Ay Görevi İçin Ayrılacak Olan 1,6 Milyar Dolarlık Bütçe Yeterli Değil

Bu haftanın başlarında Trump yönetimi, Kongre'den 2020 yılı bütçesi için ek olarak 1,6 milyar dolarlık isteklerinin olabileceğinin duyurusunu yapmıştı. Yönetimin, bu ek bütçe talebinin sebebi ise 2024 yılına kadar Ay'a tekrar insanlı görev gerçekleştirmek. Bu yeni programa Yunan Mitolojisi tanrıçalarından Artemis'in adı verildi. Artemis programının asıl hedefi ise Ay'a ilk kadını göndermek.

Uzmanların bu konuda fikir birliğine vardığı nokta ise 1,6 milyar doların gerçek bir yardımdan çok göstermelik bir hareket olduğu. NASA'nın eski yöneticilerinden George Abbey, "Space Launch System, Orion ve inişe geçecek aracın maliyetini karşılamak için bunun yeterli olacağını sanmıyorum. 2024'ün gerçekçi bir tarih olmadığını söyleyebilirim" dedi.

Planetary Society'de uzay politikaları yöneticisi olan Casey Dreier ise bu konu hakkında "Tüm bunlar, bir süreç olarak çok garip. Bu daha önce görülmemiş bir durum" ifadelerini kullandı. Aslında Trump yönetiminin de neyi isteyip istemediği tam olarak bilinmiyor. Beyaz Saray, mart ayındaki ilk bütçe teklifinde SLS'in fonlarının düşürülmesini teklif etmişti.

Genel olarak bakacak olursak 1,6 milyar dolar bu iş için yeterli değil. Ayrıca NASA, Artemis'in toplamda ne kadara mâl olacağını da henüz açıklamış değil. Apollo programına harcanan bütçe 2018'e uyarlanmış haliyle 112 milyar dolardı. Bazı tahminlere göre, Artemis'in 2024'te başarıyla başlatılabilmesi için yıllık 8 milyar dolara ihtiyacı var.

Kongrenin, 1,6 milyar dolarlık iyileştirmeyi onaylamasına olası gözle bakılıyor. NASA yöneticisi Jim Bridenstine ve ekip arkadaşları, daha önce birkaç kez gecikme yaşamış olan SLS ve Orion'un 2024'e kadar nasıl hazır olacağı konusunda araştırmalar yapıyor. Yöneticiler, bir yandan da NASA'nın 5 sene içerisinde Artemis astronotlarını kazasız bir şekilde Ay'ın yüzeyine indirebilecek bir aracı geliştirmeye hazır olup olmadığını sorusunun cevabını arıyor.

2024 yılına kadar projeyi yetiştirmek için NASA, ticari endüstrilerle iş birliği yapacak. Ajans, Ay'a inecek aracın prototipini yönetmek için içerisinde Blue Origin'in de olduğu 11 şirketin duyurusunu yaptı. Özel sanayi, şu an için mükemmelden çok uzak ve bu tarz işler için bu şirketler henüz çok yeni. NASA, bu konuda tam güvence verse bile bu paranın gerçekten doğru harcanıp harcanmadığıyla ilgili büyük tartışmalar olabilir.