Çocuklarda Kişilik Temeli 0-3 Yaş Arasında Atılıyor!

Çocuğun kişilik temellerinin 0-3 arasında atıldığına belirten Kurt, dikkat edilmesi gereken konular hakkında aileleri uyardı. Psikolog Candan Kurt, konuyla ilgili şu bilgileri verdi:

Çocuklarsadece fiziki çevresinin değil aynı zamanda sosyal çevresinin de etkisialtındadır. İçinde büyüdüğü aile ve toplumdaki gelişmeleri, olayları, kuralları ve değerleri öğrenir. Aile, bir çocuğun sağlıklı büyümesi, gelişmesi ve topluma faydalı bir birey olarak yetişmesi için gerekli olan en öncelikli ortamdır.Aile içinde yaşanılan her şey, çocuğun davranışlarını, duygularını ve tutumlarını belirler. Çocuğun aile ortamında gördükleri, yaşadıkları onun kişilik özelliklerinin belirlenmesindeki en önemli etkenlerden biridir. Dolayısıyla, çocuğun sağlıklı kişilik gelişimi, sağlıklı aile içi etkileşime bağlıdır. Çocuklar, ailesinin bedensel özelliklerini taşıdığı gibi, düşüncelerini, inançlarını, tutumlarını, davranışlarını da taşır.

Çocuklar için davranış ve tutumların belirlenmesinde evde alınan eğitim çok önemlidir. Bir çocuğun kişiliğinin temelleri 0-3 yaş döneminde atılmaktadır. Bu yaşlarda çocuk tamamen evde aileye bağımlıdır. Çocuğun ilk etkileşiminin ailede başladığını düşünürsek bir çok noktada çocuklarınıza katkı sağlamakta siz ailelerin elindedir.

Ailede verilen eğitim sadece yanlışların düzeltilmesi, öğütlerde bulunmak, uyarmak anlamına gelmez. Çocuk eğitmek, yetiştirmek, çocuğun kişiliğinin tüm potansiyelinin gelişebileceği bir ortamı okul dışında ve okulu tamamlayıcı olarak ev içinde sağlamak ve bunun işlevselliğini temin etmek demektir.

0-3 yaş dönemde çocukların gelişim alanları: Bilişsel gelişim, Psiko-Motor gelişim, Dil gelişimi, Psiko-seksüel gelişim, Ahlak gelişimi, ve Sosyal-Duygusal gelişim olarak incelenir. Bu dönemde çocuklarınızın gelişimi için yapabileklerinizi aşağıdaki gibi sıralayabiliriz;

Çevresel uyaran alındıkça arttıkça zeka seviyeside buna bağlı olarak artış gösterir. Sesli oyuncaklar, değişik dokulu nesneler, farklı renk ve boyutlar nesne uyaran çokluğu sağlar.

Bu dönemde çocuklarınızda takip etme, tutma, yakalama, emekleme, sallanma refleksleri güçlendirilmelidir.

0-3 yaş dönemi çocuklarda çocuğun gelişimin normalliği sıkça takip edilmelidir. Duyuların işlevselliği kontrol edilmeli ve gelişimi takip edilmelidir. Örneğin ilk aylarda bebeğin arkasında çıngırak çalıp işitme duyusu test edilmelidir. Diğer duyuları da aralıklı kontrol edilmelidir.

Çocuğun gelişimini takip edip, yapabildiği gözlendiği anda kaşık tutması, elbiselerini giymesi, oyun şeklinde diş fırçalaması gibi becerilerini geliştirmesi gözetim altında da olsa teşvik edilmelidir.

Dil bilişsel gelişimin göstergesidir. Çocuğun öğrendiği kelimelerin nesneler, resimler, hareketlerle pekiştirilmesi zeka ve dil gelişimi açısından önemlidir.

Bu dönemde basit hikayeler anlatmak, bunu resimlerle desteklemek ve çocuğun da anlatmasını sağlamak önemlidir.

Annenin beslenme konusunda çocuğu zorlamaması gerekir. Başta beslenme olmak üzere çocuğun ihtiyaçları karşılandığı zaman göz teması kurulmalı ve onunla sözel iletişime geçip dil ve zeka gelişimi desteklenmelidir.

Tuvalet eğitimine başlamadan önce çocuk bilişsel olarak buna hazırlanmalı, neden tuvalete gitmesi gerektiği ona anlatılmalıdır. Tuvalet eğitimi için çocuğun kas gelişimi ve kontrolü yeterli olgunluğa ulaşmalıdır. Bu olgunlun ve hazırbulunuşluk en az 2 yaşa tekabül etmektedir. Tuvalet eğitimi gece gündüz aynı anda başlanmalıdır. Eğer gündüz altını açar, gece bağlarsak çocuk gece altını kirletme sorununu uzun yıllar aşamayabilir.

Çocuk eğitiminde önemli bir bölümde ahlak gelişimidir. Bu konuda kurallar açık, net, tutarlı ve sürekli olmalıdır.

Kurallar anne babanın ruhsal durumuna göre değişmemelidir.

Ceza çocuk bir şeyin yanlış olduğunu bildiği halde yaptığı durumlarda sorumluluk bilinci gelişsin diye verilebilir. Ancak fiziksel ceza, baskı, benlik algısını zedeleyici cezalar verilmemelidir. En etkili ceza yöntemi, çocuğun yaptığı yanlışın yine çocuğa düzelttirilmesidir.