En Üretken Altyapı Beşiktaş'ta

İsviçre'de FIFA ve Neuchatel Üniversitesi'nin ortak girişimiyle kurulan CIES, Avrupa Futbolu'nda 2013 yılına dair Demografik Rapor'u yayınladı. Kulüplerinin yabancı sınırlamasından şikayet ettiği Süper Lig, Serie A'dan sonra kendi yetiştirdiği oyunculara en az yer veren lig. Kadrolardaki oyuncuların yalnızca %9,1'i kulüplerin kendi altyapılarından yetişme.

Avrupa ülkelerinin birincil liglerinde altyapısından en fazla oyuncusu bulunan takım ise Ajax. Ajax altyapısından yetişen 69 oyuncu şu anda Avrupa'da çeşitli ülkelerin en üst liglerinde mücadele ediyor ve 12'si hala Ajax bünyesinde. Partizan 66 oyuncuyla onları izlerken üçüncü sırada 61 oyuncuyla Barcelona var. Barcelona'nın altyapısından yetişen 61 aktif oyuncunun 16'sı ise Barcelona forması giymekte.

Yabancı sayısının azlığından şikayet eden Türk kulüpleri altyapıdan oyuncu yetiştirmeyi lüks olarak görüyor olabilir ancak Avrupa'nın önemli kulüplerinden Real Madrid 46, Feyenoord ve Dinamo Kiev 44'er, Shaktar Donetsk 43, Porto 37, Arsenal ve Bayern Münih 36'şar oyuncuyla Avrupa Futbolu'nun en verimli 20 altyapısı arasında göze çarpıyor.

Türkiye'de ise bu açıdan en verimli altyapı Beşiktaş. 80'li yıllarda Metin-Ali-Feyyaz üçlüsü, Sergen Yalçın gibi oyuncularla öne çıkan siyah beyazlı altyapının, yetiştirdiği ve 2013 yılında Avrupa'nın birincil liglerinden birinde forma giymiş oyuncu sayısı 19'du ve bunlardan 2'si Beşiktaş forması giydi.

Avrupa Ligleri'nin 3 seviyeye ayrıldığı araştırmada Türkiye, ikinci seviye ligler arasında değerlendiriliyor. İlk iki seviye ligler arasında kulüp bazında altyapısından en çok oyuncuyu kullanan takım Barcelona. Barcelona kadrosunun %64'ü kendi altyapısından yetişme. Bu alanda Türk kulüpleri tahmin edileceği üzere Avrupa'da son sıralarda yer alıyor.

Türkiye'de bu alanda Gençlerbirliği öne çıkıyor. Gençlerbirliği kadrosu'nun %25,9'u kendi altyapısından yetişme. Ancak bu oyuncuların aldığı sürelere bakıldığında, 2013/14 sezonunda ligde aldıkları toplam 3371 dakika ile dolgu malzemesi gibi kullanıldıkları ve alınabilecek dakikaların üçte birine ulaşamadıkları da görülüyor.

Fenerbahçe millilerde üçüncü

Barcelona, iki özelliğiyle daha öne çıkıyor. Katalan ekibi 1,77m ile Avrupa'daki birincil liglerdeki en kısa takım. Bir başka özellikleri ise en istikrarlı kadroya sahip olan kulüp olmaları. Bir Barcelona oyuncusu ortalama 5,5 yıl Barcelona'da kalıyor. Onları bu alanda izleyen Manchester United ise ortalamada 5 yılın üzerine çıkabilen diğer kulüp.

Rapora göre Chelsea, kadrosunda en yüksek oranda aktif A milli takım oyuncusu barındıran takım oldu. Chelsea kadrosunun %80 aktif A milli futbolcuydu. Onları Manchester City ve Fenerbahçe izledi.

2013 yılında Inter Milan, Porto'nun önünde %89 ile kadrosunda en yüksek oranda yabancı futbolcu bulunduran takım oldu.

Brezilyalılar azalıyor

Brezilya hala Avrupa ülkelerine en çok futbolcu gönderen eden ülke olsa da Brezilyalı oyuncuların sayıları azalmaya devam ediyor. Avrupa'daki Brezilyalı oyuncu sayısı 2009'da 538'ken geçen yıl 471'e kadar geriledi. Brezilya'dan sonra Avrupa birincil liglerine en çok oyuncu gönderen ülke 306 ile Fransa. İspanya ise son yıllardaki hızlı ihracat artışıyla dikkat çekiyor. 2009'da Avrupa'nın diğer ülkelerinde 57 oyuncusu bulunan İspanya için bu sayı geçen yıl üç katının da üzerine çıkarak 178 olarak gerçekleşti.

Araştırma 31 ülkedeki 472 kulübü ve 11653 oyuncuyu kapsıyor.

Totemspor/ İsmail Şayan