, bu fıkra kapsamındaki faaliyetleri, askerlik hizmet ve görevlerinden sayılır" hükmü de eklendi.

-YAŞ kararlarına Cumhurbaşkanı onayı

Sözleşmeli Erbaş ve Er Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı'yla getirilen bir başka düzenlemeye göre ise 1612 sayılı Yüksek Askeri Şura'nın Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun 5 inci maddesine, "Yüksek Askeri Şura kararları Cumhurbaşkanının onayı ile tekemmül eder" ibaresi eklendi. - Ankara