Fransa'da bir mağarada bulanan 50 bin yıllık sicim parçası Neandertaller hakkında çok önemli...

Fransa'da bir mağarada bulunan 50 bin yıllık bir sicim parçası, Neandertallerin zihinsel olarak modern insanlara göre daha geri olduğu fikrinin bir kez daha sorgulanmasına vesile oldu.

Dünyada bugüne kadar bulunan bu en eski sicim örneğiyle ilgili incelemenin sonuçları Scientific Reports adlı bilim dergisinde yayınlandı.

Çalışmada, Fransa'da Abri Du Maras'daki bir Neandertal mağarasında, taştan yapılmış bir alete yapışık olarak ağaç kabuğundan elde edilen elyafla yapılmış üçlü-dolamalı bir sicim parçası bulunduğu anlatılıyor.

Bu ipin dokusunda kullanılan teknik, Neandertallerin eşleştirme, dizinler ve sayılar gibi kavramların farkında olduklarına işaret ediyor.

Elyafın eğirilmesiyle elde edilen ip ve sicim türleri, giysi, çanta, ağ ve hatta kayık yapımında kullanılabilen malzemeler.

Bundan 40 bin yıl önce yeryüzünden silinen Neandertallerin huş ağacının kabuğundan katran, duvar resmi, deniz kabuklarından takılar yapabildiği daha önceki kazılardan anlaşılmıştı.

Neandertallerin ayrıca ateş yakıp kontrol edebildikleri, barınaklarda yaşadıkları, büyük hayvanları ustalıkla avlayabildikleri ve ölülerini özel hazırlanmış mezarlara gömdükleri de biliniyor.

Aslında normal olarak arkeologlar ve paleoantropologlar Abri du Maras'daki mağara benzeri yerlerde yalnızca hayvan kalıntıları ve taştan aletler bulabiliyorlar. Günlük yaşamda kullanılan diğer malzeme aradan geçen on binlerce yıl içinde yok olmuş oluyor.

Fakat, Abri du Maras'daki mağarada çalışan Fransa, ABD ve İspanya'dan uzmanlar, 60 milimetre uzunluğunda bir taş aletin alt yüzüne yapışmış bir sicim parçası buldular.

İğne yapraklı bir ağacın iç kabuğundan yapıldığı düşünülen bu sicim parçası 6.2 milimetre uzunluğunda ve 5,5 milimetre enindeydi.

Kullanılan elyafın üç gruba ayrıldığı ve saat yönünde S şeklinde kıvrıldığı, sonra Z şeklinde kıvrılan gruplarla ters yönde dolanarak örüldüğü anlaşılıyor.

Ohio'daki Kenyon Üniversitesi'nden Bruce Hardy'nin başkanlığında kaleme alınan çalışmanın sonunda, sicimde kullanılan malzemeye bakıldığında Neandertallerin ağaçlarla ilgili ayrıntılı bilgi sahibi oldukları ve onları tamamen farklı amaçlı bambaşka ürünler elde etmekte kullanabildiklerinin anlaşıldığı kaydediliyor.

Sicimin üretiminde kullanılan teknik de, uzmanlara göre, Neandertal zihninin sayıları anladığına ve belli bağlamlara ilişkin işlevsel bir hafızaları olduğuna işaret ediyor çünkü sicimin örülmesi aynı anda birbirini izlemesi gereken çok sayıda farklı işlemin ayrı ayrı akılda tutulmasını gerektiriyor.

Çalışmada "Neandertal sanatı ve teknolojisine dair birbiri ardından ortaya çıkan bulgulara bakıldığında, Neandertalleri modern insanın zihinsel dengi olarak görmek dışında bir sonuca varmamız çok zor" deniyor.